Αστρονομία είναι ο κλάδος των φυσικών επιστημών που μελετά τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων: αστέρων, πλανητών, δορυφόρων και τα συναφή.
Αστρολογία ονομάζεται το σύνολο των πεποιθήσεων που ισχυρίζονται πως η θέση διάφορων ουράνιων σωμάτων επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων.
Δεν είναι γνωστοί οι ακριβείς λόγοι που ευνόησαν την ανάπτυξη της αστρολογίας. Πιθανό να οφείλεται στο ότι οι αρχαίοι λαοί γνώριζαν πως ο Ήλιος, και λιγότερο η Σελήνη, επηρεάζουν τα γεγονότα στη Γη: την εναλλαγή της μέρας και της νύχτας, την εναλλαγή των εποχών, τις παλίρροιες κ.τ.λ. Οι άνθρωποι προσπάθησαν να βγάλουν κάποιο νόημα από τον ουρανό και να τον συσχετίσουν με τις ζωές τους.
Στην αρχή η διαφορά μεταξύ αστρονομίας και αστρολογίας ήταν μικρή. Μάλιστα, μερικοί γνωστοί αστρονόμοι του μεσαίωνα κέρδιζαν χρήματα γράφοντας ωροσκόπια για βασιλιάδες και βασίλισσες. Η αστρονομία και η αστρολογία διαχωρίστηκαν κατά το διάστημα μεταξύ του 16ου και 17ου αιώνα και ως αφετηρία αυτού του γεγονότος πολλοί θεωρούν το έργο του Νικόλαου Κοπέρνικου για τη μετάβαση του κέντρου του πλανητικό συστήματος μας από τη Γη στον Ήλιο.
Ο Ζωδιακός Κύκλος στην Αστρονομία
Τι είναι τα ζώδια;
Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση έχει κατατάξει όλα τα αστέρια που μπορεί να δει κάποιος στον ουρανό είτε με γυμνό μάτι, είτε με άλλα μέσα σε 88 αστερισμούς, φτιάχνοντας έτσι έναν χάρτη της ουράνιας σφαίρας. Ακόμη και ένας αστέρας που μπορεί να ανακαλυφθεί σήμερα θα ομαδοποιηθεί στον κοντινότερο αστερισμό του.
Η ομαδοποίηση των αστεριών έγινε εντελώς αυθαίρετα από τους ανθρώπους. Οι 88 αστερισμοί θα μπορούσαν να είναι 108, 58 ή οποιοδήποτε άλλο νούμερο! Οι αστέρες που ανήκουν σε έναν αστερισμό στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους αφού απέχουν τεράστιες αποστάσεις ο ένας από τον άλλον.
Ο Ζωδιακός Κύκλος είναι η ζώνη του ουρανού που περικλείει τους 13 αστερισμούς που βρίσκονται επί της εκλειπτικής. Η εκλειπτική είναι η διαδρομή που φαίνεται να διαγράφει ο Ήλιος σε σχέση με τη σχεδόν ακίνητη θέση των άστρων κατά τη διάρκεια του χρόνου. Την ίδια διαδρομή, με μικρές βέβαια αποκλίσεις, φαίνεται να ακολουθούν και όλοι οι πλανήτες και η Σελήνη. Άρα τα ζώδια είναι οι 13 αστερισμοί από τους οποίους φαίνεται να περνά ο Ήλιος κατά τη διάρκεια ενός έτους, εάν η κίνησή του παρατηρηθεί από τη Γη.
