Όλα τα θέατρα δεν είναι ίδια. Το μαύρο θέατρο είναι διαφορετικό, τελείως διαφορετικό, καθώς το φως είναι άλλο και το σκοτάδι είναι άλλο.
Κι αυτό γιατί το σκοτάδι του μαύρου θεάτρου είναι γεμάτο εκπλήξεις!
Από την ανυπαρξία γεννιέται η κίνηση και η συγκίνηση, με τον χορό να περιγράφει τα ανομολόγητα και να νικά εκκωφαντικά τους φυσικούς νόμους και τις λογικές τροχοπέδες του κόσμου μας, κάνοντας τα απίστευτα εντελώς δυνατά.
Η φαντασία ξυπνά και αναζητεί μορφές που δεν συναντάς στην καθημερινότητα. Σωστά, είσαι στο μαύρο θέατρο της Πράγας, μια μοναδική τεχνική φιλοτέχνησης εικόνων που αποδεικνύει ότι το όνειρο, το υπερφυσικό και η μαγεία ξεπηδούν πολύ καλύτερα από το κατασκόταδο.
Ας σβήσουμε λοιπόν τα φώτα για να δούμε τι είναι το ιδιαίτερο μαύρο θέατρο της Πράγας…
Ιστορία του Μαύρου Θεάτρου
Το Μαύρο Θέατρο, όπως και πολλά άλλα σημαντικά πράγματα, γεννήθηκε στην αρχαία Κίνα. Η πρώτη παράσταση του Μαύρου Θεάτρου παίχθηκε για να διασκεδάζεται ο αυτοκράτορας, και στην ουσία επρόκειτο για θέατρο σκιών –για να παίζουν θέατρο σκιών επάνω σε ένα λευκό ύφασμα οι Κινέζοι εκμεταλλεύτηκαν τα φώτα των κεριών. Αυτό το θεατρικό στυλ έγινε δημοφιλές, και στον 18ο αιώνα η τέχνη επεκτάθηκε στην Ιαπωνία, όπου άρχισε να χρησιμοποιείται στο παραδοσιακό ιαπωνικό κουκλοθέατρο „bunraku“.
Οι τεχνικές του σύγχρονου Μαύρου Θεάτρου χρησιμοποιήθηκαν επίσης στην αρχή της κινηματογραφίας, όταν οι κινηματογραφικές τεχνικές βρισκόταν ακόμα «σε νηπιακό στάδιο». Πολλοί καλλιτέχνες (μαζί με τον George Méliés) χρησιμοποίησαν τις τεχνικές του Μαύρου Θεάτρου για να απεικονίσουν τις φαντασιώσεις που γεννιόταν μέσα στο μυαλό τους.
Το σύγχρονο Μαύρο Θέατρο δημιουργήθηκε στη δεκαετία του 1950, κυρίως χάρη στην πρωτοβουλία του Γάλλου πρωτοποριακού καλλιτέχνη Georg Lafay, ο οποίος επομένως συχνά αναφέρεται ως πατέρας του Μαύρου Θεάτρου.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα εφευρέθηκε η λυχνία υπεριώδους ακτινοβολίας, η οποία στη δεκαετία του 1960 και 1970, κατά τη διάρκεια των Χίπις, έγινε μια μανία μόδας στους νέους ανθρώπους που έψαχναν να βρουν νέα χρώματα ως σύμβολο της έννοιας της ελευθερίας.
Την ίδια περίοδο στην Πράγα της Τσεχοσλοβακίας, δημιουργείται μια νέα μαγευτική θεατρική γλώσσα – ένα νέο είδος θεάτρου, προσφέροντας άγνωστες, μέχρι στιγμής, δυνατότητες και χρώματα.
Ο νέος τύπος θεάτρου απαιτούσε απόλυτο σκοτάδι, ευρεία χρήση υλικών μαύρου χρώματος, μαύρης ζωγραφικής και επίσης υπεριώδους φωτισμού, ο οποίος προσέφερε μεγάλη ποικιλία από όλα τα άλλα χρώματα.
