Κατά τη διάρκεια του Βυζαντίου, η πολιτεία απέδιδε πολύ λίγη σπουδαιότητα στις αθλητικές δραστηριότητες.Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, μετά από μια πορεία περίπου 1200 χρόνων, έπαψαν να υπάρχουν καθώς καταργούνται, πιθανότατα από τον Θεοδόσιο Α” το 393 μ.Χ., ως ειδωλολατρικό έθιμο που δεν είχε λόγο ύπαρξης σε μια χριστιανική αυτοκρατορία.
Μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα ελάχιστες είναι οι αναφορές σε αθλητικά γεγονότα στον ελλαδικό και κυπριακό χώρο. Ιδιαίτερα στην Κύπρο μόνο ορισμένοι ονειροπόλοι μπορούσαν στα τέλη του 19ου αιώνα να φανταστούν θέατρα, αίθουσες εκδηλώσεων, γυμναστήρια και στάδια, όπου θα γυμνάζονταν οι νέοι και οι νέες. Οι κάτοικοι ήταν βασανισμένοι, τυραννισμένοι, πρόωρα γερασμένοι από τις σκληρές δουλειές στα χωράφια, την πείνα, τις στερήσεις, τις κακές συνθήκες διαβίωσης λόγω της μακραίωνης δουλείας υπό την Οθωμανική αυτοκρατορία. Κι όμως, οι ελληνικής καταγωγής Κύπριοι, παρά την κυριαρχία του αναλφαβητισμού, διατηρούσαν την ελληνική γλώσσα, και μάλιστα ατόφιες εκφράσεις από τα ομηρικά έπη. Κρατούσαν παραδόσεις που παρέπεμπαν στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, ο οποίος είχε αναπτύξει σε θαυμαστό βαθμό τον αθλητισμό, στη βάση της αρχής «νους υγιής εν σώματι υγιή». Η συμμετοχή και οι επιτυχίες Κυπρίων σε Ολυμπιακούς Αγώνες, κατά την αρχαιότητα, ήταν βαθιά ανεξίτηλα καταγραμμένη στο υποσυνείδητο των κατοίκων του νησιού.
Το όραμα των Κυπρίων για ελευθερία είχε καταπνιγεί την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που άρχισε το 1821, αλλά αναβίωσε μετά το 1878. Τότε η Κύπρος πέρασε στα χέρια των Βρετανών, οι οποίοι ενοικίασαν το νησί από την Οθωμανική αυτοκρατορία για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Οι Βρετανοί μετέφεραν στην Κύπρο όχι μόνο στρατεύματα, αλλά και τις συνήθειες τους στην ψυχαγωγία και την άθληση. Διοργάνωναν ιπποδρομίες, αγώνες κρίκετ, τένις, χόκεϊ, σκοποβολής. Στις παραθαλάσσιες πόλεις οι Βρετανοί, στρατιωτικοί, αλλά και πολίτες, ασχολούνταν επίσης με ιστιοδρομίες, λεμβοδρομίες, αγώνες πόλο και άλλα θαλάσσια αγωνίσματα. Ορισμένες φορές διεξάγονταν αγώνες με ομάδες αποτελούμενες από Βρετανούς και Κυπρίους.
Σταδιακά με την επιστροφή νεαρών προοδευτικών ανθρώπων, κυρίως εκπαιδευτικών, γιατρών και δικηγόρων, μετά τις σπουδές τους σε χώρες του εξωτερικού, πρωτίστως στην Ελλάδα. Δημιουργούνταν με αργούς ρυθμούς λέσχες, σύλλογοι, σωματεία, αναγνωστήρια, που είχαν ως σκοπούς τους την καλλιέργεια του πολιτισμού και την ανάπτυξη του μορφωτικού επιπέδου. Επίσης επιδιώχθηκε η καλλιέργεια του κλασικού αθλητισμού, για την ενίσχυση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας. Το έτος 1896 βλέπουμε μεγάλη άνθηση του αθλητισμού με δύο πολύ σημαντικά αθλητικά γεγονότα.
Το πρώτο γεγονός είναι οι Α΄ Παγκύπριοι Αγώνες, οι οποίο πραγματοποιήθηκαν τον Φεβρουάριο του 1896, στη Λεμεσό. Συμμετείχαν αθλητές από τέσσερις γυμναστικούς συλλόγους που είχαν ιδρυθεί εκείνα τα χρόνια. Πλήθος κόσμου συνέρρευσε στο στάδιο για να γίνει μάρτυρας του ιστορικού εκείνου γεγονότος, της αρχής ενός ετήσιου Πρωταθλήματος Στίβου που πραγματοποιείται μέχρι και την σημερινή εποχή.
