Στις 11 Νοεμβρίου 1959 με πρωτοβουλία του ΟΗΕ υπογράφηκε η Παγκόσμια Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που την υπέγραψαν όλες οι χώρες μέλη (πλην των ΗΠΑ). Για τον λόγο αυτό, η μέρα εκείνη ανακηρύχθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Συνυποστηρικτής της είναι και ένας άλλος διεθνής οργανισμός, η UNICEF.
Σύμφωνα με την Χάρτα Δικαιωμάτων του Παιδιού, «Το παιδί θα απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα….χωρίς διάκριση φυλής, χρώματος, φύλλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, περιουσίας, οικογενειακής προέλευσης ή άλλης κοινωνικής θέσης του ίδιου του παιδιού ή της οικογενείας του. » (Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1959), Αρχή Πρώτη).
“Παιδιά” θεωρούνται όλα τα κορίτσια και τα αγόρια από 0 έως 18 ετών. Όλα τα παιδιά είναι ίσα. Έχουν δικαίωμα να τα αντιμετωπίζουν χωρίς διακρίσεις.
Ως Δικαίωμα ορίζεται η απαίτηση, η αξίωση που την επιτρέπει ένας άγραφος νόμος ή που την κατοχυρώνει ένας γραπτός νόμος, σε αντιδιαστολή προς την υποχρέωση ή το καθήκον. (Η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα). Φυσικά δικαιώματα είναι αυτά που απορρέουν από το Φυσικό Δίκαιο, όπως τα διατύπωσαν οι Διαφωτιστές τον 18ο αιώνα και κατοχύρωσαν η Αμερικανική και η Γαλλική Διακήρυξη το 1776 και το 1789 αντίστοιχα.
Όταν οι μεγάλοι παίρνουν αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά, πρέπει να υπολογίζουν πριν από όλα το συμφέρον των παιδιών. Η Πολιτεία πρέπει να προστατεύει και να φροντίζει τα παιδιά και να παίρνει μέτρα η ίδια, αν οι γονείς τους δεν μπορούν να το κάνουν.
Ο Δεκάλογος των δικαιωμάτων του παιδιού
Δικαιούμαι να έρθω στη ζωή. Δικαιούμαι να υπάρξω.
Δικαιούμαι να μεγαλώσω σε έναν κόσμο χωρίς βία και φτώχεια.
Δικαιούμαι να ζήσω σε έναν κόσμο που σέβεται και προστατεύει το φυσικό περιβάλλον.
Δικαιούμαι να έχω ελεύθερη πρόσβαση στον μαγικό κόσμο της γνώσης.
Δικαιούμαι να έχω ελεύθερο χρόνο και χώρο για να παίζω.
Δικαιούμαι να μάθω τί είναι καλό για την σωματική και ψυχική μου υγεία.
Δικαιούμαι να περνάω αρκετό χρόνο με τους γονείς μου.
Δικαιούμαι να ζήσω με αθωότητα και ανεμελιά τα παιδικά μου χρόνια.
Δικαιούμαι να ζήσω σε μια κοινωνία που προστατεύει τα προσωπικά μου δεδομένα.
Δικαιούμαι έναν κόσμο ανθρώπινο, δίκαιο και ειρηνικό. ΄Εναν κόσμο, στον οποίο θα μεγαλώσουν αύριο τα δικά μου παιδιά. (UNICEF)
Τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από κάθε μορφής οικονομική εκμετάλλευση (επαιτεία, εκπόρνευση, πορνογραφία, δουλεμπόριο, κ.λπ.) Έχουν όμως δικαίωμα στην εργασία με ασφάλιση και υπό προϋποθέσεις, ανάλογα με την ηλικία, το είδος εργασίας, το ωράριο, κ.λ.π. Ακόμη η εργασία τους δεν πρέπει να τους στερεί το δικαίωμά τους στη μόρφωση.
Αυτά ισχύουν για όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από τις συνθήκες ζωής που αντιμετωπίζουν, πολύ περισσότερο μάλιστα, αν οι συνθήκες που αντιμετωπίζουν είναι δύσκολες, επικίνδυνες, δυσβάσταχτες: μιλάμε για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες, τα παιδιά-πρόσφυγες, τα παιδιά του πολέμου.
Πάνω απ’ όλα όμως, πρέπει να θυμόμαστε όλοι ότι τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην παιδικότητα.
Η Συντακτική Ομάδα του Γ2
