εργασία της μαθήτριας Σαράντου Ιωάννας για το μάθημα των θρησκευτικών
Με τον όρο ελεημοσύνη [eleimosíni] αναφερόμαστε σε μικρό βοήθημα, σε χρήμα ή σε είδος, το οποίο δίνει κάποιος σε φτωχό (συνήθως ζητιάνο) από φιλευσπλαχνία, λύπηση για παροχή ή προσφορά που ο ομιλητής τη θεωρεί ευτελή ή προσβλητική ή χαριστική (χαριστική προσφορά). Εννοούμε επίσης κάθε έμπρακτη εκδήλωση ενός συναισθήματος αγάπης και συμπάθειας για συνάνθρωπο που δυστυχεί. Στη χριστιανική θεολογία, η ελεημοσύνη παρουσιάζεται ως πράξη θρησκευτική και όχι ως απλή φιλανθρωπία.
Αυτό σημαίνει πως πρέπει να ευεργετούμε και να ελεούμε όλους, χωρίς να διακρίνουμε τους ανθρώπους από την κατάστασή τους, το κοινωνικό παρελθόν τους ή τη θρησκεία τους. Πρέπει να δίνουμε την ελεημοσύνη μας στον καθένα που την έχει πραγματικά ανάγκη.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει πως πρέπει να είμαστε σπλαχνικοί προς τους φτωχούς και εκείνους που είναι δυστυχισμένοι από οποιαδήποτε αιτία. Σαν άνθρωποι πρέπει να δίνουμε την ελεημοσύνη μας στους άλλους ανθρώπους, οποία κι αν είναι η αιτία που τους κάνει να ζητιανεύουν, είτε είναι χήρες και ορφανά, είτε εξορίστηκαν από την πατρίδα τους, είτε υποφέρουν από την αυταρχικότητα των κυβερνώντων είτε από τη σκληρότητα των προϊσταμένων, είτε από την απανθρωπιά των φοροεισπρακτόρων, είτε από την απληστία των εχθρών, είτε από την αρπαγή της περιουσίας τους, είτε από την απώλεια που είχαν λόγω ναυαγίου.
Όλοι τους έχουν δικαίωμα και μερίδιο στη συμπάθειά μας. Κοιτάζουν με προσμονή τα χέρια σου, όπως κοιτάζουμε όλοι μας τα χέρια του Θεού όταν ζητάμε κάτι. Είναι πολύ καλύτερα να ανοίξει κανείς το χέρι του σε κάποιον ανάξιο, παρά να στερήσει την ελεημοσύνη του από εκείνον που την έχει ανάγκη, από φόβο να μην απατηθεί.
Πρέπει να βοηθάμε τους ανθρώπους όχι από ματαιοδοξία ή από έπαρση κι αλαζονεία, όχι από την επιθυμία μας να μας ευχαριστούν και να μας ευγνωμονούν οι ευεργετούμενοι ή για να λάβουμε ανταπόδοση, αλλά με ανιδιοτέλεια, για να ευχαριστήσουμε το Θεό, αλλά κι από αγάπη για τον πλησίον μας.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει στη δέκατη τρίτη ομιλία του στη Β΄ προς Κορινθίους Επιστολή πως η ελεημοσύνη δε συνίσταται μόνο στο να δίνεις χρήματα, αλλά και στο να τα δίνεις με αίσθημα χριστιανικής συμπάθειας. Πρέπει να κάνουμε το καλό και να παρέχουμε τη βοήθειά μας θεληματικά, πρόθυμα, καρδιακά, με σεβασμό και ανυπόκριτη αγάπη προς τους φτωχούς. Δεν πρέπει να μας κατέχει κανένα αίσθημα περιφρόνησης, αγανάκτησης ή οργής και εκνευρισμού.
Και όλα αυτά πρέπει να τα κάνεις με την καρδιά σου, όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Ο Απόστολος Παύλος μας δίνει το μέτρο, πως πρέπει να ενεργούμε σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Όταν συμπεριφέρεσαι έτσι, η προθυμία σου θα διπλασιάσει την αξία της καλής σου πράξης. Όταν όμως η καλή αυτή πράξη γίνεται με λύπη ή από ανάγκη, δεν μπορεί να φέρει χαρά.
