Η Ιστορία της Κύπρου από τα αρχαία χρόνια μέχρι την Ανεξαρτησία της

Αρχαία Κύπρος:

Η περίοδος της Αρχαιότητας στην Κύπρο, ξεκινάει από τα μέσα της Εποχής του Σιδήρου και τελειώνει με τη Ρωμαϊκή περίοδο. Στο νησί είχαν ήδη εγκατασταθεί, πέρα από τους Ετεοκύπριους, Έλληνες και Φοίνικες, οι οποίοι φτιάξανε αποικίες.

Ασσυριακή Περίοδος (7ος αιώνας π.Χ. – 570 π.Χ.):

Οι Ασσύριοι οι οποίοι κατοικούν στη Μικρά Ασία, βόρεια της Κύπρου, κατακτούν το νησί, εξαναγκάζοντας το να πληρώνει φόρο υποτέλειας στους Ασσύριους βασιλείς.

Αιγυπτιακή Περίοδος (570 π.Χ. έως 525 π.Χ.):

Το 570 π.Χ. η Κύπρος κατακτήθηκε από την Αίγυπτο του βασιλιά Άμασις Β’. Παρόλο που η κυριαρχία της Αιγύπτου κράτησε ως το 525 π.Χ., επηρέασε τις τέχνες, ιδίως τη γλυπτική.

Περσική Περίοδος (525 π.Χ. έως 332 π.Χ.):

Το 525 π.Χ., η Κύπρος κατακτήθηκε από την Περσική Αυτοκρατορία.

Η Ιωνική Επανάσταση και η Κύπρος:

Σχεδόν όλες οι κυπριακές πόλεις έλαβαν μέρος στην Ιωνική Επανάσταση του 499 π.Χ., οι Πέρσες όμως κατάφεραν να καταπνίξουν την κυπριακή εξέγερση.

Ευαγόρας ο Α” της Σαλαμίνας:

Ο Ευαγόρας ο Α” ήταν βασιλιάς της Αρχαίας Σαλαμίνας στην Κύπρο (περίπου 435 – 374 π.χ.). Όταν απέκτησε έλεγχο όλης της Κύπρου, προσπάθησε να ανεξαρτητοποιηθεί από τους Πέρσες με τη βοήθεια της Αθήνας.

Ελληνιστική Περίοδος (332 π.Χ. έως 58 π.Χ.):

Οι προσπάθειες των Κυπρίων για να αποτινάξουν την Περσική κυριαρχία αποτύγχαναν μέχρι την εμφάνιση του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Περίοδος Μεγάλου Αλεξάνδρου:

Τα βασίλεια του νησιού συμμάχησαν με τις δυνάμεις του Αλέξανδρου μετά τις νίκες του στη Μικρά Ασία.

Πρώτη Περίοδος Πτολεμαίων (312 π.Χ. – 306 π.Χ.):

Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του διαμοιρασμού της αυτοκρατορίας του ανάμεσα στους στρατηγούς του, η Κύπρος πέρασε υπό τον έλεγχο των Πτολεμαίων.

Περίοδος Αντίγονων (306 π.Χ. – 294 π.Χ.):

Ο γιος του Αντίγονου του Μονόφθαλμου, ο Δημήτριος Α” ο Πολιορκητής, κατέκτησε την Κύπρο το 306 π.Χ.

Δεύτερη Περίοδος Πτολεμαίων (294 π.Χ. – 58 π.Χ.):

Η Κύπρος ξαναπέρασε υπό την Κυριαρχία των Πτολεμαίων το 294 π.Χ. Κατά την περίοδο αυτή, ανέπτυξε έντονες σχέσεις με την Αθήνα και Αλεξάνδρεια, δυο από τα πιο σημαντικά εμπορικά κέντρα της αρχαιότητας.

Ρωμαϊκή Περίοδος:

Η Κύπρος έγινε Ρωμαϊκή επαρχία το 58 π.Χ. Η Ρωμαϊκή Ειρήνη (Pax Romana) διαταράχθηκε στην Κύπρο μόνο 2 φορές κατά τους 3 αιώνες της Ρωμαϊκής Κυριαρχίας.

Εξέγερση των Εβραίων:

Το 115 και 116 μ.Χ., ξέσπασε ο Δεύτερος Ιουδαϊκός Πόλεμος στην Κυρήνη της Λιβύης από Εβραίους των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων. Το κύμα της εξέγερσης έφτασε και στην Κύπρο.

