Τα επιτεύγματα της τεχνολογικής ανάπτυξης σε πολλούς τομείς βελτίωσαν εντυπωσιακά τα δεδομένα και την ποιότητα ζωής του ανθρώπου. Αυτή όμως η θετική εξέλιξη είχε περιβαλλοντικό κόστος, γιατί συνοδεύτηκε από την αλαζονική αντίληψη ότι ο άνθρωπος μπορεί να εκμεταλλεύεται χωρίς όρους και χωρίς όρια τον πλανήτη, αδιαφορώντας για τις περιβαλλοντικές συνέπειες των επιλογών του.
Το Γενικό Λύκειο Γερακίου βρίσκεται σε αγροτική περιοχή, και τα παιδιά της Β’ Λυκείου, αφού ευαισθητοποιήθηκαν σε θέματα ρύπανσης του περιβάλλοντος, έκαναν μια έρευνα δίνοντας στους αγρότες της περιοχής ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τους τύπους των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούν, τις γνώσεις τους για την επικινδυνότητα αυτών των χημικών ουσιών, τις προφυλάξεις που παίρνουν κατά τη χρήση τους, τη δοσολογία που χρησιμοποιούν κτλ.
Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι εντυπωσιακά σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιούν οι αγρότες τα φυτοφάρμακα. Πιο συγκεκριμένα, το 63% των ερωτηθέντων χρησιμοποιούσε αποκλειστικά συνθετικά – χημικά λιπάσματα σε αντίθεση με το 28% που προτιμούσε οργανικά – βιολογικά λιπάσματα.
Μόνο το 1/3 των αγροτών που ρωτήθηκαν ζητούσε ανάλυση από γεωπόνο για την διαπίστωση των αναγκών της καλλιέργειας τους, μια φορά τον χρόνο, ενώ το 20% αυτών δήλωσε ότι συμβουλεύεται γεωπόνο κάθε 10-15 χρόνια ή ποτέ. Η πλειονότητα των αγροτών διαπιστώθηκε πως ήταν ενήμεροι για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων (εντομοκτόνα – παρασιτοκτόνα) και λιπασμάτων που χρησιμοποιούνται στην περιοχή, παρόλα αυτά το 65% θεωρούσε ότι η χρήση μεγαλύτερων ποσοτήτων λιπάσματος με πυκνότερα διαλύματα, ή ο πιο συχνός ψεκασμός φυτοφαρμάκων, μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της παραγωγής. Η αντίληψη αυτή οδηγεί πολλούς (25%) να καθορίζουν την ποσότητα – συγκέντρωση του λιπάσματος ή του φυτοφαρμάκου από την εμπειρία τους (“πείρα’’) και όχι από τις οδηγίες χρήσης ή τις συμβουλές ειδικού.
Χαρακτηριστικές ήταν και οι απαντήσεις των αγροτών σχετικά με τις προφυλάξεις και τους τρόπους ασφαλούς χρήσης των φυτοφαρμάκων που ακολουθούν. Το 40% των ερωτηθέντων έπαιρνε ελάχιστες ή και καθόλου προφυλάξεις κατά τη χρήση των φυτοφαρμάκων, δηλαδή δε φορούσε μπότες, γάντια ή μάσκα, το 28% δεν φορούσε κατάλληλα ενδύματα ούτε άλλαζε ρούχα μετά τον ψεκασμό, ενώ το 50% δεν χρησιμοποιούσε ποτέ τρακτέρ με καμπίνα ώστε να αποφευχθεί στο μέγιστο η έκθεσή τους στα χημικά.
Τέλος αξίζει να αναφερθεί πως το 53% των αγροτών θεωρούσαν ότι χρησιμοποιούν μάλλον μεγαλύτερη, παρά την κατάλληλη, ποσότητα νερού κατά το πότισμα. Η σπατάλη νερού και η χρήση τοξικών για το περιβάλλον φυτοφαρμάκων, χωρίς έλεγχο, μπορεί όμως να οδηγήσει σε σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα στην περιοχή και οι συνέπειες μπορεί να είναι δραματικές τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον ίδιο τον άνθρωπο που αποτελεί μέρος του. Ανάμεσα στα σοβαρότερα προβλήματα μπορεί να αποτελέσει η μείωση της βιοποικιλότητας, η ερημοποίηση ως συνέπεια της ξηρασίας και η ρύπανση εδάφους, νερού και αέρα από τα οποία εξαρτάται η ζωή.
Τα εντομοκτόνα και τα παρασιτοκτόνα αποτελούν δύο από τους πιο τοξικούς ρυπαντές της βιόσφαιρας, δηλαδή του τμήματος της γης και της ατμόσφαιρας που επιτρέπει την ύπαρξη ζωής. Η υπερβολική χρήση τους , αλλά και η διοχέτευση των τοξικών αυτών χημικών ουσιών στα υδάτινα οικοσυστήματα οδηγεί στο φαινόμενο του ευτροφισμού και της βιοσυσσώρευσης. Ο άνθρωπος αποτελεί τον τελικό κρίκο σε πολλές διατροφικές αλυσίδες και οι τοξικές αυτές ουσίες καταλήγουν στον οργανισμό του επιφέροντας σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Αξιοποιώντας τα αποτελέσματα της έρευνας , παρατηρήσαμε αναφορά πολλών αγροτών στα τοξικά φυτοφάρμακα Dusman και Roundup τα οποία , ωστόσο, μπορούν να αντικατασταθούν από φιλικότερα προς το περιβάλλον φυτοφάρμακα, όπως ο χαλκός και το Ecoplant.
Αναλυτικότερα, το Dusman:
- Χαρακτηρίζεται από μεγάλη τοξικότητα, ακόμα και σε έντομα που η ραδιενέργεια δεν σκοτώνει καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του
- Δημιουργεί κατάλοιπα στους καρπούς της ελιάς για μεγάλο χρονικό διάστημα και παραμένει προσκολλημένο πάνω στην φλούδα της, καθιστώντας την ακατάλληλη για κατανάλωση.
- Η υπερβολική χρήση οδηγεί στο φαινόμενο της ερημοποίησης
- Προκαλεί διατάραξη των τροφικών αλυσίδων μέσα από τον θάνατο των μικροοργανισμών του εδάφους.
Το Roundup:
- Έχει βλαπτική επίδραση στην μικροχλωρίδα του εντέρου των ατόμων
- Προκαλεί διαταραχές στην λειτουργία της επίφυσης και νευρολογικές διαταραχές
- Αναστέλλει την απελευθέρωση της θυρεοτρόπους ορμόνης με πιθανή συνέπεια τον υποθυρεοειδισμό, τις αυτοάνοσες νευρολογικές ασθένειες και προκαλεί διαταραχές της διάθεσης.
Σε αντίθεση με τα παραπάνω τοξικά φυτοφάρμακα ,το Ecoplant:
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα των φυτών
- Συμβάλλει στην ανάπτυξη των δέντρων και στην εξασφάλιση της ευημερίας τους από αρρώστιες
- Συμβάλλει στην εξασφάλιση της νοστιμάδας και της προφύλαξης τους από το κρύο του χειμώνα
- Συμβάλλει στην αφομοίωση από τα φυτά σημαντικών τροφικών στοιχείων σημαντικών για την ανάπτυξη
- Λειτουργεί ως μεταφορέας ιχνοστοιχείων και μετάλλων
Τάξη Β’ Λυκείου Η υπεύθυνη καθηγήτρια Γιώτα Δημητροπούλου Βιολόγος
