Ο Πύργος του Χειμάρρου είναι κατασκευή της ελληνιστικής περιόδου (4ος-3ος αιώνας π.Χ.) και από τα πιο αναγνωρισμένα μνημεία της Νάξου, μετά την πύλη του αρχαϊκού ναού του Απόλλωνα , δηλαδή την «Πορτάρα». Βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά της Νάξου, ανάμεσα στον Ζα, το ψηλότερο βουνό της Νάξου και τη θάλασσα (στα μισά περίπου της διαδρομής από το Φιλώτι προς τον Καλαντό ). Δεσπόζει επιβλητικά σ” ένα ύψωμα ανάμεσα σε δύο χειμάρρους, τον Χείμαρρο ανατολικά και τα Πετρόνια δυτικά. Επίσης, βρίσκεται κοντά στους παλιούς οικισμούς της Αργιοβέσσας και του Βαρδάκη.
Ο πύργος είναι κυκλικός και έχει περίπου 15 μέτρα ύψος. Έχει διπλό τοίχο, εξωτερικό και εσωτερική επένδυση, κατασκευασμένο από ντόπιο μάρμαρο, χωρίς συνδετικό υλικό, με πολύ προσεγμένη συναρμογή που φανερώνει την καλή ποιότητα της αρχαίας λιθοτεχνίας. Την εξωτερική πλευρά της λιθοδομής αποτελούν μεγάλες ορθογωνισμένες πέτρες. Στο εσωτερικό υπάρχει ισόγειο όπως και τρεις όροφοι, που έχουν καταρρεύσει, αλλά διακρίνονται από τις υποδοχές για τα δοκάρια του πατώματος τους (δοκοθήκες). Αριστερά από την είσοδο μια σκάλα με μαρμάρινα σκαλοπάτια, πακτωμένα στον τοίχο, οδηγεί ακτινωτά προς τα πάνω. Η οροφή του πύργου δε σώζεται και δεν έχουν βρεθεί στοιχεία που να μας δείχνουν πώς θα ήταν η στέγη και να μας επέτρεπαν ακριβή αποκατάσταση.
Η χρήση του, όπως και άλλων παρόμοιων πύργων στις Κυκλάδες, δεν είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένη και ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και τη θέση τους. Το μέγεθος του πύργου είναι μικρό για να είναι στρατιωτικό φρούριο. Οι στενές όμως τοξοθυρίδες υποδηλώνουν αμυντική χρήση. Πιθανολογείται εκεί να κατέφευγαν οι κάτοικοι από τους γύρω οικισμούς στην εμφάνιση πειρατών ή άλλου εχθρού. Επικρατέστερη είναι η άποψη να ήταν «φρυκτωρία» (ή βίγλα), δηλαδή παρατηρητήριο και μέσο μετάδοσης μηνυμάτων με φωτιά ή καπνό, σε άλλους ανάλογους πύργους στη Νάξο και στα γύρω νησιά με ένα προκαθορισμένο κώδικα. Σε αυτή την περίπτωση ο χώρος επαρκούσε για να φιλοξενήσει το αναγκαίο προσωπικό και τις προμήθειές τους, ακόμα και σε κατάσταση πολιορκίας.
Η πρόσβαση σ΄ αυτόν είναι εύκολη λόγω του ότι βρίσκεται στον αυτοκινητόδρομο προς τον Καλαντό και απέχει περίπου 14 χλμ. από το Φιλώτι.
Βιβλιογραφία :
- https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πύργος_Χειμάρρου
- https://mynaxos.gr/2018/05/o-pyrgos-toy-cheimarroy
- https://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=xeimaros
- https://www.allovergreece.com/Sights/Descr/16/72/el
ΨΑΡΡΑ ΜΑΡΙΑ (Α2)
ΨΑΡΡΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Α2)
