Πότε και γιατί ο Λεονάρντο ντα βίντσι φιλοτέχνησε την Τζοκόντα;
Στις 3 Νοέμβρη του 1507 ο ευκατάστατος έμπορος μεταξιού, ο Φραντσέσκο ντελ Τζιοκόντο, αναθέτει στον Λεονάρντο Ντα Βίντσι να ζωγραφίσει το πορτρέτο της γυναίκας του. Έτσι, προκύπτει το αριστούργημά του ζωγράφου «Μόνα Λίζα» ή «Τζοκόντα» .
Ποια ήταν η «Μόνα Λίζα»;
Η ταυτότητα της εικονιζόμενης γυναίκας αποκαλύφθηκε το 2005 από έναν ιστορικό ο οποίος βρήκε ένα σημείωμα του 1503, που είχε γράψει ο Φλωρεντιανός αξιωματούχος Αγκοστίνο Βεσπούτσι. Το σημείωμα αποκάλυπτε πως η νεαρή γυναίκα που απεικονίζει ο διάσημος πίνακας, ήταν η Λίζα ντε Τζιοκόντο, μέλος της ευγενούς οικογένειας Γκεραρντίνι. Η Λίζα ντε Τζιοκόντο υπήρξε σύζυγος του εύπορου έμπορου μεταξιού, Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο.
Η κλοπή της «Μόνα Λίζα»
Το 1911 οι Γάλλοι πάγωσαν, όταν πληροφορήθηκαν ότι ο μοναδικός αυτός πίνακας είχε κλαπεί. Τις επόμενες μέρες το θέμα ήταν πρωτοσέλιδο στις μεγαλύτερες εφημερίδες του κόσμου. Το περιστατικό αποκαλύφθηκε στις 11 το πρωί της 22ας Αυγούστου, όταν ο ζωγράφος Λουί Μπερού, που συνήθιζε να ζωγραφίζει αντίγραφα της Τζοκόντα και να τα πουλά στους επισκέπτες του Μουσείου, παρατήρησε με έκπληξη ότι ο πίνακας απουσίαζε από τη θέση του. Το ανέφερε στον αρμόδιο φύλακα, ο οποίος του απάντησε ότι ίσως να βρισκόταν για συντήρηση. Ήταν Τρίτη και την προηγούμενη ημέρα το Λούβρο ήταν κλειστό, λόγω της καθιερωμένης αργίας της Δευτέρας. Όταν διαπιστώθηκε ότι η Μόνα Λίζα δεν βρισκόταν στο συντηρητήριο σήμανε συναγερμός. Οι πόρτες του Μουσείου σφραγίστηκαν, τα σύνορα της Γαλλίας έκλεισαν και την υπόθεση ανέλαβε η αστυνομία
Η δράση της αστυνομίας και η σύλληψη του ληστή
Για τα επόμενα δύο χρόνια οι έρευνες περιέπεσαν σε τέλμα. Η Τζοκόντα είχε κάνει φτερά και πολύς κόσμος πίστευε ότι είχε καταστραφεί. Η κατάσταση άλλαξε άρδην, όταν ο ιταλός γκαλερίστας Αλφρέντο Τζέρι έλαβε ένα γράμμα ταχυδρομημένο από το Παρίσι. Ο αποστολέας του, κάποιος Λεονάρντο Βιτσέντσο, του έγραφε ότι έχει στην κατοχή του τη Μόνα Λίζα και ότι σκόπευε να τη χαρίσει στην Ιταλία, αφού λάμβανε μια εύλογη αμοιβή. Ο Τζέρι έκλεισε ραντεβού στον Βιτσέντζο στην γκαλερί του στη Φλωρεντία. Παρών στη συνάντηση ήταν και ο Τζιοβάνι Πότζι, διευθυντής της διάσημης πινακοθήκης της πόλης «Ουφίτσι», που δεν πολυπίστεψε αυτή την ιστορία. Την επομένη μέρα ο Βιτσέντζο οδήγησε τους δύο άνδρες στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. Με αποφασιστικές κινήσεις άνοιξε ένα μπαούλο και από ένα κρυφό πάτο τους φανέρωσε τον διάσημο πίνακα. Οι δύο άνδρες έδειξαν συγκρατημένη έκπληξη, καθώς γνώριζαν ότι κυκλοφορούν δεκάδες πλαστές Τζοκόντες. Για καλό και για κακό είχαν ειδοποιήσει τους Καραμπινιέρους, οι οποίοι συνέλαβαν τον Βιτσέντσο.
Γράφει ο Νίκος Τζιόλας Γ4
