(Οι μαθητές της Β” Γυμνασίου στα πλαίσια των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων και στη θεματική ενότητα «Φροντίζω το περιβάλλον» ασχολήθηκαν με την κλιματική αλλαγή, γράφοντας συνεργατικά ένα άρθρο σχετικά με το ζήτημα. Αξίζει να το διαβάσετε. Δε θα χάσετε άσκοπα το χρόνο σας!)
Η κλιματική αλλαγή επιφέρει πολλές και διαφορετικές συνέπειες ανάμεσα στις οποίες είναι και αυτές σε διάφορα ζώα του πλανήτη μας. Η τήξη των πάγων, οι αντίξοες καιρικές συνθήκες, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η ρύπανση των ωκεανών και γενικά του περιβάλλοντος, έχουν συμβάλει ιδιαίτερα στην εξαφάνιση, την απειλή και την προσπάθεια προσαρμογής των ζώων στις νέες συνθήκες. Παραδείγματος χάρη, τα τελευταία χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής πολλά, διαφορετικά, σπάνια, αλλά και σημαντικά ζώα για τον πλανήτη απειλούνται υπό εξαφάνιση, μερικά από τα οποία είναι η θαλάσσια χελώνα καρέτα-καρέτα και η φάλαινα δολοφόνος (εξαιτίας της ρύπανσης των ωκεανών), οι πολικές αρκούδες (από το λιώσιμο των πάγων) και πολλά άλλα. Η προσπάθεια προσαρμογής των ζώων στις νέες συνθήκες, οι οποίες οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με επιστήμονες δεν είναι τόσο εύκολη, αποτελεσματική και καλή όσο μοιάζει να είναι.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη, άμεση συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστους και τους ωκεανούς : η θερμοκρασία του νερού ανεβαίνει – είναι διαπιστωμένο ότι ήδη έχει ανέβει κατά 5◦ C – και η ζωή των θαλάσσιων οργανισμών αλλάζει δραματικά. Τα κοράλλια πεθαίνουν μαζικά και πολλά είδη ψαριών είτε δεν αντέχουν αυτές τις μεταβολές και εξαφανίζονται είτε μεταναστεύουν δημιουργώντας σοβαρές ανατροπές τόσο στα οικοσυστήματα που αφήνουν πίσω τους όσο και σε αυτά που πηγαίνουν να ζήσουν. Άγνωστες είναι ακόμα οι επιπτώσεις σε διάφορων ειδών θαλάσσιους μικροοργανισμούς που παίζουν κεντρικό ρόλο είτε στη διατροφική αλυσίδα είτε σε άλλους τομείς της θαλάσσιας ισορροπίας. Έρευνες έχουν δείξει ότι στο τέλος του 21ου αιώνα θα είναι τέτοια που οι ωκεανοί θα θεωρούνται αφιλόξενοι για κάθε ζωή και ειδικά κοντά στην επιφάνειά τους.
Αναφορικά με το “φαινόμενο του θερμοκηπίου”, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα επηρεάζει σταδιακά το κλίμα της γης, προσθέτοντας τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου σε εκείνες που απαντώνται φυσιολογικά στην ατμόσφαιρα.
Αυτά τα επιπλέον αέρια του θερμοκηπίου προέρχονται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, καθώς και από άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αποψίλωση των τροπικών δασών, η γεωργία, η κτηνοτροφία και η παραγωγή χημικών ουσιών. Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) είναι το κυριότερο αέριο του θερμοκηπίου που παράγεται από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Αυτά τα επιπλέον αέρια ενισχύουν το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία της γης να αυξάνεται με πρωτοφανείς ρυθμούς και να επέρχονται σημαντικές αλλαγές στο κλίμα.
Έχουμε ήδη αυξήσει την θερμοκρασία του πλανήτη κατά περισσότερο από 1 °C σε σύγκριση με το επίπεδο των θερμοκρασιών που επικρατούσαν πριν από τη βιομηχανική εποχή.
Οι επιστήμονες που συμμετέχουν στη διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (IPCC) προειδοποιούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 °C θα έχει σοβαρές, ακόμη και μη αναστρέψιμες συνέπειες για το περιβάλλον και τις κοινωνίες μας.
Όσο περισσότερο διαταράσσουμε το κλίμα, τόσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι για την κοινωνία και το περιβάλλον μας.[1]
Όσο αφορά τον τομέα των καλλιεργειών , επηρεάζεται και αυτός από την κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή έχει αρνητικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες , προκαλώντας πολλά προβλήματα στην παραγωγή και στην ποιότητά της, όπως τη μείωση της παραγωγικότητας των καλλιεργειών, την υποβάθμιση της ποιότητας του νερού, την επιδείνωση του φαινομένου της απερήμωσης αλλά και της λειψυδρίας, που συνεπάγεται την μείωση της γονιμότητας του εδάφους. Επιπλέον, η αύξηση της θερμοκρασίας επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην ποιότητα της παραγωγής και στις αυξημένες ανάγκες για άρδευση. Συνοψίζοντας, καταλαβαίνουμε ότι η κλιματική αλλαγή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα της καλλιέργειας, διότι η παραγωγή δεν είναι τόσο εύκολη και η ποιότητά της τόσο καλή σε αντίθεση με κάποια χρόνια πριν.
