Στις επερχόμενες ευρωεκλογές προβλέπεται η ψηφοφορία με επιστολική ψήφο και το μέτρο θα επεκταθεί και στις εθνικές εκλογές.
Στα χέρια των ψηφοφόρων έφτασε τη Δευτέρα 13 Μαΐου, ο φάκελος με την επιστολική ψήφο για τις προσεχείς ευρωεκλογές.
Οι ειδικοί φάκελοι φτάνουν με κούριερ στους ψηφοφόρους, οι οποίοι μπορούν από σήμερα κι όλας να ψηφίσουν. Συγκεκριμένα, όσοι έχουν παραλάβει τον ειδικό φάκελο για την επιστολική ψήφο μπορούν να ψηφίσουν και στη συνέχεια, ακολουθώντας τις οδηγίες, να αποστείλουν τον φάκελο με το ψηφοδέλτιο.
Για να διασφαλιστεί το αδιάβλητο της διαδικασίας. όπως αναφέρεται και στις οδηγίες του υπουργείου Εσωτερικών που εσωκλείονται, η παραλαβή του υλικού γίνεται μόνο από τον ίδιο τον εγγεγραμμένο ή από εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτόν πρόσωπο. Για την εξουσιοδότηση απαιτείται θεώρηση γνησίου υπογραφής από δημόσια αρχή ή μέσω της ηλεκτρονικής πύλης «gov.gr». Η εξακρίβωση της ταυτότητας του παραλήπτη διενεργείται από τους διανομείς των ανάδοχων εταιρειών που διακινούν το υλικό της επιστολικής ψήφου. Σε περίπτωση που δεν γίνει εξακρίβωση στοιχείων προβλέπεται στον ανάδοχο ποινική ρήτρα 10.000 ευρώ για κάθε φάκελο για τον οποίο διαπιστώθηκε η παράβλεψη.
Ο φάκελος που λαμβάνουν οι 202.556 ψηφοφόροι περιέχει:
1.Ένα έντυπο οδηγιών, στο οποίο περιλαμβάνονται οι κατάλογοι των υποψηφίων ευρωβουλευτών όλων των κομμάτων.
2. Το ψηφοδέλτιο, το οποίο είναι ενιαίο και περιλαμβάνει το σύνολο των κομμάτων που συμμετέχουν στις εκλογές και ειδικό χώρο για την επιλογή των υποψηφίων κάθε συνδυασμού από τους εκλογείς.
3.Τον φάκελο ψηφοφορίας, μέσα στον οποίο πρέπει να τοποθετηθεί το ψηφοδέλτιο
4.Την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση επιστολικής ψήφου η οποία μπορεί να υποβληθεί και ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας epistoliki.ypes.gov.gr και
5.Τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, ο οποίος θα πρέπει να αποσταλεί έγκαιρα στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων.
Η επιστροφή του φακέλου με το ψηφοδέλτιο γίνεται δωρεάν για τους εκλογείς εντός της ελληνικής επικράτειας, οι οποίοι είτε επικοινωνούν με την εταιρεία (τα στοιχεία επικοινωνίας αναγράφονται στο αρχικό μήνυμα) και κανονίζουν ημέρα και ώρα παράδοσης στο χώρο τους από υπάλληλο, είτε τον παραδίδουν αυτοπροσώπως σε ένα από τα καταστήματα της εταιρείας.
Oι επιστολικές ψήφοι, για να καταμετρηθούν, πρέπει να φτάσουν στον προορισμό τους (χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων), την παραμονή των εκλογών και συγκεκριμένα έως και το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024 και ώρα Ελλάδας 17:00. Για να είναι εντός της προθεσμίας, οι εκλογείς θα πρέπει να αποστείλουν το τον φάκελο με το ψηφοδέλτιο πριν από τέσσερις έως 11 μέρες νωρίτερα ανάλογα την περίπτωση.
Για τους διαμένοντες στην Ελλάδα η καταληκτική ημερομηνία αποστολής είναι η Δευτέρα 3 Ιουνίου εάν τον φάκελο παραλάβει υπάλληλος της ταχυδρομικής εταιρείας και η Τρίτη 4 Ιουνίου εφόσον η κατάθεση του φακέλου γίνει απευθείας στα γραφεία της εταιρείας.
Αν ο φάκελος δεν φτάσει εγκαίρως στον χώρο συλλογής των επιστολικών ψήφων, επιστρέφεται στον αποστολέα χωρίς να ανοιχτεί. Σε αυτή την περίπτωση η συμμετοχή στις εκλογές γίνεται μόνο με προσέλευση στο εκλογικό τμήμα.
Από την άλλη πλευρά, οι επικριτές μιλούν για ορατό κίνδυνο αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος, δυνατότητα παραβίασης της αρχής της μυστικότητας και του αδιάβλητου της διαδικασίας.
Την επικίνδυνη αυτή πραγματικότητα επιβεβαιώνουν και παραδείγματα από τη διεθνή εμπειρία σε χώρες που εφαρμόζεται πολλά χρόνια τώρα αυτή η πρακτική.
Έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ψήφισαν με επιστολική ψήφο θα ψήφιζαν αυτοπρόσωπα εάν δεν υπήρχε αυτή η επιλογή. Η μείωση του άμεσου κόστους ελάχιστα συμβάλλει στην αύξηση της προσέλευσης.
Σοβαρά προβλήματα στη διαβλητότητα της διαδικασίας έχουν εκδηλωθεί κατά καιρούς. Για παράδειγμα στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2022 στην Ουγγαρία εκατοντάδες επιστολικές ψήφοι κατοίκων του εξωτερικού βρέθηκαν καμμένες σε μια χωματερή στην Τρανσυλβανία. Στη Γαλλία το σύστημα αυτό έχει καταργηθεί από το 1975 λόγω πολυάριθμων περιστατικών εκλογικής απάτης.
Ψηφίζουν μόνο οι κάτοικοι του εξωτερικού έτσι, αλλά και πάλι ακύρωσε τις βουλευτικές εκλογές σε δύο εκλογικές περιφέρειες του εξωτερικού , στη Λατινική Αμερική και Αφρική για νοθεία. Στην Ιταλία έχουν διαπιστωθεί κρούσματα διαφθοράς ή δωροδοκίας, όπως και στην Ισπανία που υπήρξαν και συλλήψεις. Αλλά και στην Αμερική την περίοδο 2012-2018 ταχυδρομήθηκαν σε ψηφοφόρους 146 εκατομμύρια ψηφοδέλτια προκειμένου να σταλθούν ως επιστολικές ψήφοι.
Χιλιάδες επιστολικές ψήφοι που δεν έφτασαν ποτέ στους ψηφοφόρους ανακαλύφθηκαν σε ένα ταχυδρομικό κέντρο έξω από το Μιλγουόκι το 2020. Τουλάχιστον 9.000 επιστολικές ψήφοι που ζητήθηκαν από ψηφοφόρους δεν έφθασαν ποτέ, αλλά και όσοι επέστρεψαν συμπληρωμένα τα ψηφοδέλτιά τους μέσω ταχυδρομείου, έφτασαν πολύ αργά για να καταμετρηθούν.
Πηγές:
In.gr
Μαίρη Καπλατζή, Πάσαρη Θεοδώρα .
