25η Μαρτίου, διπλή εορτή η σημερινή, εορτή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, εορτή καλών μαντάτων για τον ερχομό του Σωτήρα μας και λύτρωσης των ανθρώπων από το σκότος του θανάτου και της αμαρτίας αλλά και εορτή Ευαγγελισμού για τη λύτρωση του γένους μας από το σκότος της τούρκικης σκλαβιάς επί 400 χρόνια. Ημέρα εορτασμού και τιμής της Παναγίας μας αλλά και ημέρα μνήμης του μεγαλείου του αδούλωτου λαού μας. Ημέρα πίστης και πνευματικής σωτηρίας, αλλά και ημέρα διαφωτισμού, κατακτήσεων, ελευθερίας, ειρήνης και δικαιοσύνης των λαών.
Η επέτειος να γιορτάζουμε τον εθνικό ξεσηκωμό στις 25 Μαρτίου καθιερώθηκε το έτος 1838 από τον βασιλιά Όθωνα, προκειμένου να συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ήταν και επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρίας να συνδεθεί η έναρξη της Επανάστασης με μία μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των Ελλήνων, αλλά και γιατί η πίστη τους ήταν η δύναμη τους.
Καλούμαστε σήμερα, λοιπόν, όλοι οι Έλληνες να θυμηθούμε και να τιμήσουμε τα ιστορικά γεγονότα και τα ηρωικά επιτεύγματα των Ελλήνων Αγωνιστών του 1821 που αψηφώντας τον θάνατο, επαναστάτησαν και πολέμησαν για το «αδύνατο», πέρα από κάθε λογική, με πίστη, με πείσμα και κατέκτησαν την πολυπόθητη ελευθερία της πατρίδας μας.
Ο Διονύσιος Σολωμός στον »Ύμνο εις την Ελευθερία» περιγράφει τη ζωή των Ελλήνων υπό την τούρκικη σκλαβιά: «για τους Έλληνες δεν είχε η ζωή γλυκάδες και λουλούδια, δεν είχε η άνοιξη χαρές και τα πουλιά τραγούδια». «Ο λαός ελίγνευε και επτώχυνε…» κατά τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ωστόσο οι αθάνατοι Έλληνες διατηρούσαν τη δύναμη μέσα τους παρά τις σκληρές δοκιμασίες, την θλίψη και τον πόνο τους, και ο πόθος για τη λευτεριά ολοένα και μεγάλωνε. Η πρώτη κατάκτηση των Ελλήνων ήταν ότι επί 400 χρόνια σκλαβιάς αντιστάθηκαν και διατήρησαν την ταυτότητά τους, την συνείδηση της εθνικής τους υπόστασης και τη θρησκεία τους. Και τον Μάρτιο του 1821 ήρθε και η δεύτερη κατάκτηση. Η ιαχή «Ελευθερία ή θάνατος» συγκλόνισε και τάραξε όλη την Ευρώπη και τον θρόνο του Σουλτάνου και την Ιερά Συμμαχία. Ένας γενικευμένος παράτολμος ξεσηκωμός από άκρη σε άκρη.
Τα βασικά ιδεολογικά στοιχεία που συνέβαλαν στη συνοχή της Επανάστασης ήταν η Ορθοδοξία, η θέληση της απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό και η ελληνική συνείδηση. Ο Διονύσιος Σολωμός χαιρετίζει τη θρησκεία ως τη κυριότερη δύναμη που εμπνέει τον μαχόμενο λαό. Και ο Μακρυγιάννης γράφει: «Λευτέρωσαν τη πατρίδα τους αυτείνοι με τη θρησκεία τους και την πίστη εις τον θεόν, οπού ήταν 500 Τούρκοι στον αριθμό και αυτεινοι ένας….» Ο δε Κολοκοτρώνης είπε «…όταν πιάσαμε τα άρματα πρώτα είπαμε υπέρ Πίστεως και ύστερα υπέρ Πατρίδος».
Για την ελευθερία τους πολέμησαν οι Έλληνες με το αδάμαστο σθένος τους και με τους δυνατούς παλμούς της ψυχής τους. Υπό τον Οθωμανικό Ζυγό πολλές γενιές γεννήθηκαν και πέθαναν με το όνειρο της ελευθερίας. Αυτό διατύπωσαν οι αγωνιστές στην προκήρυξη τους όταν ξεσηκώθηκαν: Ομοφώνως αποφασίσαμεν όλοι ή να ευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν. Εστερημένοι από όλα τα δίκαιά μας αποφασίσαμεν να λάβωμεν τα άρματα και να ορμήσωμεν κατά του τυρράνου».
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είπε αργότερα: όταν αποφασίσαμεν να κάμουμε την Επανάσταση , δεν συλλογιστήκαμε ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχουμε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι βαστούσαν τα κάστρα και τις πόλεις , ως μια βροχή , έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας και όλοι και οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι , μικροί και μεγάλοι όλοι συμφωνήσαμε εις αυτόν τον σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση». «Εμείς αν δεν είμεθα τρελοί δεν εκάναμε την επανάσταση».
