Συνέντευξη του κ. Συκά στην Ναταλία Κιρμιζή
Ο κ. Θεοδόσης Συκάς είναι διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, εκπαιδευτικός στο 1ο Πρότυπο ΓΕΛ «Μανόλης Ανδρόνικος»
-Τι σημαίνει για εσάς η έννοια του δικαιώματος;
Δύσκολα προσδιορίσιμη έννοια… Πρόκειται για μία σειρά ελευθεριών που παραχωρούνται στον άνθρωπο ως ηθική οντότητα. Το άτομο μπορεί να σκεφτεί με όρους ορθότητας, με όρους σωστού και λάθους, γεγονός που του δίνει την δυνατότητα να εκφέρει αξιολογικές κρίσεις για τα πράγματα. Η δυνατότητα του αυτή να πράττει ως έλλογο ον του επιτρέπει να ιεραρχεί, να αξιολογεί, να κατατάσσει τα πράγματα και τις καταστάσεις γύρω του.
Μέσα από αυτήν την διαδικασία, λοιπόν, του αναγνωρίζουμε μια σειρά ελευθεριών που πραγματώνουν την ανθρώπινη υπόσταση, όπως για παράδειγμα η ελευθερία της έκφρασης, της αυτοδιάθεσης, της οικονομικής δραστηριότητας, των θρησκευτικών και φιλοσοφικών πεποιθήσεων κτλ.
-Θεωρείται ότι το σχολείο, ως φορέας γενικότερα, διασφαλίζει τα δικαιώματα των μαθητών;
Καταρχάς, τα δικαιώματα των μαθητών κατοχυρώνονται θεσμικά από το Σύνταγμα, από τους νόμους και από την εκπαιδευτική νομοθεσία, δημιουργώντας έτσι ένα πλαίσιο στο οποίο οι μαθητές μπορούν να αναπτυχθούν μαθησιακά και προσωπικά. Το ερώτημα έγκειται στο αν αυτό το πλαίσιο σεβασμού και ελευθερίας εφαρμόζεται μέσα στην σχολική μονάδα. Σε τι βαθμό, δηλαδή, δίνεται στους μαθητές η δυνατότητα να εκφραστούν, να οικοδομήσουν και να εφαρμόσουν αξίες έμπρακτα μέσω του γόνιμου διαλόγου και μέσω της συνεργασίας.
-Το 1ο Πρότυπο Λύκειο Θεσσαλονίκης «Μ. Ανδρόνικος» δίνει αυτή τη δυνατότητα στους μαθητές να εκφραστούν και να εφαρμόσουν ηθικές αξίες έμπρακτα;
Κοίταξε, η Κοινότητα Δημοκρατίας και Ευθύνης έχει δώσει την δυνατότητα μιας έμπρακτης ενασχόλησης με τα θέματα του σχολείου. Το γεγονός ότι εκπαιδευτικοί και μαθητές αποφασίζουμε από κοινού για τα ζητήματα της σχολικής ζωής, στο πλαίσιο του Συντάγματος και των νόμων, χωρίς να αίρονται οι διακριτοί μεταξύ μας ρόλοι και ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται στη Γενική Συνέλευση του σχολείου με ισότιμη συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών, αποτελούν έναυσμα για τα παιδιά να ασχοληθούν με τα κοινά του σχολείου. Αυτό λοιπόν θεωρώ ότι είναι το σημαντικότερο υπόβαθρο, μετά την κατοχύρωση των δικαιωμάτων, για τους μαθητές που μελλοντικά θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τις διάφορες προκλήσεις της κοινωνίας.
Τέλος, θα ήταν καλό να κλείσουμε με τα αποτελέσματα ενός ερωτηματολογίου που δόθηκε στους μαθητές του 1ο Πρότυπου Λυκείου Θεσσαλονίκης σχετικά με την σχολική τους ζωή:
Στην ερώτηση: αν το σχολείο δίνει την δυνατότητα στους μαθητές να συμμετάσχουν στην δημοκρατική λήψη αποφάσεων το 81,3% των μαθητών απάντησε ισχύει πολύ και ισχύει αρκετά.
Στην ερώτηση: αν γνωρίζετε τον σχολικό κανονισμό το 83,2% των μαθητών απάντησε ισχύει πολύ και ισχύει αρκετά.
Στην ερώτηση: αν προσπαθείτε να εφαρμόσετε τον σχολικό κανονισμό το 87,8% των μαθητών απάντησε ισχύει πάρα πολύ και ισχύει πολύ.
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Παραθέτουμε ένα απόφθεγμα – πρόταση του κ. Συκά, το οποίο συνοψίζει την έννοια των δικαιωμάτων σε σχέση με τις υποχρεώσεις:
“Δικαιώματα που δεν προκύπτουν από ένα καθήκον που επιτελέσαμε καλά, δεν αξίζουμε να τα έχουμε”
Μαχάτμα Γκάντι, 1869-1948, Ινδός στοχαστής και ακτιβιστής
Πηγή της φωτογραφίας: Εδώ