Όταν κάνεις το καλό πρέπει να έχεις χαρά, όχι θλίψη ή γογγυσμό.
«Ελεημοσύνη δε σημαίνει απλά το να δίνεις χρήματα, λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αλλά να το κάνεις με ζήλο, με χαρά, με ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης προς το πρόσωπο που δέχεται τη δωρεά σου. Αν κάποιος δε δίνει με τέτοια διάθεση, θα ήταν καλύτερα να μην έδινε τίποτα, γιατί τότε αυτό που δίνει δεν είναι ελεημοσύνη αλλά ανώφελο και άχρηστο έξοδο. Τότε μόνο λέγεται και είναι ελεημοσύνη μια καλή πράξη, όταν δίνεται με χαρά, όταν σκέφτεσαι πως από αυτά που δίνεις εσύ ωφελείσαι πολύ περισσότερο»
Το καλό πρέπει να το κάνεις χρησιμοποιώντας τη δική σου περιουσία κι όχι κάποιου άλλου, στην οποία δεν έχεις κανένα νόμιμο δικαίωμα. Και θα πρέπει να είναι περιουσία που αποκτήθηκε με τίμια δουλειά, όχι με κλοπές, άπατες και ψέματα.
Για να δώσουμε πολλή ελεημοσύνη, πρέπει να περιορίσουμε τα έξοδά μας.
Για παράδειγμα δεν πρέπει ν’ αγοράζουμε ακριβά κι εξεζητημένα πράγματα, εφόσον μπορούμε να κάνουμε και χωρίς αυτά. Γιατί αυτό που μας περισσεύει ανήκει στους φτωχούς κι όταν το ξοδεύουμε ασυλλόγιστα είναι σα να τους το αφαιρούμε. Πρέπει να κάνουμε πάντα το καλό και να βοηθάμε τους άλλους. Να μην περιορίζεται ο ζήλος μας αυτός από τις τυχόν δυσκολίες που θα συναντήσουμε στην άσκηση της ελεημοσύνης.
Όταν δίνεις ελεημοσύνη, καλό είναι να κάνεις διάκριση ανάμεσα στους πραγματικά φτωχούς και σε εκείνους που φαίνονται φτωχοί.
Πρέπει να δίνεις όση περισσότερη βοήθεια μπορείς, ανάλογα με τη δύναμή σου. Πρέπει να δίνεις προτεραιότητα στους περισσότερο φτωχούς, σε εκείνους που αξίζουν περισσότερο τη βοήθειά σου, στους κοντινούς και τους συγγενείς σου πρώτα κι υστέρα στους ξένους.
Επειδή δεν είναι εύκολο να τα γνωρίζεις πάντα αυτά τα πράγματα με ακρίβεια, μερικοί εκκλησιαστικοί πατέρες μας συμβουλεύουν να εμπιστευόμαστε εκείνους που είναι έμπειροι για να μας πουν πού θα δώσουμε την ελεημοσύνη μας. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας γίνει πρόβλημα. Δεν πρέπει να ψάχνουμε πολύ το θέμα των φτωχών, γιατί έτσι μπορεί να στερήσουμε από τη βοήθειά μας και εκείνους που έχουν πραγματικά ανάγκη.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει πως δεν υπάρχει παράδειγμα κάποιου υπερβολικά ακριβοδίκαιου ανθρώπου που να έπεσε πάνω σε έναν Άγιο. Υπάρχει όμως το αντίθετο, δηλαδή να συναντήσει κανείς έναν απατεώνα. Για αυτό, εκείνο που σας συμβουλεύω είναι να ενεργούμε σε όλα με απλότητα.
Ποτέ δε θα γίνεις τόσο γενναιόδωρος όσο ο Θεός, λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Ακόμα κι αν μοιράσεις ολόκληρη την περιουσία σου, ακόμα κι αν μαζί με την περιουσία σου παραδώσεις και τον εαυτό σου πάλι δεν έκανες τίποτα σπουδαίο. Γιατί ότι κι αν δώσει ο άνθρωπος, ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό, τα παίρνει πίσω από Εκείνον.
