Τι είναι ο Αδηφάγος ;;;

Ο Αδηφάγος είναι σαρκοφάγο θηλαστικό της οικογενείας των Ικτιδών. Το είδος έχει την επιστημονική ονομασία Gulo gulo, απαντά στις βόρειες και στις υποαρκτικές περιοχές της Ευρασίας και της Βόρειας Αμερικής και περιλαμβάνει 6 υποείδη.  Ο αδηφάγος κατέχει τον τίτλο της μεγαλύτερης χερσαίας ικτίδας στην υφήλιο, με μέγεθος που θυμίζει περισσότερο μικρή αρκούδα, παρά νυφίτσα. Είναι μοναχικό ζώο, που φημίζεται για τη δύναμη και την επιθετικότητά του, ικανό να θανατώνει θηράματα με μέγεθος αρκετά μεγαλύτερο από το δικό του. Λόγω διαφόρων αιτιών, ο πληθυσμός του είδους στις νότιες περιοχές του φάσματος κατανομής του εμφανίζει σημαντική μείωση με καθοδική τάση, ενώ είναι εξαιρετικά δύσκολο να μελετηθεί στην άγρια φύση.

Κύρια χαρακτηριστικά του:Πολύ μεγάλο μέγεθος, για την οικογένεια στην οποία ανήκει.

Από πού προήλθε  η ονομασία του; Η επιστημονική ονομασία του γένους και του είδους, σημαίνει «αυτός που τρώει συνέχεια και τα πάντα, λαίμαργος, φαγάς, αδηφάγος. Ονομάστηκε έτσι, λόγω της έντονης τάσης του να αναζητά και να διεκδικεί, όχι μόνον τη λεία του, αλλά και οτιδήποτε φαγώσιμο, ακόμη και αν πρέπει να καταφύγει σε ιδιαίτερες «μεθόδους» για να το αποκτήσει (Τροφή, Κυνήγι). Η «λαιμαργία» του αδηφάγου δεν αντανακλάται, στον αγγλικό όρο ή σε κάποιες βορειογερμανικές γλώσσες, διότι σημαίνει πιθανότατα, «μικρός λύκος».

Βιότοπος: Ζουν  κυρίως σε ψυχρές δασικές ζώνες, κυρίως  στις  ζώνες τύπου τούνδρας και στην απέραντη τάιγκα. Βρίσκονται τόσο σε δάση κωνοφόρων, όσο και σε μικτά ή και φυλλοβόλα δάση. Τείνουν να αποφεύγουν τα δάση το καλοκαίρι και την τούνδρα τον χειμώνα. Το χιόνι θεωρείται, γενικά, ως σημαντικό στοιχείο των εποχικών απαιτήσεων του βιότοπου για το θηλαστικό. Οι αδηφάγοι, γενικά, προτιμούν να ζουν σε απομονωμένες περιοχές στην άγρια  αδιατάρακτη φύση. Γι’ αυτό και είναι από τα είδη που δύσκολα παρατηρεί κανείς. Πολύ σπάνια, θα βρεθούν σε καμένες ή υγρές λιβαδικές εκτάσεις, ενώ ποτέ δε θα τους δούμε στα δασικά ξέφωτα. Σπάνια μετακινούνται σε περιοχές με θαμνότοπους, βραχώδεις τοποθεσίες ή πάγους εκτός κι αν υπάρχει μεγάλη έλλειψη τροφής.  Τα δεδομένα της πρόσφατης απογραφής  δείχνουν ότι οι αδηφάγοι μετακινούνται από μεγαλύτερα σε μικρότερα υψόμετρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και, αντιστρόφως, κάτι που σχετίζεται καθαρά με την διαθεσιμότητα τροφής.

