Αγγλοκρατία ονομάζεται η περίοδος (1878-1960) κατά την οποία η Κύπρος αποτέλεσε μέρος της Βρετανικής 
Κοινοπολιτείας. Η περίοδος αυτή συνδέεται με πολλές επαναστάσεις στο νησί για να απαλλαγούν οι Κύπριοι από τον Βρετανικό Ζυγό, ενώ παράλληλα άλλο μέρος των Κυπρίων ήταν ευχαριστημένο με την εξέλιξη και το καθεστώς αυτό.
Αρχικά οι Βρετανοί «ενοικίασαν» το νησί της Κύπρου από την Οθωμανική αυτοκρατορία, καθώς είχε στρατηγική σημασία για αυτούς, καθώς έτσι έλεγχαν τις αποικίες τους στην Μέση Ανατολή και στη δυτική Ασία. Σύντομα όμως η «ενοικίαση» έγινε μόνιμη κατοχή. Οι Κύπριοι αρχικά πίστευαν πως μετά την Αγγλοκρατία ήταν ζήτημα λίγων χρόνων η ένωση με την Ελλάδα και για αυτό τον λόγο καλωσόρισαν την βρετανική αποικιοκρατία στον τόπο τους. Αφού όμως η Μεγάλη Βρετανία απέκτησε πλήρη έλεγχο της Αιγύπτου, η Κύπρος έχασε την στρατηγική της σημασία και ήταν πλέον «άχρηστη» για τους Άγγλους και την αποκαλούσαν “λευκό ελέφαντα”. Η Αγγλία πρότεινε στην Ελλάδα την 
παραχώρηση της Κύπρου το 1915, με αντάλλαγμα να λάβει μέρος στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Την περίοδο αυτή όμως είχαν ξεκινήσει αναταραχές στον Ελλαδικό χώρο, ξέσπασε εθνικός διχασμός και ο Ελευθέριος Βενιζέλος οδηγήθηκε στην παραίτηση από την πρωθυπουργία. Ύστερα η νέα κυβέρνηση του Ζαΐμη, επηρεασμένη από τον βασιλιά Κωνσταντίνο απέρριψε την πρώτη και τελευταία ίσως πραγματική ευκαιρία για ελληνοκυπριακή ένωση.
Η Αγγλοκρατία δεν εμπόδισε τους Κύπριους να αποδείξουν τον πατριωτισμό τους και τη γενναιότητά τους! οι Έλληνες – Κύπριοι συμμετείχαν σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της Ελλάδας και ιδιαίτερα στους Βαλκανικούς πολέμους. Με αφορμή επίσης την υπερβολική φορολογία το 1930, πραγματοποιήθηκε η πρώτη εξέγερση κατά των αποικιοκρατών, με τον Μητροπολίτη Κιτίου Νικόδημο Μυλωνά να ηγείται. Κατά τη διάρκεια 
του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ υποσχέθηκε στους Κύπριους την ένωσή τους με την Ελλάδα, εάν πολεμούσαν στον αγγλικό στρατό. Εκατοντάδες Κύπριοι εντάχθηκαν στο κυπριακό σώμα και πολέμησαν σε όλα τα μέτωπα, ο Τσόρτσιλ όμως…δεν κράτησε την υπόσχεσή του.
Αφού οι προηγούμενες προσπάθειες των Κυπρίων (ένοπλες και μη) για ένωση με την Ελλάδα δεν καρποφόρησαν, οι Κύπριοι στράφηκαν στον ένοπλο αγώνα. Ιδρύεται έτσι η ΕΟΚΑ από τον Γεώργιο Γρίβα. Η πολιτική αυτή της οργάνωσης ήταν καθαρά εθνική και συνδεόταν άμεσα με την προηγούμενη οργάνωση του Γεωργίου Γρίβα την οργάνωση Χ. Η οργάνωση Χ ήταν αρχικά ελλαδίτικη αντικομουνιστική οργάνωση ενώ παράλληλα σκόπευε στην πλήρη παλινόρθωση της μοναρχίας μετά την κατοχή. Οι χίτες λοιπόν έχουν ταυτιστεί με τον αντικομουνισμό, την υπεράσπιση της μοναρχίας και τον αντικοινοβουλευτισμό. Η οργάνωση αυτή πριν την πλήρη διάλυση της μεταφέρθηκε στο νησί της Κύπρου, όπου βίαια επηρέασε την πολιτική ζωή του νησιού. Φτάνοντας στο 1955 η οργάνωση ΕΟΚΑ, αναλαμβάνει ένοπλη δράση στην Κύπρο, αλλά και πρωτοβουλίες σε ολόκληρο τον κόσμο όσον αφορά το κυπριακό ζήτημα, πραγματοποιώντας χτυπήματα κατά των Άγγλων στο νησί. Οι Άγγλοι επειδή δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τη δράση της προτείνουν ανακωχή και συμφωνούν στη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους,με πρώτο πρόεδρο τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Κάπως έτσι επήλθε τυπικά το τέλος της Αγγλοκρατίας.
Η αγγλοκρατία λοιπόν αποτέλεσε ένα αμφιλεγόμενο κομμάτι της Κυπριακής ιστορίας καθώς αρκετοί Κύπριοι πολέμησαν για την ένωση Ελλάδας και Κύπρου ενώ σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού της Κύπρου εκμεταλλεύτηκε τις συνθήκες σημειώνοντας σπουδαία οικονομική άνθηση στο Λονδίνο. Η Κύπρος για αρκετούς υπέφερε κατά την διάρκεια της Αγγλοκρατίας ενώ για άλλους άνθισε. Ζωές ανθρώπων στηρίχτηκαν και διαμορφώθηκαν πάνω στα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν την περίοδο αυτή, ενώ παράλληλα η εποχή αυτή αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο για την περίοδο που ακολούθησε μέχρι και σήμερα.
Δημήτρης Πούπουζας & Γιώργος Χατζηθεοδώρου (Γ4)