Όλες οι προσφορές και οι ελεημοσύνες στους φτωχούς δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την αγάπη για τον πλησίον μας, αν δεν υπάρχει αγάπη στην καρδιά. Για αυτό κι όταν δίνουμε ελεημοσύνη πρέπει να προσέχουμε ώστε να την δίνουμε με αγάπη, με καλή καρδιά, με ιλαρότητα κι όχι με αίσθημα οργής εναντίον του φτωχού.
Για την έννοια και την ιδέα της αγάπης νομοθέτησε ο Θεός την ελεημοσύνη. Και χωρίς την ελεημοσύνη ήταν σε θέση ο Θεός να συντηρήσει τους φτωχούς. Αλλά αναθέτει τη συντήρησή τους σ’ εμάς, για να αναπτύξει τους μεταξύ μας δεσμούς της αγάπης και τη θέρμη των σχέσεων μας. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)
Οι άνθρωποι γίνονται ανελεήμονες όταν περιμένουν από τους άλλους να τους ελεήσουν, ενώ οι άλλοι περιμένουν το ίδιο απ’ αυτούς. Σε αυτήν την αμοιβαία αναμονή, στο να περιμένει δηλαδή ο ένας από τον άλλον να τον ελεήσει, όλοι οι άνθρωποι, σαν ένας γενικός κανόνας, γίνονται άσπλαχνοι κι ανελεήμονες. Η ελεημοσύνη όμως δεν είναι παθητική αρετή, αλλά ενεργητική. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Υπάρχει άραγε τέλεια μορφή ελεημοσύνης; Ένα περιστατικό από τον βίο του Αγίου Ιωάννη του ελεήμονος μας διδάσκει την τέλεια μορφή της ελεημοσύνης. Κάποτε κάποιος ξένος, που είχε αντιληφθεί την πολλή καλοσύνη του Αγίου Ιωάννου, σκέφτηκε να δοκιμάσει εκείνον που ήταν ανώτερος από κάθε δοκιμασία. Ντύθηκε λοιπόν με κουρέλια και πλησίασε τον Άγιο την ώρα που πήγαινε στο νοσοκομείο, γιατί συνήθιζε να επισκέπτεται τους αρρώστους δύο και τρείς φορές την εβδομάδα.
– Ελέησέ με, δέσποτα, τον αιχμάλωτο! του είπε θρηνητικά.
Ο Άγιος πρόσταξε τον ταμία του να του δώσει έξι (6) νομίσματα.
Μόλις τα πήρε ο ξένος, έτρεξε, άλλαξε ρούχα και παρουσιάστηκε σε άλλο σημείο του δρόμου, ξαναζητώντας ελεημοσύνη. Ο Άγιος είπε πάλι να του δώσουν. Ο ταμίας όμως, που τον αναγνώρισε, έσκυψε στο αυτί του μεγάλου Ιωάννου και του έκανε γνωστό, πως ο ζητιάνος εκείνος ήταν ο ίδιος, που λίγο πριν είχε πάρει τα έξι (6) νομίσματα. Μα ο Άγιος δεν επηρεάστηκε απ’ αυτό, και είπε να τον ελεήσει για δεύτερη φορά. Όταν ο ξένος παρουσιάστηκε υποκριτικά και για τρίτη φορά για να πάρει ελεημοσύνη, ο ταμίας σκούντησε τον πατριάρχη, για να του δείξει πως είναι ο ίδιος. Τότε εκείνος είπε κι έκανε κάτι, που έμεινε ιστορικό.
– Δώσε του δώδεκα (12) νομίσματα, πρόσταξε, μην τυχόν είναι ο ίδιος ο Κύριος μου και με δοκιμάζει.
Ξεκινώντας και έχοντας ως δεδομένο ότι αγαπάμε και προσέχουμε τον εαυτό μας άρα τηρώντας και την προτροπή του Χριστού, νοιαζόμαστε και αγαπάμε με τον ίδιο βαθμό τον πλησίον μας. Ελεημοσύνη δεν είναι μόνο η υλική ή χρηματική στήριξη του φτωχού, αυτού που έχει ανάγκη, είναι βέβαια και η πνευματική, αλλά και η υποστηρικτική σε ώρες ανάγκης, η «ψυχολογική». Βιβλία θα μπορούσαν να γραφτούν για το θέμα.
