12 μήνες που άλλαξαν για πάντα το ελληνικό γυναικείο κίνημα
Η λέξη «γυναικοκτονία» ακούστηκε για πρώτη φορά στα παραδοσιακά Μέσα. Τα social media απέδειξαν ξανά και ξανά τη δυναμική τους. Το κίνημα #metoo έσπασε για πάντα την ομερτά κακοποιητικών συμπεριφορών στον αθλητισμό και τη showbiz. Αρκούν όμως 365 μέρες για να αποβάλλει μια κοινωνία τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις της; Φυσικά και όχι. Μας γεμίζουν όμως αισιοδοξία για τις επόμενες 365 -που ευχόμαστε να είναι πιο δίκαιες, πιο απελευθερωμένες και πολύ, μα πολύ, πιο χαρούμενες. Κάποια από τα σημαντικά γεγονότα που απασχόλησαν μέσα στο 2021 ήταν τα εξής:
Ιανουάριος
Στις 14 Ιανουαρίου η Σοφία Μπεκατώρου, στη διάρκεια της διαδικτυακής Ημερίδας, με θέμα «Start to Talk/Σπάσε τη Σιωπή-Μίλησε, Μην Ανέχεσαι», «έσπασε» τη δική τη σιωπή και μίλησε για πρώτη φορά ανοιχτά για τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη από παράγοντα της Ιστιοπλοϊας. Η καταγγελία της ήταν η αρχή αυτής της χιονοστιβάδας αποκαλύψεων και δεν περιορίστηκε στον χώρο του αθλητισμού.
Φεβρουάριος
Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους, η Πηνελόπη Αναστασοπούλου και η Λένα Δροσάκη μίλησαν για την κακοποίηση που υπέστησαν από τον Πέτρο Φιλιππίδη.
Απρίλιος
Η Δήμητρα της Λέσβου, όπως έγινε γνωστή στον κόσμο, ή αλλιώς η Δημήτρης όπως αυτοαποκαλούνταν, είχε δηλώσει στα 14 της στην οικογένειά της πως είναι κορίτσι. Οι γονείς της δεν το αποδέχτηκαν ποτέ. Η ίδια δήλωσε πως της έριχναν ψυχοφάρμακα στο φαγητό. Μετά τον θάνατό τους άρχισε να φοράει γυναικεία ρούχα. Τον εύθραυστο ψυχισμό της τον καταρράκωσε η εισβολή και η χλεύη ορισμένων παιδιών στο σπίτι της. Νοσηλεύτηκε στο Δρομοκαΐτειο από όπου και εξαφανίστηκε. Το ημερολόγιο έγραφε 6 Απριλίου. Η σορός της ταυτοποιήθηκε στις 14 Ιουνίου –ήταν θύμα τροχαίου δυστυχήματος με εγκατάλειψη.
Μάιος
Μια νεαρή γυναίκα επέστρεφε στο σπίτι της στη Νέα Σμύρνη, όταν αντιλήφθηκε πως ένας άντρας την ακολουθεί. Εκείνη μπήκε βιαστικά στην είσοδο της πολυκατοικίας και ανέβηκε στο διαμέρισμά της. Από την κάμερα ασφαλείας βλέπουμε πως λίγα δευτερόλεπτα αργότερα ο άντρας φτάνει στην είσοδο, με το μόριο του έξω από το παντελόνι του. Τσεκάρει την κλειστή πόρτα και φεύγει. Η γυναίκα δημοσιοποίησε το βίντεο και σε λιγότερο από 24 ώρες ο δράστης βρέθηκε και συνελήφθη.
Ιούνιος
Tο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γονιμότητας αναβλήθηκε, καθώς το διαφημιστικό του σποτ στηρίχτηκε ολοκληρωτικά σε στερεότυπα για τις γυναίκες όπου φαίνονται να υποχρεούνται να απολογηθούν στον εαυτό τους, επειδή στην «αναπαραγωγική τους ηλικία» ασχολήθηκαν με την καριέρα και την εκπαίδευσή τους. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας απέσυρε την αιγίδα της και οι χορηγοί αποχώρησαν και τα social media γέμισαν με μηνύματα κατακραυγής για το μήνυμα του συνεδρίου.
