Ο Λάμες και η Αστρονομική Εταιρεία Κέρκυρας
Συντάκτες: Ράπτη Λουΐζα, Τσιμή Φρέντυ, Χρυσικοπούλου Δήμητρα
Στις παρυφές της πόλης της Κέρκυρας υπάρχει ο λόφος Κογεβίνα. Εκεί, το 1924 οαστρονόμος Φελίξ Λαμέχ ή Λαμές (Félix Chemla Lamèch, 1894 – 1962) σχεδίασε και κατασκεύασεαστεροσκοπείο, με τηλεσκόπιο 110 mm αρχικά και 160mm αργότερα, διόπτρες και μετεωρολογικό κλωβό.Το οικόπεδο στο οποίο κατασκευάστηκε το αστεροσκοπείο, ήταν δωρεά της οικογένειας Κογεβίνα, με την οποία είχε φιλίες, σύμφωνα με έρευνα του Δρ. Τμήματος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου Γιώργου Ζούμπου και διευθυντή του σχολείου μας. Το αστεροσκοπείο εγκαταλείφθηκε το 1940 με την έναρξη του 2ου Παγκόσμιου πολέμου και ότι απέμεινε από τον χρόνο κατεδαφίστηκε την δεκαετία του 80.
Ο Lamechήταν Γάλλος μετεωρολόγος και αστρονόμος-σεληνογράφος. Γεννήθηκε στην Τυνησία και σπούδασε Μετεωρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1923 ήρθε στην Κέρκυρα μαζί με ένα τηλεσκόπιο. Ήταν κοσμοπολίτης, με μεγάλη μόρφωση και ιδιαίτερη αγάπη για την Αστρονομία, την οποία υπηρέτησε με σθένος. Το κύριο έργο του αστεροσκοπείου υπό τον Lamech (1924-1928) ήταν η χαρτογράφηση της Σελήνης. Μεγάλη βοήθεια στο έργο αυτό είχε από τον 17χρονο τότε, μαθητευόμενο αστρονόμοΙωάννη Φωκά. Ο χάρτης αυτός συμπληρώνεται σταδιακά απ” τον Lamech με παρατηρήσεις στο αστεροσκοπείο Garonne της Τουλούζης και μεγάλο μέρος του δημοσιεύεται το 1934 στη Γαλλία με εισαγωγή του μεγάλου σεληνογράφου της εποχής Maurice Darney.
Ο Lamech συνέβαλε στην πρώτη ουσιαστική προσπάθεια για την ανάπτυξη και διάδοση της ερασιτεχνικής Αστρονομίας στον ελληνικό χώρο, με την ίδρυση της «Αστρονομικής Εταιρείας της Ελλάδος»εν Κερκύρα το 1927. Διατελεί γενικός γραμματέας της μέχρι το 1929και αρθρογραφεί στο περιοδικό της Εταιρείας «Ουρανία» (από το όνομα της προστάτιδας μούσας της Αστρονομίας)στα ελληνικά-γαλλικά και ενίοτε γερμανικά και αγγλικά. Η Α.Ε.Τ.Ε. έφτασε να αριθμεί περίπου 800 μέλη απ” όλο τον κόσμο και να εκδώσει 53 τεύχη έως το 1940.Το έργο της Εταιρείας αναγνωρίστηκε επίσημα από την Πολιτεία με την βράβευσή της από την Ακαδημία Αθηνών το 1932.
Ο Lamech έδωσε πολλές διαλέξεις για τη νέα τότε θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Εκκλησιαστικοί κύκλοι της Κέρκυρας του επιτίθονται με δημοσιεύματα, όμως μια μεγάλη μερίδα του τύπου τον υπερασπίζεται. Θιγόμενος παραιτείται από το Διοικητικό Συμβούλιο της A.E.T.E., κάτι που ομόφωνα απορρίπτεται απ” τους υπόλοιπους, ενώ δημοσιεύεται στον τοπικό και αθηναϊκό τύπο ψήφισμα με το οποίο δηλώνεται η εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του και το έργο του.
Το 1929 φεύγει οριστικά απ” την Κέρκυρα, παίρνοντας μαζί του και το τηλεσκόπιο, το οποίο αντικαταστάθηκε από άλλο.Το 1930 ανακηρύσσεται επίτιμο μέλος της ΑΕΤΕ, ενώ συνεχίζει να στέλνει άρθρα του για την «Ουρανία». Επιστρέφει στη Γαλλία όπου αναλαμβάνει διευθυντής της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας στην Τουλούζη. Εκτός από ιδρυτής και πρώτος Γραμματέας της ΑΕΤΕ διετέλεσε μέλος της Σεληνιακής Επιτροπής της Αστρονομικής Εταιρείας του Βελγίου και μέλος της Αστρονομικής Εταιρείας της Γαλλίας. Ο Λαμέχ συνέταξε αρκετούς χάρτες της Σελήνης και δημοσίευσε αρκετές ερευνητικές εργασίες Αστρονομίας στο γαλλικό περιοδικό Ciel et Terre.
Η Κέρκυρα τίμησε τον Felix Lamech δίνοντας το όνομά του σε μια οδό του λόφου Κογεβίνα που οδηγεί στο παλιό Αστεροσκοπείο. Ακόμα η διεθνής αστρονομική κοινότητα αναγνώρισε το έργο του και τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε ένα κρατήρα της Σελήνης.Επίσης, δύο κρατήρες, ένας στον Άρη και ένας στη Σελήνη, έχουν το όνομα του αστρονόμου Ιωάννη Φωκά.
Η επαναδραστηριοποίηση της Εταιρείας έγινε το 1996. Εκδόθηκαν ακόμη 9 τεύχη του περιοδικού ¨Ουρανία».Σήμερα η εταιρεία αριθμεί 200 περίπου μέλη και αναπτύσσει επιστημονική, εκπαιδευτική, εκλαϊκευτική και πολιτιστική δράση. Η Εταιρεία επιτελεί ενημερωτικό, εκπαιδευτικό και πολιτισμικό έργο, μέσω τακτικών παρατηρήσεων του ουρανού με τηλεσκόπια, για το κοινό και για ερευνητικούς σκοπούς, εβδομαδιαίων διαλέξεων για θέματα Αστρονομίας και επιστήμης γενικότερα, εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές όλων των βαθμίδων και πολλαπλών πολιτιστικών εκδηλώσεων σε συνεργασία και με άλλους φορείς. Όλες οι εκδηλώσεις της είναι δωρεάν για το κοινό.
