Κωνσταντίνος Καρεκλάς Γ’2
Ο πλούτος που έχουν στην κατοχή τους οι δισεκατομμυριούχοι της Ευρώπης, σύμφωνα με το Forbes, αυξήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό τον τελευταίο χρόνο και, πλέον ξεπερνά τα 3 τρισεκατομμύρια ευρώ. Απ’ ό,τι φαίνεται οι δισεκατομμυριούχοι εξασφάλισαν κάποιου είδους εμβόλιο για την καταπολέμηση της οικονομικής παρακμής από τον Κορωνοϊό. Παράλληλα, οι 2.153 δισεκατομμυριούχοι της υφηλίου έχουν στα χέρια τους περισσότερα χρήματα από το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού! Ο μέσος πολίτης ακούγοντας τα εν λόγω δεδομένα και χωρίς καμία γνώση για την φύση και τη λειτουργία της οικονομίας, νιώθει αδικημένος και επιθυμεί να αλλάξει αυτή την «κανονικότητα» κάνοντας ό,τι περνάει από το χέρι του! Τι πρέπει όμως να κάνει; Και τι μπορεί τελικά να κάνει;
Για να βρούμε απάντηση σε αυτό το ερώτημα πρέπει πρώτα να διερευνήσουμε την έννοια του «πλούτου». Όταν αναφερόμαστε στην παραπάνω έννοια αναφερόμαστε στην ακίνητη και κινητή περιουσία ενός ανθρώπου. Πώς, όμως, είναι δυνατόν 2.153 άνθρωποι να κατέχουν το 60 % της ακίνητης και κινητής
περιουσίας όλου του κόσμου; Υπάρχει επάγγελμα που αποφέρει τόσο μεγάλο κέρδος; Φυσικά και υπάρχει. Επαγγέλματα που ικανοποιούν τέτοιου «υψηλού» επιπέδου φιλοδοξίες είναι μέτοχος φαρμακοβιομηχανίας, CEO εταιρειών κολοσσών, έμπορος όπλων, εφοπλιστής, βιομήχανος κ.λπ.
Υπό κανονικές συνθήκες, η προσπάθεια επίτευξης κέρδους δεν θα δημιουργούσε πρόβλημα στο κοινωνικό σύνολο. Ωστόσο, στον βωμό του κέρδους πολλές φορές παρατηρούνται καταχρηστικές συμπεριφορές εις βάρος συγκεκριμένων ανθρώπων ή συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Αυτό συμβαίνει επειδή, η δυτική σκέψη έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τον καπιταλισμό που εμφανίστηκε περίπου μετά την βιομηχανική επανάσταση (μετά το 1860) και έτσι δεν έχει επιτευχθεί ακόμη η ισορροπία μεταξύ της οικονομικής ελευθερίας και ανάπτυξης και του ελέγχου, που επιβάλλεται να υπάρχει, από το κράτος. Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν εταιρείες και οργανισμοί που λόγω της συσσωρευμένης δύναμης που κατέχουν, μπορούν να την εκμεταλλευτούν και να μείνουν ατιμώρητοι.
Παράλληλα, λόγω αυτής της εξουσίας που έχουν, πολλές εταιρείες και οργανισμοί επιχειρούν να έχουν μονοπώλιο. Για να πετύχουν αυτό το σκοπό, πολλές φορές καταφεύγουν σε πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού, υπονομεύοντας και πολλές φορές καταστρέφοντας τους ανταγωνιστές τους.
Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι σε περιόδους κρίσης η άνιση κατανομή του πλούτου γίνεται πιο ακραία. Επί παραδείγματι, σε περιόδους κρίσης, κατά τις οποίες τα πιο ασθενή κοινωνικά στρώματα χρειάζονται βοήθεια, παρατηρείται συχνά το φαινόμενο της τοκογλυφίας, της εκμετάλλευσης δηλαδή των ανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη. Επιπροσθέτως, σε περιόδους κρίσης, πολλές φορές οι οικονομικά ασθενείς αναγκάζονται να αποδεχτούν όρους εργασίας και αμοιβές, που είναι επαχθείς και τους οδηγούν σε συνθήκες μεγαλύτερης φτώχειας, ενώ οι εργοδότες τους αποκομίζουν μεγαλύτερο κέρδος.
Για όλους τους ανωτέρω λόγους και για πολλούς άλλους, η άνιση διανομή του πλούτου αυξάνεται περισσότερο. Τίθεται, λοιπόν, ξανά το ανωτέρω ερώτημα: πώς μπορεί να αντιδράσει ο μέσος πολίτης σε αυτήν την αδικία;
Μία λύση είναι να απαιτήσει ο μέσος πολίτης από τις κυβερνήσεις την υψηλή φορολόγηση αυτών των πολύ κερδοφόρων εταιρειών και τη μετέπειτα απόδοση των εν λόγω χρημάτων στους ανθρώπους που τα χρειάζονται είτε έμμεσα, με τη μορφή δημοσίων έργων και παροχών, είτε άμεσα με τη μορφή επιδομάτων: υπολογίζεται ότι το 7,1% των Ευρωπαίων πολιτών είναι άνεργοι και ο μέσος μισθός των εργαζομένων σε κάποιες χώρες δεν ξεπερνά τα 250€. ‘Ένας άλλος τρόπος είναι να υποχρεούνται οι δισεκατομμυριούχοι να διανέμουν ποσοστό του κέρδους τους σε φιλανθρωπίες. Επίσης, θα πρέπει να πιεστούν οι κυβερνήσεις, ώστε να αυξηθούν οι κατώτατοι μισθοί.
Είναι απαράδεκτο να υπάρχει τόσο μεγάλη διάκριση μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών και είναι υποχρέωση όλων μας να δράσουμε, ώστε να εξαλειφθεί αυτή η ανισότητα, που οδηγεί ανθρώπους σε εξαθλίωση και απόγνωση.
Κ. Καρεκλάς Γ2
