Η κατάθλιψη των εφήβων είναι ένα φαινόμενο αρκετά συχνό στη συναισθηματική τους ζωή. Τα νεαρά άτομα, κι ιδιαίτερα τα παιδιά, δε διαθέτουν συχνά τα εκφραστικά μέσα, ώστε να περιγράψουν στους άλλους τι βιώνουν ή ακόμη και τα συναισθήματα ή τις σκέψεις τους. Μερικά από τα συνήθη συμπτώματα, που παρουσιάζει ένας έφηβος, που βιώνει κατάθλιψη είναι:
- Επίμονη θλίψη
- Ευερεθιστότητα
- Συχνό κλάμα
- Κοινωνική απόσυρση
- Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες
- Κακή σχολική απόδοση
- Διαταραχή ύπνου
- Έντονη ανησυχία
- Έλλειψη ενθουσιασμού και κινήτρου
- Κόπωση
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Ανεξήγητοι πόνοι
- Αυτοβλαπτικές συμπεριφορές
Δυστυχώς, μαζί µε τα προσωπικά προβλήματα που απασχολούν τον έφηβο, υπάρχουν και εκείνα που απορρέουν από τις απαιτήσεις που έχει η κοινωνία από τον ίδιο. Ο έφηβος «πολεμά» σε πολλαπλά μέτωπα. Αρχικά, στον εσωτερικό κόσμο των συγκρούσεων, όπου καλείται να επιλύσει προβλήματα ή να διαχειριστεί κάποιες δύσκολες καταστάσεις. Εδώ είναι κομβικός ο ρόλος της οικογένειας, του σχολείου και της κοινωνίας, που θα πρέπει να τον εφοδιάσει με τα κατάλληλα εφόδια, ώστε να µην εκδηλώσει συμπεριφορά βίαιη, επιθετική, διεκδικητική, χωρίς ηθικούς κανόνες και φραγμούς αλλά ούτε και συμπεριφορά παθητική, ανήμπορη, με αποτέλεσμα να στραφεί στον εαυτό του και να πέσει σε μελαγχολία.
Ακόμα, η παράταση της σχολικής ζωής, που συνοδεύεται από την οικονομική εξάρτηση του εφήβου, ο περιορισμός της υπευθυνότητας και η έλλειψη της αυτονομίας, τον αναγκάζουν να συγκρούεται µε τον έξω κόσμο. Πολλοί νέοι σήμερα ανησυχούν για την επαγγελματική τους προοπτική, για το ενδεχόμενο να μείνουν άνεργοι ή και να ζήσουν στο περιθώριο. Στη διάρκεια της φοιτητικής τους ζωής εξαρτώνται από τους γονείς τους και υπερπροστατευμένοι από αυτούς, αργούν να ωριμάσουν ψυχολογικά και είναι πιο εύθραυστοι.
Επιπλέον, ο γρήγορος ρυθμός τεχνολογικής ανάπτυξης επιτείνει την ανισότητα στις γνώσεις και δυσκολεύει την επικοινωνία γονιού – παιδιού, μεγαλώνοντας το χάσμα ανάμεσα στις γενιές. Όλα τα προαναφερθέντα πυροδοτούν τις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις και συντελούν στην προσχώρηση σε ομάδες συνομηλίκων που διαμορφώνουν τη δικιά τους “κουλτούρα” και που, πολύ συχνά, ενώ προβάλλεται ως αντίδραση στο κατεστημένο τρόπο ζωής, γίνεται αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης.
Αν ένας έφηβος βιώνει κατάθλιψη, πρέπει άμεσα να μιλήσει γι΄αυτό και να ζητήσει βοήθεια. Είναι επίπονο να βιώνει όλα αυτά τα δυσφορικά συναισθήματα μόνος του και αβοήθητος, από τη στιγμή που υπάρχουν τόσες θεραπευτικές παρεμβάσεις με πολύ καλά προγνωστικά για την κατάθλιψη. Ιδιαίτερα, εάν ένας νέος έχει τη σκέψη να βλάψει τον εαυτό του, πρέπει οπωσδήποτε να ζητήσει βοήθεια από κάποιον που εμπιστεύεται. Όποια κι αν είναι η κατάσταση, χρειάζεται περισσότερο θάρρος να μιλήσει γι’ αυτά που βιώνει, παρά να κάνει κάτι που θα βλάψει τον ίδιο και ενδεχομένως και τους γύρω σου.
Οι γονείς από την άλλη θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διάγνωση της εφηβικής κατάθλιψης απαιτεί εξειδικευμένη γνώση και παρακολούθηση και είναι πάντα υπόθεση ενός ειδικού, ενός ψυχολόγου ή ακόμη και παιδοψυχίατρου. Μόνο αυτοί μπορούν να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν με ασφάλεια τους φόβους ενός γονέα, ότι, δηλαδή, το παιδί του πάσχει από κατάθλιψη. Αν, λοιπόν, οι γονείς υποψιάζονται ότι μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να απευθυνθούν το γρηγορότερο σε έναν ειδικό και να ζητήσουν διάγνωση για το πρόβλημα που έχουν εντοπίσει στη συμπεριφορά του παιδιού τους, χωρίς να προκαταλαμβάνουν οι ίδιοι την έκβαση της διαγνωστικής συνεδρίας. Παρά την ειλικρινή πρόθεσή τους να βοηθήσουν, οι συγγενείς και ο κοινωνικό περίγυρος δεν είναι ειδικοί, ούτε μπορούν να υποκαταστήσουν τη βοήθεια ενός ειδικού.
Ε. Καζάκου
Πηγές
https://www.iatronet.gr
https://www.csii.gr
http://nefeli.lib.teicrete.gr
https://static.eudoxus.gr
https://kontasou.com