Ξεκινώντας από τον αδιάφορο τον αν-ελεήμονα, χαρακτηριστική φιγούρα κάθε εποχής αλλά ειδικά της δικής μας, παρατηρούμε την παγερή αδιαφορία του ατόμου στον πόνο του πλησίον, στην ανάγκη του, η οποία αδιαφορία και αυτή ξεκινάει από άλλα πάθη (εγωισμός, φιλαυτία, πλεονεξία, απιστία κλπ). Πιο κάτω είναι ο ελεήμων των καναλιών ή της προβολής. Κλασσικό παράδειγμα; άτομα να κρατάνε επιταγές, διαλαλώντας την βοήθεια προς οργανισμούς, φιλόπτωχους κλπ σε κανάλια, εφημερίδες, μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ελπίδα να τους δει ο κόσμος, να τους θαυμάσει και να τους δώσει «likes».
Πάθη που συνοδεύουν την άρρωστη ελεημοσύνη, η αυταρέσκεια, η υστεροβουλία, η φιλαυτία, εγωισμός, έπαρση, υπερηφάνεια, φιλοδοξία, φιλαργυρία. Φυσικά η κίνησή τους είναι η βοήθεια προς τον εαυτό τους και όχι προς τον πλησίον. Ο πλησίον είναι το μέσον της προβολής, ένα αντικείμενο και όχι ο στόχος της ελεημοσύνης. Ουσιαστικά πρόκειται για εκμετάλλευση του ανθρώπινου προσώπου και της δυσκολίας του από τον εγωκεντρικό «ελεήμων». Ο μισθός που παίρνει από τον Θεό μηδενικός αφού καταπατεί το «σοῦ δὲποιοῦντος ἐλεημοσύνην μὴγνώτω ἡ ἀριστερά σου τίποιεῖ ἡ δεξιά σου».
Ποιο κάτω είναι ο ελεήμων που βοηθά αλλά δεν το διαλαλεί, εσωτερικά όμως είναι υπερήφανος και θεωρεί τον εαυτό του κάτι, αξίζει δε ανταμοιβής από τον Θεό για την καλή του πράξη. Μια εμπορική σχέση δηλαδή μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Σου δίνω, να μου δώσεις πίσω. Σαφώς πιο πνευματική η κατάσταση από την προηγούμενη κατάσταση με λιγότερα πάθη να συνοδεύουν την πράξη αλλά με τον εγωισμό και την υπερηφάνεια παρούσες. Συνήθως οι ελεήμονες αυτής της κατηγορίας επιλέγουν ποιους θα βοηθήσουν, τον τάδε άνθρωπο, την δείνα οργάνωση κλπ. Είναι στοχευόμενη και «προμελετημένη» ελεημοσύνη, ίσως και ελεγμένη, «υποψιασμένη» εάν όντως ο «φτωχός» είναι φτωχός και όχι απατεώνας. Εάν υπάρχει υποψία απατεώνα τότε μάλλον η ελεημοσύνη ακυρώνεται.