Το μέγεθος του κάθε ζωδιακού αστερισμού όμως είναι διαφορετικό, γι’ αυτό και το χρονικό διάστημα που ο Ήλιος μένει σε ένα ζώδιο είναι διαφορετικό για το καθένα και σίγουρα δεν είναι για όλα ίσο με ένα μήνα. Σήμερα, οι αστερισμοί του Ζωδιακού είναι οι εξής:
8. Σκορπιός 9. Οφιούχος 10. Τοξότης 11. Αιγόκερως 12. Υδροχόος 13. Ιχθύες
Ο Ζωδιακός Κύκλος στην αστρολογία
Στην αστρολογία, ο Ζωδιακός Κύκλος χωρίζεται σε 12 ίσα περίπου τμήματα, στα γνωστά ως ζώδια. Από τον αστρολογικό Ζωδιακό Κύκλο απουσιάζει ο αστερισμός του Οφιούχου, που βρίσκεται κάπου μεταξύ Σκορπιού και Τοξότη. Η διαίρεση σε 12 και όχι σε 13 τμήματα αντιστοιχεί στους 12 ημερολογιακούς μήνες, ώστε κάθε μήνα η διαδρομή του Ήλιου να καλύπτει διαφορετικό ζώδιο. Οι άνθρωποι θεωρούν ότι ανήκουν σε κάποιο ζώδιο, όταν γεννιούνται τον μήνα ενός συγκεκριμένου ζωδίου, δηλαδή τον μήνα που ο Ήλιος φαίνεται να περνάει μέσα από έναν ζωδιακό αστερισμό στον ουρανό. Ο Ζωδιακός κύκλος για τους αστρολόγους θεωρείται ότι ξεκινάει την πρώτη μέρα της Άνοιξης στις 21 Μαρτίου.
Αστρολογία ή…αστρομαντεία;
Η αστρολογία είναι ένα απομεινάρι του γεωκεντρικού συστήματος και γέννημα της ανθρωποκεντρικής νοοτροπίας. Αναπτύχθηκε σε μια εποχή που οι άνθρωποι πίστευαν πως ο Ήλιος και τα αστέρια περιφέρονται γύρω από τη Γη, άρα η Γη πρέπει να έχει μια εξέχουσα θέση μέσα στο σύμπαν και η ζωή των ανθρώπων κάποια ιδιαίτερη κοσμική σημασία.
Η επιστήμη και η τεχνολογία έχουν εξελιχθεί αρκετά ώστε να είναι γνωστή πια η θέση της Γης στο σύμπαν, ο τρόπος σκέψης των ανθρώπων όμως φαίνεται να μην μπορεί να ακολουθήσει με τον ίδιο ρυθμό. Παρά τις προσπάθειες αρκετών αστρολόγων να πείσουν το ευρύ κοινό πως η αστρολογία είναι επιστήμη, η αστρολογία είναι ένας είδος πνευματικής δραστηριότητας που δεν ακολουθεί τις επιστημονικές διαδικασίες. Μεταξύ άλλων μια καλή επιστημονική θεωρία μπορεί να κάνει προβλέψεις. Όχι προβλέψεις με την έννοια της πρόγνωσης του μέλλοντος, αλλά όπως αυτές που οδηγούν στην ανακάλυψη ενός νέου ουράνιου σώματος.
Ένας λόγος αυτής της παρανόησης είναι και η ίδια η ονομασία της – η αστρολογία παραπέμπει σε άλλες επιστήμες όπως η βιολογία και η ψυχολογία. Το σωστό όνομα θα ήταν αστρομαντεία και θα δήλωνε ακριβώς αυτό που συμβαίνει: Παρατηρούμε τα άστρα και μαντεύουμε το μέλλον μας.
«Καμιά φορά βγαίνουν!»
Είναι γεγονός πως είναι σχεδόν αδύνατο να θυμάται κάποιος όλες τις φορές που το ωροσκόπιό του έπεσε έξω, αλλά είναι σίγουρο πως όταν και αν κάποια πρόβλεψη βγει αληθινή, προκαλεί τόσο μεγάλη εντύπωση που θα το θυμάται για πολύ καιρό. Ο περισσότερος κόσμος δεν τα πιστεύει στα σοβαρά, απλά τα συζητά για την πλάκα του θεωρώντας ότι δεν πρόκειται για κάτι κακό.
Ακόμα κι έτσι, η αστρολογία προάγει και ενισχύει την άκριτη σκέψη. Όσο περισσότερο διαδίδονται ψευδοεπιστημονικοί ισχυρισμοί, φήμες και μη έγκυρες ειδήσεις, τόσο πιο δύσκολο είναι να σκεφτόμαστε καθαρά. Η άκριτη σκέψη είναι και θα είναι εχθρός της προόδου και ενώ η αστρολογία δεν είναι η μοναδική που την τροφοδοτεί, σίγουρα παίζει τον ρόλο της.
Πηγές:
Ζωδιακός κύκλος – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
Τι είναι τα ζώδια; | ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΦΥΣΙΚΗ (kathimerinifysiki.gr)
