κιονόκρανο

• Ιστορία

Το Ερμιτάζ είναι το μεγαλύτερο μουσείου του κόσμου και τοποθετείται στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας. Ανοικοδομήθηκε το 1764 από την Μεγάλη Αικατερίνη υπό την αρχιτεκτονική επίβλεψη του Γάλλου αρχιτέκτονα Βαλλέν ντε λα μοντ.

Αρχικά τα έργα του Ερμιτάζ αποτελούσαν ιδιωτική συλλογή της Μ. Αικατερίνης και διατηρούνταν στα χειμερινά ανάκτορα(η επίσημη κατοικία των Ρώσων μοναρχών), που σήμερα υπάγονται στο συγκρότημα του Ερμιτάζ. Ο διάδοχος της Μ. Αικατερίνης, δεν φρόντισε για την εξέλιξη και την συντήρηση του μουσείου ενώ αντίθετα οι διάδοχοί του και συγκεκριμένα οι αυτοκράτορες Αλέξανδρος Ά και Νικόλαος Ά  κατέβαλαν σημαντικές προσπάθειες ενίσχυσης του Ερμιτάζ, προσθέτοντας πλήθος καινούργιων έργων τέχνης.

Προκειμένου να διαφυλάξουν, ωστόσο,  κατάλληλα  τα εκθέματα που μέχρι τότε εξακολουθούσαν να αποτελούν μια αριστοκρατική ιδιωτική συλλογή, κάλεσαν τον Γερμανό αρχιτέκτονα Λέο Φον Κλέτσε να κατασκευάσει ένα νέο κτήριο (το νέο Ερμιτάζ) που εγκαινιάστηκε τον Φεβρουάριο του 1852.Σημαντικό να σημειωθεί ότι ο αρχιτέκτονας αυτός είχε χαράξει ο σχέδιο της Αθήνας ως νέας πρωτεύουσας. Έτσι για πρώτη φορά στη Ρωσία το Ερμιτάζ έγινε ένα μουσείο εκθεμάτων ανοιχτό σε επισκέπτες.

Ακολούθησε μια περίοδος παρακμής του Ερμιτάζ κατά την Ρωσική επανάσταση, αν και το κτήριο κηρύχθηκε δημόσιο μουσείο. Από το τέλος της ρωσικής επανάστασης μέχρι το 1930 το Ερμιτάζ φιλοξένησε στα χειμερινά ανάκτορα το μουσείο της Οκτωβριανής επανάστασης. Κατά το 1932-1934 η Σοβιετική κυβέρνηση πούλησε έργα από τις συλλογές του Ερμιτάζ με σκοπό την ανεύρεση χρημάτων. Εκτιμάται ότι 2.880 πίνακες κλάπηκαν και ένα μικρό μέρος εξ αυτών συμμετείχαν σε δημοπρασίες, μεταξύ αυτών και πίνακες που θεωρούνται σήμερα κλασικοί. Επιπλέον το Ερμιτάζ έχασε έργα επειδή μεταφέρθηκαν σε άλλα ρωσικά μουσεία  ενώ κατά τον Β παγκόσμιο πόλεμο το κτήριο υπέστη σοβαρές υλικές ζημιές.

• Το Ερμιτάζ σήμερα

Από το 1990 αρχίζει η ένδοξη επαναλειτουργία του Ερμιτάζ. Το 2000, υπογράφτηκε συμφωνία μελλοντικής συνεργασίας του Ερμιτάζ με το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ και την ίδια χρονιά εγκαινιάστηκε ειδική πτέρυγα στο ανάκτορο Σόμερσετ του Λονδίνου, με έκθεση έργων που ανήκουν στις συλλογές του Ερμιτάζ. Από το 2004  λειτουργεί επίσης το Ερμιτάζ του Άμστερνταμ, το οποίο αποτελεί παράρτημα του μουσείου στην ολλανδική πόλη.

• Οι γάτες του Ερμιτάζ

Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του Ερμιτάζ είναι οι γάτες του αφού πλέον αποτελούν το σήμα κατατεθέν του μουσείου και σύμφωνα με την Ιρίνα Πόποβετς, αρμόδια για τη «μονάδα των αιλουροειδών» του Ερμιτάζ, οι γάτες του μουσείου είναι όσο γνωστές όσο και τα εκθέματά του. Η ιστορία των γατών του Ερμιτάζ ξεκινάει το 1745 όταν η αυτοκράτειρα Ελισάβετ, κόρη του Μεγάλου Πέτρου, υπέγραψε διάταγμα με το οποίο έδινε εντολή «να βρεθούν στο Καζάν οι καλύτερες γάτες, οι πιο μεγάλες, ικανές να πιάνουν ποντίκια, προκειμένου να σταλούν στην αυλή της Αυτής Εξοχότητας».

Την εποχή της Αικατερίνης Β” που ανοικοδόμησε το Ερμιτάζ, πολλές γάτες που τότε ονομάζονταν «οι γάτες των Χειμερινών Ανακτόρων» διέμεναν επίσημα εκεί. Κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο εξαφανίστηκαν, αφού ο πεινασμένος λαός από την πολιορκία των Γερμανών, κυνήγησε όλα τα κατοικίδια. Στην συνέχεια οι γάτες του Ερμιτάζ ξαναβρήκαν την θέση τους στα υπόγεια και σήμερα αποτελούν μια “κινητή διαφήμιση” για το μουσείο.

