Στις αρχές Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στην τάξη μας εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την διαλογή και ανακύκλωση απορριμμάτων. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, ολοκληρώθηκαν δράσεις στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν διάφορα υλικά όπως ηλεκτρονικά μικροσκόπια παρατήρησης βιολογικών δειγμάτων καθώς και υλικά δράσεων για παιχνίδια ανακύκλωσης. Επίσης έγινε παρουσίαση των εννοιών της κυκλικής οικονομίας και της βιοοικονομίας. Για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα χρησιμοποιήθηκε το Εκπαιδευτικό Υλικό σε Βαλίτσες «Μαθαίνοντας για την Κυκλική Οικονομία και την Βιοοικονομία -ΕΕΠΦ» https://youtu.be/40NXt5yJhe8
Στην αρχή του προγράμματος μοιράστηκαν ερωτηματολόγια στα παιδιά και τα ίδια ερωτηματολόγια ξαναμοιράστηκαν στο τέλος με στόχο να παρατηρηθούν διαφορές σε σχέση με τις απαντήσεις των παιδιών πριν και μετά την διεξαγωγή του εκπαιδευτικού προγράμματος, προκειμένου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού υλικού που παράχθηκε στο πλαίσιο του έργου WaysTUP!
Το waysTUP! είναι ένα έργο το οποίο εστιάζει στα αστικά βιοαπόβλητα, συμμετέχει σε αυτό η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης και έχει κεντρικό συντονιστεί την SAV (S.A Agricultores de la Vega de Valencia).
Η έρευνα πραγματοποιείται από την IMEC (Interuniversitair Micro-Electronica Centrum vzw – Kapeldreef 75, 3001 LEUVEN), έναν ανεξάρτητο διεθνή ερευνητικό οργανισμό. Η IMEC είναι υπεύθυνη για την ανάλυση των δεδομένων των ερωτηματολογίων που θα απαντήσουν τα παιδιά. Επεξεργάζονται τα δεδομένα που συλλέγονται σύμφωνα με τον Κανονισμό ΕΕ (2016/679) για την προστασία φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων.
Για την πραγματοποίηση του προγράμματος η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης σε συνεργασία με την WaysTUP έστειλε στην τάξη μας 2 βαλίτσες (Τεράστιες για να πούμε την αλήθεια!) στις οποίες υπήρχαν μέσα πολλά υλικά και όργανα πειραματισμού: Γεννήτρια Van der Graaf, Ηλεκτρικά κυκλώματα, καλώδια, λαμπάκια και μπαταρίες, βολτόμετρο και αμπερόμετρο, ροοστάτης, τροφοδοτικό, 12 παζλ γραμμικής και κυκλικής οικονομίας, μικροσκόπιο, αντικειμενοφόρες πλάκες και ξηρά δείγματα, ψεύτικα φρούτα και λαχανικά μαζί με τέσσερις κάδους απορριμμάτων.
Στην τάξη πραγματοποιήσαμε 6 βασικά πειράματα με επιμέρους παραλλαγές και στην αυλή παίξαμε ένα παιχνίδι, χωρισμένοι/ες σε 2 ομάδες, με σκοπό να μάθουν τα παιδιά για την ανακύκλωση και τα βιοαπόβλητα.
Συνοδευτικά των παραπάνω, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης μας έστειλε τον Οδηγό Εκπαιδευτικού «Κυκλική Οικονομία και Βιοοικονομία, Μαθαίνοντας μέσα από επιστημονικά πειράματα, παρατηρήσεις και παιχνίδια».