Ιούλιος
Δολοφονήθηκε η 26χρονη Γαρυφαλλιά Ψαρράκου στη Φολέγανδρο. Δράστης ο σύντροφός της, ο οποίος την έσπρωξε από τα βράχια, δηλώνοντας στους αστυνομικούς πως «Μαλώσαμε, χάλασε η φάση» και «ήταν η κακιά η ώρα». Η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε ότι η αιτία θανάτου της νεαρής γυναίκας ήταν πνιγμός, ενώ η ίδια έφερε περαιτέρω τραυματισμούς οι οποίοι προκύπτουν από γρονθοκοπήματα και όχι από την πτώση στα βράχια.
Αύγουστος
Ο φωτογράφος Κωνσταντίνος Τσακαλίδης απαθανάτισε τη στιγμή της απόγνωσης μιας ηλικιωμένης θύμα των καταστροφικών πυρκαγιών που έπληξαν το καλοκαίρι την Εύβοια. Η κυρία Παναγιώτα εγκατέλειπε το σπίτι της. «Θόλωσε το μυαλό μου δεν ήξερα τι να κάνω για αυτό φώναζα. Εκείνη την ώρα ήμουν εκτός εαυτού. Φώναζα απελπισμένη και με την υπέρταση που είχα, έπεσα κάτω» δήλωσε αργότερα. Η συγκεκριμένη φωτογραφία έγινε πρωτοσέλιδο στον Τύπο εντός και εκτός Ελλάδος, ενώ το περιοδικό ΤΙΜΕ τη συμπεριέλαβε στη λίστα με τις κορυφαίες φωτογραφίες του έτους.
Σεπτέμβριος
Η δίκη βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη με τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου να συμπληρώνει τρία έτη από τα οποία ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από τον ιδιοκτήτη ενός κοσμηματοπωλείου και έναν φίλο του.
Οκτώβριος
Σε ηλικία 56 ετών, πέθανε η Φώφη Γεννηματά, πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, προκαλώντας θλίψη και συγκίνηση σε όλη τη χώρα. Μια γυναίκα που έδωσε στη ζωή της αρκετές μάχες προσωπικές και δημόσιες. «Δεν λύγισες, δεν ηττήθηκες, γιατί μία μάχη με καθαρή ψυχή, στην οποία δεν παραδίδεις τα όπλα, είναι πάντα κερδισμένη!». Με αυτά τα λόγια την αποχαιρέτισε άλλωστε και η κόρη της, Αμαλία.
Νοέμβριος
Η 25η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών και την ίδια μέρα πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης She’s gone («Για ένα αδειανό πουκάμισο»). Στην έκθεση, η οποία ήταν αφιερωμένη στα θύματα των γυναικοκτονιών και εκθέματά της ήταν τα δικά τους ρούχα, συμπεριλήφθηκε κι ένα μαύρο κοστούμι της Ελένης Τοπαλούδη. Τον ίδιο μήνα, τον η χώρα μας έγινε θέμα στον Guardian, με τίτλο «Μια γυναίκα δολοφονείται κάθε μήνα».
Δεκέμβριος
Ο Στάθης Παναγιωτόπουλος έκλεισε την αυλαία του 2021 με μια υπόθεση revenge porn ώντας αντιμέτωπος με ποινικές διώξεις σε βαθμό κακουργήματος καθώς, ανέβαζε συστηματικά στο διαδίκτυο βίντεο από στιγμές της σεξουαλικής ζωής των ερωτικών του συντρόφων. Η κοινή γνώμη, στάθηκε ξανά στο πλευρό των θυμάτων, δίνοντας μας την ελπιδα πως αυτές οι τακτικές και κακοποιητικές συμπεριφορές θα αποτελούν κάποια στιγμή παρελθόν.
Μαρνελάκη Εύα & Ξανθάκη Μυρωνία