Τελευταίο και κορυφαίο στάδιο ελεημοσύνης είναι η «τυχαία» ελεημοσύνη και εξηγούμαι πιο κάτω. Είναι η πιο καθαρή, αδιάβλητη, ταπεινή, αφιλόδοξη, ελεημοσύνη με ταυτόχρονο κόψιμο του θελήματος του ελεήμονος. Σε αυτή την περίπτωση ο ελεήμων δεν έχει υπόψη του να βοηθήσει κάποιο συγκεκριμένο άτομο, δεν το προμελέτησε, δεν το έλεγξε και δεν το σκέφτηκε για να ενεργήσει. Αυθόρμητα, είτε λόγω Θείας παρέμβασης, ή καθαρής «τύχης», του παρουσιάζεται ένα άτομο που δεν το ξέρει, πρώτη φορά το βλέπει και που ζητά βοήθεια. Ακριβώς σε αυτή την κατάσταση ο ελεήμων δεν διστάζει, δεν σκέφτεται, δεν αμφιβάλλει και ελεεί τον άνθρωπο που έχει ανάγκη, αυτόν που ο Θεός πιθανά του έστειλε. Ουσιαστικά «κόβει» το θέλημά του και αποδέχεται τον άλλο όπως τον βλέπει και όπως ο άλλος αυτό περιγράφεται και φυσικά ενεργεί ελεώντας. Στην ψυχή του δεν υπάρχει ίχνος εγωισμού γιατί έχει εξαφανισθεί με το κόψιμο του θελήματος που είναι μορφή ταπείνωσης. Δεν αναμένει από το Θεό ανταπόδοση αλλά και ούτε το θυμάται. Συνήθως τέτοια άτομα ξεχνούν τις ελεημοσύνες που έκαναν αλλά θυμούνται αυτούς που τους βοήθησαν. Άραγε εμείς σε ποιο στάδιο αυτής της κλίμακας είμαστε;
Η ελεημοσύνη φυσικά είναι μια ευρύτερη έννοια. Ελεημοσύνη δεν είναι μόνο να δώσεις χρήματα και υλικά αγαθά. Ελεημοσύνη είναι για παράδειγμα να σου έχουν πάρει την σειρά στην ουρά για την τράπεζα, ίσως και κατά λάθος, και να μην διαμαρτυρηθείς, ή να δώσεις την θέση σου σε κάποιον άνθρωπο, ή στο τραπέζι που θα φας να μην τρέξεις να πάρεις την καλύτερη μπριζόλα ή να μην βάλεις πρώτος να βάλεις φαγητό, ή να σωπάσεις για να μιλήσει ο άλλος για να μην τον στεναχωρήσεις, ή να καθαρίσεις κάτι που η καθαρίστρια δεν το έκανε σωστά για να μην απολυθεί. Ευκαιρίες υπάρχουν καθημερινά που ίσως είναι εξίσου σημαντικές με την κλασσική ελεημοσύνη που έχουμε στο μυαλό μας.
Η ελεημοσύνη έχει και την πνευματική της πλευρά. Να μιλήσεις σε κάποιο που δεν ξέρει για τον Χριστό, το ευαγγέλιο, τον τρόπο απαλλαγής από τα πάθη, τα μυστήρια της εκκλησίας, να στηρίξεις ένα άνθρωπο που τον κατακρίνουν άλλοι, να χρησιμοποιήσεις λόγια του Χριστού για να υποστηρίξεις κάποιον συνάνθρωπο σου. Ίσως αυτή η μορφή ελεημοσύνης να είναι ανώτερη αφού μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο αιώνια και όχι πρόσκαιρα παρέχοντας μόνο υλικά αγαθά. Είναι βέβαια ίσως πιο εύκολη αφού δεν μπαίνει το χέρι στην. Είμαστε τέτοιοι άνθρωποι, ομολογούμε τον Χριστό, μιλάμε με λόγια του Ευαγγελίου ή ντρεπόμαστε και θεωρούμε ότι δεν αρμόζουν σε εμάς αλλά μόνο στους Θεολόγους, ιερείς κ.λπ.;
Είναι βέβαιο ότι αν όλος ο κόσμος ήταν ελεήμων, τότε τα κράτη θα ήταν και αυτά ελεήμονα και τότε δεν θα υπήρχε κουβέντα για πείνα σε φτωχές χώρες, ούτε για βία, ούτε για πολέμους, σκοτωμούς, ούτε για εκμετάλλευση. Γιατί ο ελεήμων μόνο καλό μπορεί να κάνει και για αυτό και ο Χριστός λέει «Μακάριοι οι Ελεήμονες ότι αυτοί ελεηθήσονται». Ας ασκήσουμε αυτή την αρετή και ας απαλλαγούμε από τα πάθη που την συνοδεύουν.