Το ερμιτάζ σήμερα περιέχει εκθέματα ενός ευρέος φάσματος εποχών και ρευμάτων καθώς και έργα από πολλές ευρωπαικές κυρίως χώρες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το Ερμιτάζ φιλοξενεί έργα καταξιωμένων καλλιτεχνών, όπως Πικάσο, Βαν Γκογκ, Ελ Γκρέκο, Ροντέν, Ρενουάρ, Ματίς, Γκωγκέν, Σεζάν, Μονέ, Ρέμπραντ.

• Το κτήριο

Ας κάνουμε μια περιήγηση στο Ερμιτάζ, αρχίζοντας από εξωτερικά. Αρχικά μπορούμε να δούμε την απόλυτη συμμετρία που επικρατεί τόσο στην κάτοψη όσο και στην πρόσοψη του κτηρίου , στοιχείο που φαίνεται καθαρά στους αρχαιοελληνικούς ναούς .Επιπλέον επικρατεί και η κλασική διχρωμία ( άσπρο και κάποιο άλλο , συνήθως παστέλ χρώμα ) που αναδεικνύεται και σε άλλα νεοκλασικά κτήρια και σε αυτή την περίπτωση είναι κυανό  . Αξιοσημείωτοι βέβαια είναι και οι κίονες με τα κιονόκρανα τους που είναι κορινθιακού ρυθμού και έχουν χρυσό  χρώμα , αλλά και το αέτωμα  που φαίνεται μικρότερο αναλογικά με το υπόλοιπο κτήριο . Επίσης , η αναλογία πλάτους και βάθους φαίνεται να είναι αντίθετη με αυτή των αρχαιοελληνικών ναών καθώς σε αυτή τη περίπτωση το πλάτος είναι μεγαλύτερο σε διάσταση από το βάθος . Ακόμα  οι αρχαιοελληνικοί ναοί καλύπτονταν ολοκληρωτικά από σκεπή , αλλά στο Ερμιτάζ μπορούμε να δούμε ότι ένα εσωτερικό μέρος του είναι ακάλυπτο και τη θέση αυτού έχει πάρει ένας κήπος , Τέλος στο κτήριο διακρίνεται μια αίσθηση σταθερότητας και μεγαλοπρέπειας που αυξάνουν βέβαια και τα στοιχεία Μπαρόκ του κτηρίου .

Τα σχέδια του πρώτου κτηρίου στο οποίο στεγάστηκε το Ερμιτάζ επειδή καθορίστηκαν από Γάλλο αρχιτέκτονα εκείνης της περιόδου είναι φυσικό να έχουν προσδώσει στοιχεία νεοκλασικισμού στο κτήριο. Επίσης στην ανακαίνιση του από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Λέο Φον Κλέντσε  που ήταν ένας κατ” εξοχήν νεοκλασικός αρχιτέκτονας  το κτήριο πήρε χαρακτήρα νεοκλασικό.

Στην εσωτερική του διακόσμηση διακρίνονται κάποια νεοκλασικά στοιχεία όπως οι κίονες κορινθιακού ρυθμού και η επικράτηση διχρωμίας , αλλά λόγω και της επίπλωσης του αναδεικνύονται πολλά στοιχεία Μπαρόκ . Η χρήση του χρυσού είναι άφθονη και τα έπιπλα υπερβολικά . Τα ταβάνια  είναι ψηλά με αμέτρητους πολυέλεους να κρέμονται από αυτά και να δίνουν φως σε κάθε γωνία της αίθουσες . Είναι σίγουρο πως ακόμη και πριν γίνει μουσείο η χρήση της  τέχνης της εποχής όσο και της αρχαιοελληνικής ήταν αναγκαία για την διακόσμηση του χώρου. Τέλος , η ανάγλυφη τέχνη στους  τοίχους και τα έπιπλα προσδίδουν ένα ύφος αρχοντικό και πλουσιοπάροχο στην ολική εικόνα του κτηρίου .

Το Ερμιτάζ είναι ένα εξαίσιο και μεγαλοπρεπές κτήριο , πράγμα που συνάπτει απόλυτα με την ιστορία του και την σημερινή , πολιτισμική του χρήση . Είναι ένα κτήριο που αρχιτεκτονικά έχει συνδυάσει αρμονικά τόσο την ύπαρξη νεοκλασικού ύφους , όσο και τα στοιχεία Μπαρόκ εσωτερικά και εξωτερικά .Είναι ένα κτήριο -ορόσημο της αρχιτεκτονικής όχι μόνο για την Ρωσία αλλά και για την παγκόσμια αρχιτεκτονική και αισθητική .

Πηγές

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%81%CE%BC%CE%B9%CF%84%CE%AC%CE%B6

http://www.cnn.gr/style/politismos/story/46959/apo-to-ermitaz-stin-athina-25-aiones-texnis-diekdikoyn-ton-thaymasmo-mas

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CE%AD%CF%81%CE%B3%CF%89%CE%BD_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%95%CF%81%CE%BC%CE%B9%CF%84%CE%AC%CE%B6

http://www.protothema.gr/world/article/524112/oi-gates-sudrofeuoun-ta-aristourgimata-sto-mouseio-tou-ermitaz/

Όι εικόνες είναι από τους χάρτες google και από την ιστοσελίδα:

https://www.tripadvisor.com.gr/Attraction_Review-g298507-d300071-Reviews-State_Hermitage_Museum_and_Winter_Palace-St_Petersburg_Northwestern_District.html#photos;geo=298507&detail=300071&ff=297884383&albumViewMode=hero&aggregationId=101&albumid=101&baseMediaId=297884383&thumbnailMinWidth=50&cnt=30&offset=-1&filter=7&autoplay=