Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει εισβάλει αναπόσπαστα στη ζωή μας. Σχετίζεται με διάφορους τομείς, όπως της πληροφορικής, της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της νευρολογίας, της γλωσσολογίας και της επιστήμης μηχανικών. Στόχος της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι η σύνθεση «έξυπνης» συμπεριφοράς, προσπαθώντας να αναπαράγει την ανθρώπινη νοημοσύνη.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη χωρίζεται σε δύο μέρη: Tο πρώτο μέρος ονομάζεται συμβολική Τεχνητή Νοημοσύνη, στην οποία εξομοιώνεται η ανθρώπινη νοημοσύνη με αλγόριθμους, με τη χρήση συμβόλων και λογικούς κανόνες υψηλού επιπέδου. Το δεύτερο μέρος ονομάζεται υποσυμβολική Τεχνητή Νοημοσύνη, στην οποία γίνεται προσπάθεια αναπαραγωγής της ανθρώπινης ευφυΐας. Ουσιαστικά, προσπαθεί να αναπαραστήσει τον τρόπο λειτουργίας της ευφυΐας, εξομοιώνοντας διάφορες διαδικασίες όπως την εξέλιξη των ειδών ή τη λειτουργία του εγκεφάλου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιεί στατιστικές μεθόδους για να λύσει προβλήματα.
Οι άνθρωποι άρχισαν να δημιουργούν «μηχανές» που αξιοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη χιλιάδες χρόνια πριν. Παράδειγμα είναι οι άνθρωποι-ρομπότ, οι οποίοι προσέθεταν νερό σε κρασί και το σέρβιραν αυτόματα σε ποτήρια στην αρχαιότητα. Αξιοσημείωτη καινοτομία για την εποχή ήταν η δημιουργία ενός περιστεριού από έναν φίλο του Πλάτωνα.
Ερευνητές μελετούν πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να οδηγήσει σε νέες επιστημονικές ανακαλύψεις και να βελτιώσουν μεμονωμένους διαγνωστικούς ελέγχους. Μπορεί να ενισχύσει την ασφάλεια, την ταχύτητα και τη αποτελεσματικότητα της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, κάνοντας ελάχιστη την τριβή της σιδηροτροχιάς και επιτρέποντας στην οδήγηση να γίνεται αυτόνομα. Δύναται να οδηγήσει σε ταχύτατη ανάπτυξη του μεταποιητικού κλάδου και τη δημιουργία «έξυπνων εργοστασίων» στην Ευρώπη. Έχει τη δυνατότητα διασφάλισης πιο υγιεινών τροφίμων, με την ελαχιστοποίηση της χρήσης λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων και άρδευσης, κάτι που έχει θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Τέλος, επιτρέπει την έγκαιρη προειδοποίηση φυσικών καταστροφών, ευνοώντας την επαρκή προετοιμασία και τον μετριασμό των επιπτώσεων.
