Η Φιλιώ Χαϊδεμένου, η υπεραιωνόβια,

ήταν η ζωντανή μαρτυρία, η ασίγαστη λαλιά των προσφύγων της πρώτης γενιάς της Μικράς Ασίας.

Μικρό βιογραφικό της γιαγιάς Φιλιώς.
Η Φιλιώ Σιδερή-Χαϊδεμένου γεννήθηκε το 1899 στα Βουρλά της Μικράς Ασίας, έκτο παιδί της οικογένειας. Το 1922 με τον διωγμό, έχασε αδέλφια και πατέρα.

Ήρθε στην Ελλάδα με τη μητέρα της Κιουρανιώ και το μικρότερο αδελφό της Αντώνη. Προσφυγοπούλα έμαθε την τέχνη της καπελούς και παντρεύτηκε τον εργοδότη της, Γεώργιο Χαϊδεμένο.

Το μεγάλο της όνειρο ήταν να διαφυλαχθεί η μνήμη και ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στη Μικρά Ασία από τους εκεί κατοικούντες Έλληνες. Η γιαγιά Φιλιώ, όπως ήταν γνωστή, δημιούργησε τη συλλογή ενθυμημάτων, η οποία αποτέλεσε τη βάση του Μουσείου Μικρασιατών Νέας Φιλαδέλφειας «Φιλιώ Χαϊδεμένου».

Η οικογένεια της συνέβαλε στην έκδοση του βιβλίου «Τρεις αιώνες μια ζωή» («Γιαγιά Φιλιώ η Μικρασιάτισσα», επανέκδοση), στο οποίο αφηγείται τα βιώματά της από τη ζωή στα Βουρλά και από τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής.

Υπήρξε ενεργό μέλος πολλών μικρασιατικών σωματείων και βραβεύτηκε επανειλημμένως για τις δραστηριότητές της. Πέθανε το 2006.

https://www.thepressroom.gr/ellada/giagia-filio-h-gynaika-poy-kratise-zontano-ton

Στο βιβλίο της στηρίχτηκε η ομώνυμη θεατρική παράσταση με πρωταγωνίστρια τη Δέσποινα Μπεμπεδέλη. Το έργο περιλαμβάνει μουσικές και τραγούδιαπου συντρόφευαν τη Φιλιώ σε όλες τις περιόδους της ζωής της, αλλά και μουσική και τραγούδια που έγραψε ο Ζαχαρίας Καρούνης ειδικά για την «Φιλιώ Χαϊδεμένου» σε στίχους Χρήστου Παπαδόπουλου.

Η σημαντική πορεία της γυναίκας με το όνομα Φιλιώ, έγινε η αφορμή να γεννηθεί μια ιδέα για την εξιστόρηση της ζωής της, βασισμένη στις προσωπικές της μαρτυρίες. Πέρα από την προσωπική ιστορία αυτής της σημαντικής προσωπικότητας, η δύναμη της θέλησης και ο αγώνας της για επιβίωση μέσα σε ένα ολόκληρο αιώνα συνιστά ένα φωτεινό παράδειγμα αντίστασης.