Εθισμός στο διαδίκτυο/Videogames – Συνέντευξη με την ψυχολόγο Δρ. Φλώρα Κουλιούλη

Συμβουλές Υγείας

Συνέντευξη με την ψυχολόγο Δρ. Φλώρα Κουλιούλη

(Επίκουρη Καθηγήτρια Αναπτυξιακής Ψυχολογίας: συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης, στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Εκπαίδευσης και Αγωγής  Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης)

Εθισμός στο διαδίκτυο/Videogames. 

 

Ποια είναι τα κυριότερα συμπτώματα που φανερώνουν ότι ένα παιδί είναι εθισμένο στο διαδίκτυο/video games;

Προτού μιλήσουμε για εθισμό, ένα παιδί ή έφηβος μπορεί να περάσει από τη χρήση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κατάχρηση του μέσου. Η υπερβολική κατάχρηση μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε εξάρτηση ή εθισμό. Ένα παιδί ή έφηβος που μεγαλώνει στο σήμερα χρειάζεται να ΄ξέρει να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο καθώς αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξή του στη σύγχρονη κοινωνία. Μέσα από το διαδίκτυο μπορούμε να ψυχαγωγηθούμε, να διασκεδάσουμε, να ενημερωθούμε, να εκφραστούμε, να κοινωνικοποιηθούμε…. Αν και το Διαδίκτυο έχει αυτές τις θετικές πλευρές, μπορεί να οδηγήσει σε μια εντατική ενασχόληση και μια συμπεριφορά κατάχρησης όπου το παιδί ή ο έφηβος θα περνάει πάρα πολύ χρόνο καθημερινά και μπορεί να απομονώνεται από τους συνομηλίκους και την οικογένεια.

Τελικά μικρό ποσοστό φτάνει μέχρι τον εθισμό και υπάρχουν κάποιες κοινές αντιδράσεις / συμπεριφορές που παρατηρούνται:

 

• Έχει συνεχή ενασχόληση σχεδόν προσκόλληση με το διαδίκτυο/ video game  (σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, σε κινητό, σε tablet, σε κονσόλα ) και χάνει την αίσθηση του χρόνου όταν το χρησιμοποιεί καθώς δυσκολεύεται να βάλει ή να τηρήσει το χρονικό όριο.
• Αδιαφορεί για άλλα ενδιαφέροντα που δεν σχετίζονται με το διαδίκτυο.
• Είναι ασυνεπείς με τις υποχρεώσεις του σχολείου και γενικά με τις ασχολίες και τις υπόλοιπες δραστηριότητες του. 
• Έχει συμπτώματα θλίψης και απόσυρσης, όταν διακόπτεται πχ. η σύνδεση στο διαδίκτυο/ video game 
• Ανάγκη αύξησης χρόνου παραμονής για να επιτευχθεί η ικανοποίηση
• Ευερεθιστότητα
• Μπορεί να λέει ψέματα για το πόση ώρα παίζει στο διαδίκτυο/ Video games ή το χρησιμοποιεί κρυφά.
• Ανάπτυξη ανοχής στη χρήση, δηλαδή, ανάγκη σταδιακής αύξησης της χρήσης, προκειμένου να αντληθεί ικανοποίηση.
• Χρησιμοποιεί  το διαδίκτυο/ video games ως μέσο διαφυγής από προβλήματα,  δυσάρεστες καταστάσεις, μαθησιακές υποχρεώσεις.

 

Πόσος είναι ο μέγιστος χρόνος που επιτρέπετε ένα παιδί να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο ή να παίζει video games ;

 

Ενώ για τα παιδιά κάτω των 5 ετών υπάρχουν σαφείς οδηγίες για τη χρήση οθονών, δηλαδή δεν πρέπει να ξεπερνούν τη 1,5 ώρα την ημέρα, για τα μεγαλύτερα παιδιά δεν είναι το ίδιο ξεκάθαρο.