Τέλος, συμπεραίνουμε πως αν δεν συμβάλουμε όλοι, ώστε να σταματήσει η κλιματική αλλαγή σε λίγα χρόνια θα αντιμετωπίζουμε τεράστια προβλήματα, που θα προκληθούν από την εξαφάνιση ζώων, όπως προβλήματα της τροφικής αλυσίδας, προβλήματα στη βιοποικιλότητα και γενικότερα στην ισορροπία του πλανήτη.
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να αποτρέψουμε όλα τα παραπάνω;
Καταρχάς, οφείλουμε να μάθουμε σαν πολίτες να διαχειριζόμαστε σωστά το νερό, δηλαδή να μάθουμε να εξοικονομούμε νερό. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όπως για παράδειγμα να κλείνουμε τη βρύση την ώρα που πλένουμε τα δόντια μας ή και να πλένουμε τα λαχανικά και τα φρούτα σε λιγότερο νερό. Επίσης, αυτό το νερό να μην το πετάμε αλλά να το χρησιμοποιούμε για το πότισμα των λουλουδιών.
Επιπλέον, θα ήταν πολύ καλό να χρησιμοποιούμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περισσότερο. Αυτό σημαίνει ότι θα ήταν καλό να εκμεταλλευτούμε την ηλιακή ενέργεια. Για παράδειγμα, θα μπορούσε η πολιτεία να προχωρήσει σε τοποθέτηση πάνελ σε δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς, σχολεία και νοσοκομεία. Η χώρα μας όμως εκτός από χώρα του ήλιου είναι και χώρα του ανέμου. Έτσι, θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε επίσης και την αιολική ενέργεια, πάντα όμως με σεβασμό στο περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε αντιδράσεις από μεριάς των κατοίκων αλλά και από περιβαλλοντικές οργανώσεις, σχετικά με την τοποθέτηση ανεμογεννητριών, οι οποίες μας παρέχουν ενέργεια με τη βοήθεια του ανέμου. Οι κάτοικοι όμως αντιτίθενται σε αυτό επειδή η τοποθέτησή τους σημαίνει και καταστροφή δέντρων και δασικών εκτάσεων. Άρα επισημαίνουμε την ανάγκη περιβαλλοντικών και επιστημονικών μελετών για όποια τέτοια παρέμβαση στο περιβάλλον.
Σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές από τις οποίες βασανίζεται και η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, αυτές οφείλονται από τη μια πλευρά στην κλιματική αλλαγή αλλά κι από την άλλη στον ανθρώπινο παράγοντα ο οποίος παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Ο καθένας από εμάς πρέπει να είναι προσεχτικός και να μην πετάει σκουπίδια, τσιγάρα ή και γυαλιά όταν βρίσκεται σε δάσος. Ακόμα, θα ήταν καλό να συσταθούν εθελοντικές ομάδες οι οποίες θα προστατεύουν τις δασικές περιοχές και σε περίπτωση κάποιας πυρκαγιάς να ενημερώνουν άμεσα την Πυροσβεστική. Παραδείγματος χάρη, εδώ, στην ευρύτερη περιοχή υπάρχει μία τέτοια ομάδα πολιτών η οποία κινείται και δρα στην περιοχή της Ζήρειας.
Επίσης, ας βάλουμε την ανακύκλωση στην καθημερινότητά μας! Ας συνηθίσουμε να ανακυκλώνουμε πλαστικό, γυαλί, χαρτί, να κάνουμε κομπόστ με αρωγό τον Δήμο ο οποίος θα εφοδιάζει τις περιοχές με τους κατάλληλους κάδους. Πρέπει να μάθουμε να έχουμε όσο το δυνατό λιγότερα σκουπίδια, γι’ αυτό και η ανακύκλωση είναι πολύ σημαντική.
Μια ακόμα ωραία ιδέα, θα ήταν να φυτεύουμε δέντρα στις ταράτσες των σπιτιών μας, στα μπαλκόνια μας, στις αυλές μας καθώς και σε δημόσιους χώρους. Ακόμα, θα ήταν καλό να προχωρούσαμε σε δενδροφυτεύσεις δασικών περιοχών που έχουν καεί και καταστραφεί, πάντα όμως με την καθοδήγηση ειδικών, με στόχο να αυξηθεί και το επίπεδο οξυγόνου της περιοχής και έτσι, της Γης μας.
Μπορούμε με αυτές τις ενέργειες να κρατήσουμε τον πλανήτη μας «υγιή»? Κι όμως… ΝΑΙ!!
Τέλος, στο διαδίκτυο βρήκαμε τα παρακάτω βίντεο που ειναι αρκετά κατατοπιστικά. Αξίζει να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να τα παρακολουθήσετε:
[1] Σχετικά με το φαινόμενο του θερμοκηπίου συμβουλευτήκαμε : https://europa.eu/climate-pact/about/climate-change_el