Το μυστικό του Μαύρου Θεάτρου είναι το υπεριώδες φως, που ονομάζεται επίσης “μαύρο φως”, και οι σκοτεινές αίθουσες θεάτρων, τυλιγμένες σε μαύρο ύφασμα. Αυτός ο ασυνήθιστος συνδυασμός έδωσε σε αυτό το συγκεκριμένο είδος θεάτρου το σημερινό του όνομα: το Μαύρο Θέατρο.
Πολλοί άνθρωποι ισχυρίστηκαν ότι η αρχή αυτού του είδους τέχνης στην Τσεχοσλοβακία ήταν επίσης η αρχή της κομμουνιστικής εποχής. Οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν επίσης αυτό το είδος του θεάτρου και της θεατρικής σκηνής για να μεταδίδονται οι σημαντικές πληροφορίες από τους κυβερνητικούς κύκλους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι συγκεκριμένες δηλώσεις διαμαρτυρίας αναφέρονται επίσης ως Μαύρο Θέατρο.
Στη δεκαετία του 90, μετά την «Βελούδινη Επανάσταση», αρκετοί Τσέχοι καλλιτέχνες άρχισαν να αναπτύσσουν και να προωθούν τις αρχές του Μαύρου Θεάτρου. Ήταν αυτοί που συνέβαλαν στην αύξηση της φήμης του, και κήρυξαν την Πράγα την πρωτεύουσα του Μαύρου Θεάτρου. Και όχι μόνο γι΄αυτό αφηγείται στην Πράγα μια φανταστική ιστορία που χρησιμοποιεί αυτές τις εκπληκτικές τεχνικές του σύγχρονου Μαύρου Θεάτρου.
Το περίφημο black theatre (ή καλύτερα black light theatre) της Πράγας είναι ένα μοναδικό στον κόσμο θέαμα που συνεπαίρνει το κοινό με την ομορφιά των εικόνων του, την καλλιτεχνική του αρτιότητα και τη μη-λεκτική δυναμική του.
Πρόκειται για ένα μείγμα κινησιολογίας, χορού, μουσικής και παντομίμας που βασίζεται σε μια απλή οπτική πλάνη, γνωστή ως «μαύρο δωμάτιο» ή «μαύρο κουτί»: μια κατασκευή δηλαδή επενδυμένη με μαύρο ύφασμα που λειτουργούσε ως σκηνή και φιλοξενούσε στο εσωτερικό της ηθοποιούς και μαριονετίστες, επίσης ντυμένους στα μαύρα. Η οπτική εξίσωση μαύρου θέματος-μαύρου φόντου έκανε τους ηθοποιούς «αόρατους» στο μάτι, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να προκαλούν ψευδαισθήσεις, εκμεταλλευόμενοι τη βοήθεια του φωτισμού των κεριών.
Σήμερα η τεχνική βασίζεται στον φωτισμό του υπεριώδους φωτός (γνωστού ως black light), που κάνει το ανθρώπινο μάτι να προσλαμβάνει διαφορετικά τα καθημερινά αντικείμενα. Οι ηθοποιοί, ντυμένοι στα μαύρα (ή, όταν οι αφηγηματικές ανάγκες το προστάζουν, φορώντας πολύχρωμα κοστούμια), χρησιμοποιούν αντικείμενα που με τον κατάλληλο υποβλητικό φωτισμό και τις τεχνικές κίνησης μοιάζουν να αποκτούν ζωή, την ίδια ώρα που οι άνθρωποι πάνω στη σκηνή αψηφούν τη βαρύτητα και πετούν!
Οπότε μια παρακολούθηση θεατρικής παράστασης απο το Μαυρο Θεατρο της Πραγας σίγουρα θα σε μαγέψει!
Πηγές:
_https://www.newsbeast.gr/mavri-eidisi/arthro/562159/to-monadiko-mauro-theatro-tis-pragas
_https://www.wow-show.com/el/the-story-of-wow/history/
Κακαβιά Εμμανουέλα