Αποφθέγματα σχετικά με την Ελεημοσύνη
v Αμήν λέγω υμίν, εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε” [Ματθ. 40] Ματθ.40
v Ει θέλεις τέλειος είναι, ύπαγε πώλησόν σου τα υπάρχοντα και δος πτωχοίς, και έξεις θησαυρόν εν ουρανώ, και δεύρο ακολούθει μοι” [Ματθ. ιθ’21] Ματθ.ιθ’21
v Εκείνος που ελεεί φτωχό, δανείζει τον Θεό Καρκαβίτσας
v Εν σε υστερεί. Υπαγε, όσα έχεις πώλησον και δος πτωχοίς, και έξεις θησαυρόν εν ουρανώ, και δεύρο ακολούθει μοι, άρας τον σταυρόν” [Μαρκ. ι’21] Μαρκ.ι’21
v Η ελεημοσύνη διαφθείρει και εκείνον που παίρνει. Επίσης δε λύνει το πρόβλημα, γιατί το μόνο που κάνει: αυξάνει τη ζητιανιά Ντοστογέφσκι Φ.
v Η ελεημοσύνη είναι η τελειότητα και το στόλισμα της θρησκείας Άδισσον
v Η ελεημοσύνη είναι προσευχή Ουγκώ
v Η ελεημοσύνη είναι το αλάτι του πλούτου
v Η ελεημοσύνη και η ευεργεσία γεννάνε περισσότερη κατανάλωση, παρά εξαλείφουν ανάγκες Κλιουτσέφσκι Β.
v Η ελεημοσύνη μερικές φορές θυμίζει τον τυφλό που έχει κακό οδηγό. Τα λεφτά που μοιράζονται απερίσκεπτα μπορούν να κάνουν κακό αντί καλού, παρασύροντας εκείνους που ωφείλονται από την ευεργεσία αποκλειστικά προς την ξενοιασιά και τεμπελιά Άγνωστος
v Η ελεημοσύνη υψώθηκε ως μεγάλη αρετή εξ αιτίας του χαμηλού επιπέδου της εντιμότητας των ανθρώπων Σααντί
v Η ελεημοσύνη, η αγάπη και η νηστεία αγιάζει τον άνθρωπο, τον πλουτίζει και σωματικά και ψυχικά Κοσμάς ο Αιτωλός
v Η μετάνοια χωρίς ελεημοσύνη είναι νεκρή και χωρίς φτερά Ιωάννης ο Χρυσόστομος
v Η πρώτη θυγάτηρ του Θεού είναι η ελεημοσύνη, αυτή η ελεημοσύνη κατέπεισε τον Θεό και έγινε άνθρωπος, για να σώσει τον άνθρωπον Ιωάννης ο Χρυσόστομος
v Η συμπόνια δεν είναι και πολύ σπουδαία ελεημοσύνη Λίχτεμπεργκ Γ.
v Η φιλανθρωπία είναι το κάλπικο νόμισμα της ελεημοσύνης Άγνωστος
v Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου Βίβλος
v Μόνο όποιος δώσει θα χαρεί Γκαίτε
v Ο έχων δύο χιτώνας μεταδότω τω μη έχοντι, και ο έχων βρώματα ομοίως ποιείτω” [Λουκ. γ’11] Λουκ.γ’11
v Ο πλούσιος μπορεί να δικαιωθεί με την ελεημοσύνη, αλλά και ο φτωχός με τη υπομονή Ιωάννης ο Χρυσόστομος
v Ο Χριστός δε ντρέπεται να απλώσει το χέρι του να πάρη λίγη ελεημοσύνη του πτωχού, και ντρέπεσαι συ να απλώσεις το χέρι να δώσεις λίγον αργύριον ή και άρτον; πόσης εντροπής Ιωάννης ο Χρυσόστομος
v Οίκτος είναι η ελεημοσύνη που δίνουμε στους ενόχους Σάνδη Γεωργία
v Όποιος ελεεί το φτωχό δανείζει το Θεό, με βέβαιη επιστροφή του δανείου του Ιωάννης ο Χρυσόστομος
v Οσάκις ελεώ δεν αισθάνομαι ότι δίνω, αλλά ότι αποδίδω Κωστής Παλαμάς
v Πάντα όσα έχεις πώλησον και διάδος πτωχοίς, και έξεις θησαυρόν εν ουρανώ, και δεύρο ακολούθει μοι” [Λουκ. ιη’22] Λουκ.ιη’22
v Πρέπει να ελεεί κανείς τη φτώχεια, αλλά όχι να υποθάλπει την αργία Πλούταρχος