Η επανάσταση του 1821 υπήρξε μια πανεθνική εξέγερση, το γένος ανταποκρίθηκε σύσσωμο. Ο Ελληνισμός επηρεάστηκε αρχικά από το κίνημα και τις ιδέες του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού και της Γαλλικής επανάστασης, στη συνέχεια όμως διαμόρφωσε έναν καθαρό ελληνικό διαφωτισμό, τον γνήσιο ανθρωπισμό. Η επανάσταση του 1821 εκφράζει και επιβεβαιώνει τα αιώνια χαρακτηριστικά του ελληνισμού, την αγάπη, την πίστη, τον αγώνα για την ελευθερία και τον ανθρωπισμό. Ενσαρκώνει όλο το μεγαλείο και τα ιδανικά της φυλής μας.
Κάθε Έλληνας έχει χρέος να τιμά και να κρατεί μέσα του τις αξίες και τα ιδανικά των ηρώων του 1821. Σήμερα που η Πατρίδα όσο ποτέ άλλοτε αντιμετωπίζει πολλά και οξυμμένα προβλήματα τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό, σήμερα που η χώρα μας διέρχεται κρίση οικονομική, ηθική και πνευματική, σήμερα που ο ηρωισμός η αυτοθυσία και τα ιδανικά είναι έννοιες αμφισβητούμενες, οφείλουμε περισσότερο από κάθε άλλη φορά να πιστέψουμε και πάλι στις αξίες που για αιώνες εξέθρεψαν Αγίους και Ήρωες. Να μην ξεχάσουμε ποτέ τις αξίες εκείνες που τα 400 χρόνια σκλαβιάς δεν κατόρθωσαν να τις εξαφανίσουν από τις καρδιές των Ελλήνων. Οφείλουμε να τις υπερασπιζόμαστε με κάθε κόστος. Οφείλουμε να μην αφήσουμε μέσα στην παγκοσμιοποίηση που βιώνουμε να ισοπεδωθούν τα πάντα.
Όλους μας πρέπει να μας εμπνέει το παράδειγμα των Ελλήνων αγωνιστών, το θάρρος, η πίστη τους, η αισιοδοξία τους, η φιλοπατρία τους. Να μας εμπνέουν τα ιδανικά του Επισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού, του Κανάρη, του Καραικάσκη, του Κολοκοτρώνη, του Νικηταρά, του Καποδίστρια και τόσο άλλων ηρώων μας.
Να μην ξεχάσουμε όμως ότι όλοι αυτοί οι ήρωες έδωσαν τα πάντα για την πατρίδα τους και πέθαναν φτωχοί. Να μην ξεχάσουμε τη διχόνοια που ακολούθησε, τις εμφύλιες συγκρούσεις, την αρχομανία, τον ατομισμό, την αυτοπροβολή. Η 25η Μαρτίου δεν επιτρέπει και δεν συγχωρεί τη λήθη. Είναι αποδεδειγμένο πως οι λαοί που ξεχνούν, που δεν γνωρίζουν, είναι καταδικασμένοι να ζήσουν και πάλι τα ίδια. Η 25η Μαρτίου απαιτεί εθνική ενότητα και ομοψυχία. Οφείλουμε σήμερα να διεκδικήσουμε την εθνική μας ενότητα. Κατά τον Μακρυγιάννη: «Τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, σοφοί, και αμαθείς πολιτικοί στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι». Ενώ ο Γέρος του Μοριά στην Πνύκα στα Γυμνασιόπαιδα είπε: «Εις εσάς μένει να ιάσετε και να στολίσετε τον τόπο όπου εμείς ελευθερώσαμε και για να γίνει τούτο πρέπει να έχετε την ομόνοια, τη θρησκείαν και την φρόνιμον ελευθερία».
Τα μεγάλα κατορθώματα των Ελλήνων αγωνιστών έχουν καταγραφεί για να γίνουν φώτα για εμάς τις νεότερες γενιές. Σήμερα πρέπει παρόμοιες προκλήσεις να τις αντιμετωπίσουμε με το ίδιο ελληνικό αγωνιστικό πνεύμα αντίστασης εκείνου του καιρού. Όχι με σιωπηλή υποταγή αλλά με αγώνες, με το κεφάλι ψηλά, με πίστη και με αγάπη για τον ανθρωπισμό. Είμαστε κληρονόμοι και χρωστάμε να διαφυλάξουμε και να παραδώσουμε στα παιδιά μας τους καρπούς αιώνων πολιτισμού, αγώνων και δημιουργίας του λαού μας.
Η ελευθερία και η ανεξαρτησία δεν φτάνει να κατακτηθεί ΜΟΝΟ μία φορά αλλά χρειάζεται συνεχής αγώνας με πίστη, με θυσίες, με ομόνοια.
Και όπως είπε ο Μακρυγιάννης: «Πατρίδα να θυμάσαι εσύ αυτούς όπου δια την τιμήν και την λευτεριά σου δεν λογάριασαν θάνατο και βάσανα. Και αν εσύ τους λησμονήσεις θα τους θυμηθούν οι πέτρες και τα χώματα όπου έχυσαν αίματα και δάκρυα».
Αντζουλέτα Αραβαντινού(ΠE02),Middle Mountain College, 24/03/2023