Για ένα πουκάμισο αδειανό;

7 Οκτωβρίου 2023, ώρα 6.30, και ο ασκός του Αιόλου ανοίγει για μία ακόμη φορά στην ανατολική Μεσόγειο. Η Χαμάς πραγματοποιεί βάναυση επίθεση κατά του Ισραήλ, χτυπώντας απρόκλητα με ρουκέτες μουσική εκδήλωση και αιχμαλωτίζοντας πολλούς από τους παρευρισκομένους, υπογραμμίζοντας τον αρχικό στόχο που έχει τεθεί ήδη από το 1948: να μην αποδέχεται το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει. Το Ισραήλ με τη σειρά του εισβάλλει σε παλαιστινιακό έδαφος στη λωρίδα της Γάζας. Στη δίνη ενός αδυσώπητου, αιματηρού και πολύπλοκου πολέμου, άλλοι σιωπούν και άλλοι προπαγανδίζουν με περηφάνια το «μεγαλείο» της πλευράς που υποστηρίζουν. Μιλάμε άραγε για μια μεσανατολική σπίθα ή για μία πυρκαγιά που θα τυλίξει στις φλόγες της όλο τον κόσμο;

Η πιθανότητα αυτή για επέκταση του πολέμου έχει ήδη σπείρει τον πανικό σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Όμως η φρίκη που έχει γεννήσει η έξαρσή του δεν αποτελεί εμπόδιο για τις πολεμικές φρικαλεότητες που εξακολουθούν να πραγματοποιούνται. Η δημόσια κατακραυγή δεν έχει καταφέρει να σβήσει την φωτιά. Τη μισαλλοδοξία, τον οδυρμό για την αιματοχυσία, το άσβεστο πάθος των δύο πλευρών για κυριαρχία, για ισοπέδωση του αντιπάλου. Στο μεσανατολικό αυτό σφαγείο κανείς δεν μπορεί να βρει τη χρυσή τομή. Το αποτέλεσμα: ο φανατισμός, τα τεταμένα πνεύματα, το χάος.

Ο παραλογισμός του πολέμου έρχεται σαν νέφος και θολώνει τον ανθρώπινο νου. Ο κάποτε πατέρας, φίλος, αδελφός, γείτονας, σκεπτόμενος και φιλεύσπλαχνος άνθρωπος μεταμορφώνεται σε ένα κυνικό τέρας, έναν ψυχρό εκτελεστή, μία οντότητα που ξεχνά την αξία της ανθρώπινης ζωής και την αντιμετωπίζει ως κάτι ασήμαντο. Ως ένα μηδενικό.

Είναι άραγε μηδενικά εκείνοι που σκοτώνονται κάθε μέρα; Εκείνοι που βρίσκονται διαρκώς στο σταυροδρόμι της ζωής και του θανάτου; Εκείνοι που κρατούνται όμηροι, γίνονται ανθρώπινες ασπίδες, χρησιμοποιούνται ως αντίποινα; Οι σφαγιασμένες οικογένειες, τα καμένα παιδιά, τα νεκρά βρέφη στα συντρίμμια του πολέμου. Οι ζωντανοί-νεκροί, οι γυναίκες και τα παιδιά στα μάτια των οποίων δεν τρέχουν πια δάκρυα. Στα μάτια των οποίων βλέπεις μόνο την οδύνη, τον σπαραγμό, τον ατελείωτο και βουβό πόνο.

Στην εποχή του «ανθρωπισμού» δυστυχώς η αξία του ανθρώπου δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας αριθμός. Ίσως και γι’ αυτό και σε μια, δύο ή τρεις δεκαετίες από τώρα οι άνθρωποι που σκοτώνονται καθημερινά και συγκλονίζουν τώρα όλη την υφήλιο, οι σοκαριστικές εικόνες, οι διαδηλώσεις με σκοπό την ειρήνη δεν θα έχουν καμία αξία. Το μόνο που θα έχουμε από αυτόν τον πόλεμο θα είναι μερικές ψυχρές στατιστικές σχετικά με τις απώλειες των δύο πλευρών  σε ένα σκονισμένο βιβλίο σε κάποιο ράφι κάποιας βιβλιοθήκης ή ακόμη σε κάποιο ξεχασμένο αρχείο στον υπολογιστή μας.

Γιατί έχουμε γίνει τόσο απάνθρωποι; Γιατί κλείνουμε μάτια και αφτιά στο άδικο και στον πόνο του συνανθρώπου; Καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βλέπουμε ανελέητες εικόνες του πολέμου, τις καθηλωτικές εξελίξεις, τις δακρύβρεχτες συνεντεύξεις ανδρών, γυναικών, παιδιών, χωρίς να συγκινούμαστε. Παρακολουθούμε ψυχρά ένα βίντεο μερικών δευτερολέπτων και στο τέλος, εντελώς ανέγγιχτοι από αυτό που έχουμε δει, σέρνουμε το δάχτυλό μας μηχανικά πάνω στην οθόνη και προχωρούμε στο επόμενο.

Υπάρχει ελπίδα για το ανθρώπινο γένος; Μπορούν οι άνθρωποι να ενωθούν και να βάλουν ένα οριστικό τέλος σε αυτές τις εχθροπραξίες; Μπορεί η κραυγή για ειρήνη να γίνει πιο δυνατή από τον αποκρουστικό κρότο του πολέμου; Όνειρο απατηλό. Όνειρο ανθρώπινο…

♦ Σοφία Τάγκαλη