v Πρόλαβε την ελεημοσύνη αποτρέποντας τη φτώχεια. Να βοηθάς όποιον έχει προβλήματα με μια προσφορά, με κάποια χρήματα, μαθαίνοντάς του μια τέχνη ή βρίσκοντάς του δουλειά για να ζήσει μια έντιμη ζωή και να μην πέσει στη σκληρή μοίρα της ζητιανιάς. Αυτό είναι το ψηλότερο σκαλί αλλά και το ζητούμενο στη χρυσή κλίμακα της ελεημοσύνης Μαϊμονίδης
v Προσήλθε αυτώ γυνή αλάβαστρον μύρου έχουσα βαρυτίμου, και κατέχεεν επί την κεφαλήν αυτού ανακειμένου. Ιδόντες δε οι μαθηταί αυτού ηγανάκτησαν λέγοντες. Εις τι η απώλεια αύτη; ηδύνατο γαρ τούτο το μύρον πραθήναι πολλού και δοθήναι τοις πτωχοίς. Γνους δε ο Ιησούς είπεν αυτοίς. Τι κόπους παρέχετε τη γυναικί; Εργον γαρ καλόν ειργάσατο εις εμέ. Πάντοτε γαρ τους πτωχούς έχετε μεθ’ εαυτών, εμέ δε ου πάντοτε έχετε” [Ματθ. κε’7-11] Ματθ.κε’7-11
v Πωλήσατε τα υπάρχοντα υμών και δότε ελεημοσύνην. Ποιήσατε εαυτοίς βαλλάντια μη παλαιούμενα, θησαυρόν ανέκλειπτον εν τοις ουρανοίς, όπου κλέπτης ουκ εγγίζει ουδέ σης διαφθείρει. Οπου γαρ εστιν ο θησαυρός υμών, εκεί και η καρδία υμών έσται” [Λουκ. 33-35] Λουκ.33-35
v Σου δε ποιούντος ελεημοσύνην, μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου Ευαγγέλιο
v Στην ευεργεσία δεν υπάρχει υπερβολή Μπέικον Φράνσις
v Το έλεος προστάζει ο Θεός, όπως και να το λέει Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος
Η πανδημία σε συνδυασμό με το ρωσοουκρανικο πόλεμο που συντάραξε και συνταράσσει την ανθρωπότητα παρά τις ολέθριες καταστροφές που έχουν προκαλέσει και παρά τις χιλιάδες ψυχες που έχουν χαθεί φαίνεται να έχει ασκήσει και μια σημαντική επίδραση στις ψυχες των ανθρώπων. Πολλές ανθρώπινες ψυχες φαίνεται να έχουν αναγεννηθεί και να έχουν αποκτήσει ουσιαστικό ενδιαφέρον απέναντι στο συνάνθρωπο και στο ψυχικέ η σωματικό του πόνο. Οι άνθρωποι φαίνεται σαν να έχουν βρει την πραγματική ελεημοσύνη όπως την περιέγραψαν οι Άγιοι και οι Πατέρες της εκκλησιάς μας. Σε μια τόσο ζοφερή εποχή η πίστη μοιάζει σαν το φως στο τούνελ. Οι άνθρωποι άρχισαν να ενδιαφέρονται και πάλι για το ανθρώπινο είδος και το συνάνθρωπο. Σαν να κατανόησαν επιτέλους ότι όλοι είμαστε ίσιοι, τι είμαστε αδέλφια και ότι η δυστυχία του ενός είναι και δυστυχία του άλλου. Είναι οι ευκαιρία μας να διατηρήσουμε και να προστατέψουμε αυτό το αίσθημα ελεημοσύνης που αναγεννήθηκε μέσα από τις στάχτες μιας πανδημίας και ενός πολέμου. Άλλωστε είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον και για τις επόμενες γενιές!
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
v https://www.orthodoxianewsagency.gr/gnomes/eleimosyni-kai-stadia-aytokritiki-gia-osous-pistous/
v https://el.wikiquote.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%B5%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7
v https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/peri-eleimosynis-o-logos/
v https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/i-teleia-morfi-eleimosynis-3/
v https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/eleimosyni-kai-theia-koinonia-4/