Εξωτερικά χαρακτηριστικά: Ο αδηφάγος, με τις εντυπωσιακές διαστάσεις του, αποτελεί το μεγαλύτερο και ισχυρότερο χερσαίο θηλαστικό της οικογενείας των Ικτιδών (Μουστελιδών). Συχνά, περιγράφεται ως μικρή αρκούδα  είτε ως γιγαντιαίο κουνάβι. Τα αρσενικά είναι κατά 10% μεγαλύτερα και 30% βαρύτερα από τα θηλυκά, κατά μέσον όρο. Εύκολα ξεχωρίζει -λόγω σωματότυπου- από τις άλλες ικτίδες, ενώ τόσο η κρανιακή του δομή όσο και ο οδοντικός του τύπος παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες.

 Το κρανίο είναι ευρύ και εξαιρετικά στιβαρό δείχνοντας ένα ζώο που μπορεί να αναπτύξει μεγάλη δύναμη στα σαγόνια και ισχυρότατο δάγκωμα.  Ο αυχένας είναι κοντός αλλά ισχυρός, οι μηροί σχετικά κοντοί και η ράχη κυρτωμένη. Η ουρά, όπως και το κεφάλι έχουν χαμηλή θέση στο σώμα, σε σχέση με τη ράχη. Τα πόδια είναι μεγάλα, τα μπροστινά λίγο μεγαλύτερα από τα πίσω, με ισχυρότατα  νύχια. Οι αδηφάγοι έχουν μικρά, στρογγυλεμένα αυτιά, καλυμμένα με πυκνό τρίχωμα και ουρά με παχιά γούνα και μήκος το 1/5 του σώματος.

Το χρώμα της γούνας του σώματος ποικίλλει από καφέ έως μαύρο. Γενικά, το κεφάλι, οι ώμοι, η ουρά και οι μηροί, έχουν πιο σκούρο χρώμα από το πρόσωπο που δείχνει να έχει μορφή ανοιχτόχρωμης μάσκας. Τη ράχη διατρέχει χαρακτηριστική ανοικτή καφέ ή κιτρινωπή λωρίδα, η οποία καταλήγει στη βάση της ουράς. Σε αρκετά ζώα διακρίνονται ανοιχτόχρωμες ή λευκές περιοχές στον λαιμό και το στήθος.

 Η γούνα του ζώου αποτελείται από πυκνό υπόστρωμα, πάχους 2-3 εκ. και προστατευτικές τρίχες στο πάνω μέρος, μήκους 6-10 εκ. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η γούνα σχηματίζει μαλακό, προστατευτικό «μαξιλάρι» περιβαλλόμενη από άφθονες και μακριές τρίχες προστασίας, ενώ το καλοκαίρι είναι λεπτότερη και σκληρότερη. Η γούνα είναι παχιά αλλά κοντύτερη στην περιοχή του κεφαλιού και μακραίνει σταδιακά προς το σώμα. Η ουρά έχει ακόμη παχύτερη γούνα, με προστατευτικές τρίχες που φθάνουν τα 15-20 εκ.

 Τροφή: Στο διαιτολόγιο συμπεριλαμβάνονται, επίσης, σκαντζόχοιροι, τρωκτικά, σκίουροι, κάστορες, λαγοί, διάφορα πτηνά (π.χ. καρακάξες, λαγόποδες κ.α) και μύρτιλα. Κατά μήκος των ακτών της Αλάσκας, οι αδηφάγοι τρέφονται κυρίως με ξεβρασμένα σώματα από φάλαινες, θαλάσσιους ίππους και φώκες, ενώ στις αρκτικές περιοχές της πολιτείας, τα καριμπού και οι σκίουροι, αποτελούν τη βασική τροφή τους τον χειμώνα.

Τυχόν ευρήματα από οικιακά ζώα, όπως άλογα και κατσίκες, οφείλονται στην κατανάλωση δολωμάτων από παγίδες στημένες γι’ αυτούς. Οι αδηφάγοι δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στους σκίουρους.

Στην Νορβηγία, οι τάρανδοι αποτελούν και πάλι το βασικό στοιχείο της διατροφής των αδηφάγων. Άλλα είδη τροφής τους είναι: οι άλκες, κόκκινα ελάφια, λαγοί, μικρά τρωκτικά και πουλιά. Επίσης, τρέφονται με νύμφες από σφήκες, όταν αυτές είναι διαθέσιμες.