Το λιώσιμο των πάγων και η κλιματική αλλαγή
Από την Παρασκευή Σαββίδου
Το βίντεο του πειράματος βρίσκεται στον ακόλουθο σύνδεσμο:
https://drive.google.com/file/d/1Nr_9w4lA6EF7PrJDWkS3Y6mTWdCbm89-/view?usp=sharing
Όντας ευαισθητοποιημένη από την κλιματική αλλαγή και ειδικότερα από το λιώσιμο των πάγων, αποφάσισα να συμμετάσχω στον διαγωνισμό «Παίζοντας με τις φυσικές επιστήμες …κρατώντας τις αποστάσεις», που διοργάνωσαν τα Ε.Κ.Φ.Ε. του Νομού Θεσσαλονίκης. Η παρουσίαση του πειράματος έγινε σε διαδικτυακό μαθητικό συνέδριο στις 27 Μαρτίου 2021.
Για να αποδείξω ότι το φαινόμενο αύξησης των θαλάσσιων νερών δεν οφείλεται στο λιώσιμο των πάγων, αλλά σε εξωτερικούς κυρίως παράγοντες, έκανα ένα πείραμα, για το οποίο δεν ήταν ανάγκη να διαθέτει κανείς κάποιο εξειδικευμένο εξοπλισμό, αλλά υπήρχε δυνατότητα να διεξαχθεί με απλά υλικά, τα οποία ο καθένας έχει στο σπίτι του.
Η αμετάβλητη στάθμη του νερού
Αρχικά, πήρα ένα ποτήρι με νερό έβαλα μέσα το παγάκι και σημείωσα την ένδειξη της στάθμης, όταν έλιωσε το παγάκι σημείωσα την νέα στάθμη του νερού. Αυτό που παρατήρησα είναι ότι η στάθμη έμεινε αμετάβλητη και μετά το λιώσιμο του πάγου. Παράλληλα με τη διεξαγωγή του πειράματος δόθηκε και η φυσική ερμηνεία του φαινομένου. Γι’ αυτό στηρίχτηκα κυρίως στην Αρχή του Αρχιμήδη η οποία μας λέει ότι:
«η άνωση που ασκείται σε ένα σώμα που είναι βυθισμένο σε ένα υγρό, ισούται με το βάρος του υγρού που εκτοπίζεται».
Πολλοί όμως θα αναρωτιούνται : γιατί τελικά ανεβαίνει η στάθμη του νερού στους ωκεανούς ;
Η στάθμη του νερού εξαρτάται από το λιώσιμο των ηπειρωτικών πάγων. Επιπλέον, προκύπτει από την θέρμανση των ωκεανών και την διαστολή του νερού. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και η χερσαία αποθήκευση νερού, η διεξαγωγή των υπόγειων νερών, η αλλαγή στην απορροή και τη διήθηση στα υδροφόρα στρώματα. Ακόμη, ανεβαίνει λόγω των καθιζήσεων που γίνονται σε περιοχές δέλτα των ποταμών. Τέλος, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας μπορεί να οφείλεται σε τεκτονικές κινήσεις της γης.