Στην εισαγωγή του εκπαιδευτικού οδηγού διαβάζουμε: «Αγαπητέ φίλε/η, σε καλωσορίζουμε στον κόσμο της κυκλικής οικονομίας και της βιοοικονομίας: έναν κόσμο ο οποίος σέβεται το φυσικό περιβάλλον, αγαπάει τα βουνά, αγαπάει τα δάση και τα λιβάδια, τα δέντρα, τα φυτά, τις θάλασσες, τα ποτάμια και τα ρυάκια. Αγαπάει τα ζώα, τα έντομα, τους μικροοργανισμούς, σέβεται τον ήλιο και τον αέρα και τις δυνάμεις της φύσης! Όχι επειδή πιστεύουμε σε θρύλους, παραδόσεις άλλων εποχών και δεισιδαιμονίες, αλλά επειδή πιστεύουμε ότι μόνο μέσω της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης μπορούμε να συνεχίσουμε να ζούμε, να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε, να παίζουμε, να γελάμε και να χαιρόμαστε.
Με αυτή τη φιλοσοφία και αυτή τη διάθεση θα θέλαμε να σε μυήσουμε στον κόσμο της κυκλικής οικονομίας και της βιοικονομίας, σε έναν κόσμο στον οποίο η οικονομία και οι βαρυσήμαντοι και συχνά δυσνόητοι όροι της, τα νούμερα, οι δεκαδικοί αριθμοί και οι εξισώσεις μπορούν να μεταφράζονται όχι μόνο σε οικονομικό κέρδος αλλά πρωτίστως στην ίδια τη ζωή.
Το εκπαιδευτικό υλικό έχει στόχο να βοηθήσει να καταλάβεις τι είναι η κυκλική οικονομία και η βιοικονομία και, μέσω των επιστημονικών πειραμάτων να δημιουργήσεις το κατάλληλο κλίμα για μια πιο αποτελεσματική αλλά και δημιουργική μάθηση.
Οι δραστηριότητες που προτείνονται και το εκπαιδευτικό υλικό βασίζονται στη διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων, σε παιχνίδια και παρατηρήσεις, τα οποία έχουν σχέση με την κλιματική αλλαγή την κυκλική οικονομία και τη βιοοικονομία και η εκπαιδευτική προσέγγιση που προτείνεται αντλεί στοιχεία από την βιωματική και την διερευνητική μάθηση.
Σκοπός των δραστηριοτήτων είναι η βιωματική μάθηση των μαθητών για την Κυκλική Οικονομία και την Βιοοικονομία και τη σχέση τους με την Κλιματική Αλλαγή, προκειμένου να αντιληφθούν τις κυκλικές διεργασίες της φύσης και να αποκτήσουν συστημική σκέψη.
Οι στόχοι είναι:
Οι μαθητές να κατανοήσουν τη σχέση μεταξύ υπερθέρμανσης και επιπτώσεων στις καιρικές συνθήκες.
Να προβληματιστούν σχετικά με τις επιπτώσεις των καιρικών συνθηκών και των ακραίων καιρικών φαινομένων στην καθημερινότητά μας.
Να παίξουν και να χαρούν αλλά να μάθουν για τη χρήση των επιστημονικών οργάνων.
Να καταρρίψουν την άποψη που θέλει την επιστήμη απόμακρη και αυστηρή.
Να αναπτύξουν τον επιστημονικό γραμματισμό* τους μέσα από τις διαδικασίες πειράματος (παρατήρηση, καταγραφή, συμπέρασμα) και τη χρήση των επιστημονικών οργάνων.
Να συσχετίσουν την κλιματική κρίση και το υπάρχον οικονομικό μοντέλο.
Να μάθουν για τις διαφορές ανάμεσα στα μοντέλα της γραμμικής και της κυκλικής οικονομίας.
Να μάθουν για τις αρνητικές προεκτάσεις της συνεχούς κατανάλωσης και απόρριψης χωρίς όριο.
Να εξοικειωθούν με την επαναχρησιμοποίηση, την επισκευή και την κυκλική ροή τους στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας.
Να μάθουν για την βιοοικονομία μέσα από παραδείγματα και τη χρήση των ηλεκτρονικών μικροσκοπίων.
Μέσω του παιχνιδιού να εκτιμήσουν και να μάθουν για την ανακύκλωση και τον ρόλο της στην κυκλική οικονομία και βιοοικονομία.»