Όλα τα βλέμματα είναι όμως στραμμένα στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1896, τους πρώτους συγχρόνους ολυμπιακούς αγώνες μετά από 1503 χρόνια. Η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων διοργάνωσε τον Μάρτιο του 1896, στο Παναθηναϊκό στάδιο, 
τους Α΄ Πανελλήνιους Αγώνες, που ήταν δοκιμαστικοί. Σκοπός ήταν να επιλεγούν οι αθλητές που θα εκπροσωπούσαν την Ελλάδα στους επικείμενους Α΄ Ολυμπιακούς Αγώνες της σύγχρονης εποχής. Στους Α΄ Πανελλήνιους Αγώνες συμμετείχαν 45 αθλητές και θα έπαιρναν την πρόκριση δύο αθλητές σε κάθε αγώνισμα, εκτός από τον μαραθώνιο και τον αγώνα δρόμου 1.500μ., στους οποίους θα προκρίνονταν έξι και τρεις αθλητές αντίστοιχα. Σε εκείνους τους αγώνες διακρίθηκε ο Αναστάσιος Ανδρέου, αθλητής του Γ.Σ.Ο., που εξασφάλισε την πολυπόθητη πρόκριση για την Ολυμπιάδα του 1896. Σε αυτή, οι Κύπριοι αθλητές ΙωάννηςΦραγκούδης και Αριστείδης Κωνσταντινίδης κατάφεραν να αποσπάσουν 4 μετάλλια στα αγωνίσματα της σκοποβολής και της ποδηλασίας, αντίστοιχα.Η διεξαγωγή της Ολυμπιάδας το 1896 αποτέλεσε ισχυρό έναυσμα για την ανάπτυξη του αθλητισμού, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο. Στην Αθήνα συγκροτήθηκε τον Ιανουάριο του 1897 ο Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών Αθλητικών Σωματείων (ΣΕΓΑΣ) με τη συμμετοχή 28 σωματείων, δύο εκ των οποίων είχαν την έδρα τους στην Κύπρο.Στους προσεχείς Ολυμπιακούς Αγώνες Κύπριοι αθλητές εξακολουθούσαν να συμμετέχουν με τα χρώματα της Ελληνικής Ολυμπιακής Ομάδας (μέχρι και το 1980) με μεγαλύτερη διάκριση το αργυρό μετάλλιο του Ιωάννη Περίδη στο αγώνισμα της σκοποβολής κατά τηνΜεσολυμπιάδα του 1906. Έκτοτε Κύπριοι αθλητές συνέχισαν να εκπροσωπούν την Ελλάδα, διατηρώντας και ενισχύοντας τις πολιτιστικές σχέσεις Ελλάδας-Κύπρου, χωρίς όμως κάποια αξιοσημείωτη διάκριση.
Συνοψίζοντας λοιπόν, το τοπίο του κυπριακού αθλητισμού από την Βυζαντινή Αυτοκρατορία και μετά είναι αρκετά θολό, με λίγες ιστορικά τεκμηριωμένες και αποδεδειγμένες πηγές ή μαρτυρίες που να αναφέρονται σε αυτόν τον τομέα. Ελάχιστες ήταν 
οι αθλητικές δραστηριότητες και διοργανώσεις την περίοδο αυτή και η άθληση -όπως την γνωρίζουμε σήμερα- σχεδόν δεν υφίσταντο καθώς οι προτεραιότητες και οι συνθήκες διαβίωσης, τόσο στο Βυζάντιο όσο και κατά την Οθωμανική κυριαρχία, ήταν τέτοιες που δεν επέτρεπαν την ενασχόληση του λαού με τον αθλητισμό και την άσκηση. Ωστόσο, με την Βρετανική κατάληψη του νησιού τα δεδομένα άρχισαν σταδιακά να αλλάζουν. Οι Άγγλοι επηρέασαν τις συνήθειες των Κυπρίων και αποτέλεσαν κίνητρο και εναρκτήριο δύναμη για την έναρξη μίας νέας εποχής στον τομέα της άθλησης, εισάγοντας νέα αθλήματα και δραστηριότητες αλλά και υπενθυμίζοντας αυτά που είχαν στερηθεί από τον λαό την μακροχρόνια αυτή περίοδο αποχής από τα αθλητικά δρώμενα. Σημείο σταθμός, όμως, για τον κυπριακό -και όχι μόνο- αθλητισμό ήταν προφανώς η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, με την πρώτη Σύγχρονη Ολυμπιάδα να διεξάγεται το 1896 στην Αθήνα και την συμμετοχή Κυπριών αθλητών με την Ελληνική Ομάδα. Από τότε και έπειτα, η αθλητική σκηνή στην Κύπρο μεταβάλλεται και αναπτύσσεται διαρκώς, με σημαντικά γεγονότα και αποφάσεις που έχουν «σημαδέψει» την εξελισσόμενη αυτή πορεία στο άνυσμα των δεκαετιών.
Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο:
Κάτσιος Γεώργιος, Κολοστούμπης Γεώργιος, Κληματιανός Λάμπρος, ΚεβόπουλοςΓέωργιος, ΜανιφάβαςΧρυσοβαλάντης, Μαθιουδάκης Χριστόφορος, Λευκόπουλος Αλέξανδρος