Τα παιδιά και οι έφηβοι που ασχολούνται με  video games ή online games χρειάζεται να είναι σε εγρήγορση για το χρονικό διάστημα που ξοδεύουν σε αυτές τις δραστηριότητες. Κυρίως αν αυτή η ασχολία τα αποκλείει από άλλες καθημερινές δραστηριότητες ή ακόμη αν παρατηρούν οποιεσδήποτε αλλαγές στη σωματική ή ψυχολογική τους υγεία και στην κοινωνικότητά τους.

 

Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα/επιπτώσεις που αντιμετωπίζει ένα εθισμένο παιδί ;

 

• Μαθησιακές δυσκολίες, εξαιτίας της παραμέλησης των υποχρεώσεων του στο σχολείο  και ραγδαία πτώση των σχολικών επιδόσεων του.
• Έλλειψη κοινωνικοποίησης, γιατί προτιμά τα παιχνίδια στο διαδίκτυο, από το να συναντά φίλους του, με αποτέλεσμα να απομονώνεται.
• Προβλήματα υγείας.

Α) Σωματικά

 Όπως είτε παχυσαρκία λόγο έλλειψης δραστηριότητας, είτε κακής διατροφής επειδή παρασύρετε με το παιχνίδι και παραμελεί το φαγητό ή τρώει ανθυγιεινά γρηγορά σνακ γεμάτα ζάχαρη και λιπαρά.

Πρόβλημα με την όραση λόγο υπερβολικής χρήσης οθονών. 

Στέρηση ύπνου

Παραμελεί την προσωπική φροντίδα (να κάνει μπάνιο, να είναι καθαρό)

Β) Ψυχολογικά.

Όπως άγχος , ανησυχία, εξάρσεις θυμού ή επιθετικότητας , κατάθλιψη .

 

Ποιες είναι οι προτάσεις σας προς τους γονείς;

 

• Εξοικειωθείτε με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, του κινητού τηλεφώνου και του διαδικτύου, γνωρίστε τις δυνατότητές τους, κατανοήστε τον ψηφιακό κόσμο και ενημερωθείτε για τους πιθανούς κινδύνους.
• Συζητάτε συχνά με το παιδί σας ποια είναι τα παιχνίδια που του αρέσουν, για ποιο λόγο τους αρέσει. Δεν ρωτάμε για να κρίνουμε ή να επικρίνουμε την επιλογή αλλά για να γνωρίσουμε καλύτερα τα γούστα του παιδιού, για να γνωρίσουμε καλύτερα το παιδί μας
• Δημιουργήστε ένα ανοιχτό κανάλι επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια όπου να υπάρχει άνεση να μιλάμε και γι’ αυτά που μας αρέσουν αλλά και γι’ αυτά που μας δυσκολεύουν.
• Τοποθετήστε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο.
• Συμφωνήστε εξαρχής με το παιδί τον χρόνο χρήσης.
• Επιτρέψτε την πρόσβαση σε ιστοσελίδες και βιντεοπαιχνίδια που είναι κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού. Σε περίπτωση που αντιληφθείτε πως το παιδί έχει έρθει σε επαφή με υλικό που δεν αντιστοιχεί στην ηλικία του, προσπαθήστε να εξηγήσετε με απλά λόγια με τι ήρθε αντιμέτωπο. Μειώνει κατά πολύ το άγχος, την ανησυχία αλλά και το αίσθημα ενοχής του παιδιού όταν δίνουμε νόημα σε αυτό που είδε / διάβασε.
• Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο ως τιμωρία ή ως επιβράβευση.
• Δημιουργήστε ευκαιρίες για πραγματικές σχέσεις με τους ανθρώπους και ενθαρρύνετε άλλα ενδιαφέροντα και δραστηριότητες, πριν από την ψηφιακή κοινωνική δικτύωση και ψυχαγωγία.
• Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από τη μίμηση και ειδικά των ενηλίκων.

Συνεπώς, κάντε οικογενειακά διαλείμματα από την τεχνολογία μαζί με το παιδί !!!

Συντάκτρια: Σοφία Τσιρακίδου