Η OpenAI είναι μια εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης που ιδρύθηκε με στόχο την προώθηση και την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης με τρόπο που είναι ωφέλιμος και ασφαλής για την ανθρωπότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμά της είναι το ChatGPT (Generative Pre-trained Transformer), που αποτελεί ένα chatbot, δημιουργημένο μόλις ένα χρόνο πριν, στις 30 Νοεμβρίου 2022. Συγκεκριμένα, είναι ένα μέρος στο διαδίκτυο όπου υπάρχει η δυνατότητα να κάνουμε μια ερώτηση στην Τεχνητή Νοημοσύνη και εκείνη να μας απαντήσει. Ο τρόπος που δουλεύει είναι ο εξής: Το ChatGPT έχει πρόσβαση σε αξιόπιστες πηγές του διαδικτύου. Όταν γίνεται ερώτηση στο ChatGPT, αυτό με τη σειρά του αναλύει και επεξεργάζεται τις πληροφορίες που του έχουν δοθεί και δημιουργεί μια απάντηση. Ο δέκτης της απάντησης την αξιολογεί. Εφόσον κρίνει ότι είναι λάθος, προσφέρει ανατροφοδότηση στο ChatGPT. Αυτό εκτελεί ξανά τη διαδικασία με διαφορετικό τρόπο και λαμβάνοντας υπόψιν την ανατροφοδότηση και παραδίδει το τελικό αποτέλεσμα.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη, αν και είναι ακόμα σε στάδιο ανάπτυξης, μας διευκολύνει πολύ στην καθημερινή μας ζωή. Χάρη στη δυνατότητά της να διαχειριστεί μεγάλο αριθμό πληροφοριών και να δώσει ταχύτατα αποτελέσματα αυξημένης ακρίβειας, η χρήση της από τους ανθρώπους αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί ένα εργαλείο, με το οποίο μπορούν σε ελάχιστο χρόνο να λυθούν σύνθετα προβλήματα και να ληφθούν αποφάσεις. Επιπλέον, δύναται να αναλάβει εργασίες επαναλαμβανόμενες και βαρετές για τον άνθρωπο, ώστε αυτός να διευκολυνθεί. Προφυλάσσει από κινδύνους και καταστροφές. Τέλος, η Τεχνητή Νοημοσύνη μαθαίνει από τυχόν ανατροφοδοτήσεις και προσαρμόζεται κατάλληλα. Η μάθηση από την εμπειρία την καθιστά πολύ ευέλικτη.
Αν και η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει αλλάξει ριζικά τη ζωή μας, έχει διάφορα μειονεκτήματα, κάποια από τα οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα. Αρχικά, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε εργασίες, προκαλεί μείωση θέσεων εργασίας και ανεργία. Επιπροσθέτως, κατά τη χρήση της μπορεί να υπάρξουν επικοινωνιακά λάθη και μερική ασυνεννοησία. Λόγω των πολλών πηγών από τις οποίες η Τεχνητή Νοημοσύνη αντλεί πληροφορίες, μπορεί να γίνουν παρεξηγήσεις στο νόημα και να μεταφερθεί κάποια λάθος πληροφορία. Ένα ακόμη μειονέκτημα της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι το γεγονός ότι ο χρήστης δεν μπορεί να ελέγξει πάντα τις πηγές από τις οποίες αντλούνται οι πληροφορίες.
Συχνά ο άνθρωπος αποκτά εξάρτηση από αυτή και τη χρησιμοποιεί χωρίς μέτρο. Μπορεί να υπάρξει κατάχρησή της ή λανθασμένη χρήση της. Υπάρχει περίπτωση να γίνει παραβίαση των προσωπικών δεδομένων, καθώς αντλούνται πληροφορίες από τις προσωπικές αναζητήσεις του καθένα. Η υπερβολική χρήση της οδηγεί στην απώλεια μαλακών δεξιοτήτων όπως η επικοινωνία και η ενσυναίσθηση, καθώς δεν υπάρχει ανθρώπινη επαφή. Γίνεται έμμεσα το «μυαλό» του ανθρώπου, με αποτέλεσμα ο ίδιος να μη σκέφτεται πρωτοποριακά, αλλά να ακολουθεί τη λογική της. Η μνήμη του αρχίζει και ασθενεί, όπως και η αυτοπεποίθησή του, καθώς βασίζεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς κάποιο λάθος στους αλγόριθμους μπορεί να δημιουργήσει προκαταλήψεις.
Για τους παραπάνω λόγους, πρέπει οι εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης να χρησιμοποιούνται με σύνεση. Τα άτομα θα πρέπει να αναπτύσσουν ηθικούς κώδικες για το «αν» και το «πώς» πρέπει να τη χρησιμοποιούν. Επιπροσθέτως, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί νομοθεσία σχετική με τα όρια της χρήσης της.
Γενικά, η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί μία μεγάλη καινοτομία που χρησιμοποιούμε στη ζωή μας, καθημερινά, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, για διάφορους λόγους. Πολλά είναι τα πλεονεκτήματά της. Αντιθέτως, κρύβει και αρκετούς κινδύνους. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να τη χρησιμοποιούμε συνετά, χωρίς να κάνουμε εσφαλμένη χρήση ή κατάχρηση.
Ελεάννα Η., Νικολέττα Φ.
