εργασία των μαθητών Κατσούλη Μάνου, Ιωαννίδη Θεόδωρου, Κρικώνη Ευρυβιάδη και Κοκολιού Ειρήνης
Ο Λυκούργος Λογοθέτης υπήρξε μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του ελληνικού χώρου, κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Διακρίθηκε, κυρίως, ως πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της Σάμου κατά την Επανάσταση του 1821. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γεώργιος Παπλωματάς.
Το 1795 μετακόμισε στο Βουκουρέστι και ανέλαβε γραμματέας του ηγεμόνα της Μολδαβίας Κωνσταντίνου Υψηλάντη και στη συνέχεια του ηγεμόνα της Βλαχίας Αλέξανδρου Σούτσου.
Στη Σάμο επέστρεψε το 1813, αλλά οι διαμάχες του με τους «Καλικάντζαρους» συνεχίστηκαν και ο ίδιος φυλακίστηκε, ενώ παράλληλα έχασε την περιουσία του. Τελικά, εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη, που άσκησε το επάγγελμα του γιατρού και του φαρμακοποιού. Εκεί μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1819 κι έλαβε το συνωμοτικό όνομα «Λυκούργος». Έτσι, από τότε μέχρι το θάνατό του χρησιμοποιούσε ως ονοματεπώνυμο το Λυκούργος Λογοθέτης.
Τον Ιούνιο του 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Θεσσαλό Αριστείδη Παππά και έλαβε το όνομα Λυκούργος, το οποίο έκτοτε θα κρατήσει έως το τέλος της ζωής του. Ορίστηκε από τον απόστολο Δημήτριο Θέμελη ως κληρικός που κατέχει επισκοπική θέση προσωρινά στη Σάμο, και αποβιβάστηκε στο νησί στις 24 Απριλίου 1821, λίγο μετά τις πρώτες επαναστατικές κινήσεις στο Βαθύ υπό την αρχηγία του καπετάνιου Κωνσταντή Λαχανά. Ανέπτυξε έντονη επαναστατική δραστηριότητα προσπαθώντας να μυήσει στην τοπική αδελφότητα συμπατριώτες του, ακόμη και από την αντίπαλη φατρία. Στις 20 Μαΐου 1821 κήρυξε επίσημα τη σαμιακή επανάσταση στο Καρλόβασι και στις 24 Μαΐου στην πόλη της Σάμου. Λίγο αργότερα, ίδρυσε τον Στρατιωτικό και Πολιτικό Οργανισμό της Σάμου, το αυτόνομο επαναστατικό πολίτευμα του νησιού, που αποτελούσε θεσμική πλαισίωση της ιδεολογίας των Καρμανιόλων, του καρμανιολισμού. Ο ίδιος ανακηρύχθηκε Γενικός Διοικητής και Στρατηγός και έγινε ο μεγάλος πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της σαμιακής επανάστασης, οργανώνοντας ταχύτατα το νησί σε διοικητικό και στρατιωτικό επίπεδο ενόψει του οθωμανικού κινδύνου.
Στο διάστημα από το 1821 έως το 1826 απέκρουσε τρεις φορές συντονισμένες επιθετικές ενέργειες του οθωμανικού στόλου και ανέλαβε στρατιωτικά την πρωτοβουλία εξαγωγής της εθνικής επανάστασης στη Χίο κατόπιν συνεννόησης με τον Χιώτη Αντώνη Μπουρνιά, χωρίς την επίσημη εντολή της Κεντρικής Επαναστατικής Διοίκησης. Η επιχείρηση στέφθηκε με αποτυχία και έγινε αιτία της ολοσχερούς καταστροφής της Χίου από τους Οθωμανούς. Το γεγονός αυτό, στάθηκε για τον ίδιο αφορμή διώξεων από τη Διοίκηση, σε μία περίοδο μάλιστα που η ηγεσία της Επανάστασης εξελισσόταν στα πλαίσια των αποφάσεων της Α΄ και Β΄Εθνοσυνέλευσης, τον περιορισμό αρχικά και την κατάργηση αργότερα των ισχυρών τοπικών κέντρων, με το διορισμό εντεταλμένων άλλων επαρχιών στην περιφέρεια. Οι σχέσεις της Διοίκησης με τον απείθαρχο Λογοθέτη αποκαταστάθηκαν τελικά το 1826, μετά την τρίτη απόκρουση του οθωμανικού κινδύνου από τους Σαμιώτες και τον τυπικό συμβιβασμό της Διοίκησης με τις πραγματικότητες που παρήγαγε η ίδια η Επανάσταση στην εξέλιξή της.
“ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΑΜΟΝ ΕΣΩΣΕ ΤΗ 6Η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1824”
Η Ναυμαχία της Σάμου ήταν μία ιστορική Ναυμαχία που έλαβε χώρα στη θαλάσσια περιοχή της Σάμου μεταξύ Ύδρας και Σπετσών κατά του οθωμανικού στόλου στις 5 Αυγούστου του 1824. Ακριβώς 197 χρόνια πριν, το ελληνικό ναυτικό πετύχαινε περήφανη νίκη, βάζοντας τους Τούρκους σε άμεση φυγή.
Επειδή ξημέρωνε η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στις 6 Αυγούστου, ο Λυκούργος συνέδεσε την σωτηρία της Σάμου με την μεγάλη αυτή εορτή του Χριστού, αποδίδοντας σε άμεση παρέμβασή του την ανέλπιστη έκβαση της ναυμαχίας. Είναι δε γνωστό πως από τάμα χτίστηκε, στο Πυθαγόρειο, ο ναός της Μεταμορφώσεως, και η συγκεκριμένη εορτή καθιερώθηκε ως τοπική εθνική γιορτή, που τιμάται με καθολικό προσκύνημα και γενική αργία μέχρι σήμερα από τους Σαμιώτες.
Η επιγραφή μάλιστα ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΑΜΟΝ ΕΣΩΣΕ ΤΗ ΕΚΤΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1824 αποτέλεσε την εμβληματική απόδοση του γεγονότος, και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες στιγμές της σαμιακής ιστορίας, προβαλλόμενη μέχρι και σήμερα.
ΠΗΓΕΣ :
- https://el.wikipedia.org/
- https://www.islandofsamos.gr/
- https://www.sansimera.gr/