(Συγγραφική ομάδα: Α.Σωτηρόπουλος, Λ.Στεργιανόπουλος, Β.Βορύλλα)
*Ο επιστημονικός γραμματισμός περιλαμβάνει την διδασκαλία στα σχολεία των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας και των μαθηματικών.
Σκοπός του επιστημονικού γραμματισμού είναι μεν η κατανόηση της επιστημονικής μεθόδου από τα παιδιά, αλλά και η δυνατότητα να αντιλαμβάνονται τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις αυτών των επιστημών.
Στην τάξη εκτελέσαμε 5 πειράματα:
1.Πείραμα Υπερθέρμανσης
2. Πείραμα σχηματισμού καταιγίδας
3.Πείραμα στατικού ηλεκτρισμού!» Λέγονται ηλεκτρόνια και ζουν ανάμεσά μας»
Γεννήτρια Van de Graaff https://youtu.be/emUHOr-iGdk
4. Πείραμα: «Μην το πετάς…δουλεύει»
5. Ένα κοινό ενεργειακό νόμισμα για τους πιο μικρούς μέχρι τους πιο μεγάλους! Η ζάχαρη! Πείραμα με μαγιά και ζάχαρη
Κάναμε παρατήρηση στο μικροσκόπιο «It’s alive” διαφόρων δειγμάτων μικροοργανισμών και φυτικών ειδών.
Επίσης φτιάξαμε παζλ κυκλικής και γραμμικής οικονομίας.
Συμπληρώσαμε ερωτηματολόγια εισόδου και εξόδου και συλλέξαμε τα εξής στοιχεία:
Ερωτήσεις
1.Γνωρίζεις τι είναι η διαλογή απορριμμάτων;
Ερωτηματολόγια εισόδου: Ναι: 60%
Ερωτηματολόγια εξόδου: Ναι: 80%
2. Πιστεύεις ότι είναι σημαντικό να κάνεις διαλογή στα απορρίμματά σου;
Ερωτηματολόγια εισόδου: Ναι: 66%
Ερωτηματολόγια Εξόδου: Ναι: 86%
3. Τι πιστεύεις για την ανακύκλωση βιοαποβλήτων; Είναι καλό να κάνουμε ανακύκλωση βιοαποβλήτων;
Ερωτηματολόγια εισόδου: Ναι: 66%
Ερωτηματολόγια Εξόδου: Ναι: 86%
Αν λοιπόν μπορεί να αλλάξουν 20% των μαθητών/τριών της Γ΄ Δημοτικού τις απόψεις τους προς μια πιο βιώσιμη οικονομία μέσα σε 5 μέρες που φιλοξενήσαμε τις βαλίτσες στην τάξη, φαντάζεστε τι θα συμβεί με περισσότερη χρονικά ενασχόληση σε μαθητές/τριες μεγαλύτερων τάξεων;
Δεν έχετε παρά κι εσείς να φιλοξενήσετε τις βαλίτσες και να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα!
Μπορείτε να δείτε τρία σύντομα βιντεάκια με πειράματα στην τάξη εδώ: VID_20230306_102114 , VID_20230306_110228 , output1
Μαθαίνουμε περισσότερα για την κυκλική οικονομία και βιοοικονομία:
- Κυκλική Οικονομία: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%85%CE%
BA%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%
BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1
- ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ https://youtu.be/zW7omoOmRLU
Και επειδή η Κλιματική Κρίση, αν δε μετριαστεί, θα μας φέρει στο μέλλον αντιμέτωπους/ες με έντονα και επικίνδυνα φαινόμενα , διαβάστε παρακάτω Γενικές οδηγίες για επικίνδυνα φαινόμενα από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, όπως μας τις προτείνει και το εκπαιδευτικό υλικό της Κυκλικής Οικονομίας/Βιοοικονομίας: https://civilprotection.gov.gr/odigies-prostasias/genikes-odigies