Εμπόριο και Τέχνες στην Κύπρο:

Το ελαιόλαδο, έπαιζε σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Στη ρωμαϊκή περίοδο η γλυπτική αντιπροσωπεύεται από μαρμάρινα αγάλματα, πάνω σε κλασικά και ελληνιστικά πρότυπα, και προσωπογραφίες από μάρμαρο και ασβεστόλιθο. Σημαντικότερη είναι η δημιουργία στον τομέα της αρχιτεκτονικής.

Ο Χριστιανισμός στην Κύπρο:

Την Κύπρο επισκέφτηκαν οι απόστολοι Παύλος, Βαρνάβας και ο Ευαγγελιστής Μάρκος, όταν ξεκίνησαν την πρώτη ιεραποστολή το 45 μ.Χ.

Βυζαντινή Εποχή:

Μετά τον διαχωρισμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε Ανατολικό και Δυτικό κομμάτι, η Κύπρος υπάχθηκε στην κυριαρχία του Βυζαντίου. Οι πόλεις τις Κύπρου καταστραφήκαν από ισχυρούς σεισμούς το 332 και 342 μ.Χ.

Α) Πρωτοβυζαντινή περίοδος (325-642 μ.Χ)

Στις αρχές του 4ου αιώνα η Κύπρος ευημερεί αλλά οι σεισμοί του 332 μ.Χ. και του 342 μ.Χ. ισοπεδώνουν μεγάλα αστικά κέντρα και λόγω της ανομβρίας, όλο το νησί πλήττεται από λιμό. Στο δεύτερο μισό του 4ου αι.η Κύπρος ξαναβρίσκει την ευημερία της.

Β) Μεσοβυζαντινή περίοδος (642-1071 μ.Χ).

Τo 649 μ.Χ. ξεκινούν οι Αραβικές Επιδρομές στο νησί. Κατακτούν την πρωτεύουσα και μετά από συμφωνία με τους τοπικούς άρχοντες αποσύρονται. Έκτοτε και για 300 χρόνια υπήρξαν περιορισμένες συγκρούσεις στην Κύπρο ανάμεσα στους Βυζαντινούς και στους Άραβες. Τη μεσοβυζαντινή περίοδο,η γεωργία και η κτηνοτροφία συνιστούν της τοπικής οικονομίας, μαζί με ναυτιλία και εμπόριο αλλά και ορυχεία χαλκού και αργύρου.

Γ) Υστεροβυζαντινή περίοδος (1071-1192 μ.Χ.)

Η βυζαντινή κυριαρχία στο νησί τελειώνει το 1191 όταν ο βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος εισβάλλει με τον στρατό του και κατακτά την Κύπρο.

Φραγκοκρατία:

Το 1191, ο βασιλιάς της Αγγλίας, Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος κατακτά την Κύπρο και ύστερα από τη λεηλασία της, τη μεταβιβάζει στον πολιτικό έλεγχο των Ναϊτών, στρατιωτικό τάγμα, πιστό στον Πάπα της Ρώμης. Ωστόσο το 1192, οι Κύπριοι εξεγείρονται, αλλά η επανάστασή τους λήγει βίαια. Τον ίδιο χρόνο αποχωρούν από το νησί και η κυριαρχία του περνάει στον Φράγκο, Γκυ των Λουζινιάν.  Κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας οι σχέσεις Ορθοδόξων και Καθολικών επιδεινώνονται συνεχώς. Το 1426 μ.Χ., ο Σουλτάνος της Αιγύπτου, συμμαχώντας με τους Γενουάτες, εισβάλλει στην Κύπρο, και μετά τη νίκη του στη Μάχη της Χοιροκοιτίας αιχμαλωτίζουν τον τότε βασιλιά Ιάγο. Λεηλατούν το μεγαλύτερο μέρος της Κύπρου και αφήνουν πίσω τους στάχτες και ερείπια, ενώ επιβάλλουν βαριά φορολογία.

Ενετοκρατία:

Στις 14 Μαρτίου 1489 η Βασίλισσα της Κύπρου, Αικατερίνη Κορνάρο, πουλάει τη μεγαλόνησο στους Βενετούς. Έτσι ξεκινά η Βενετοκρατία στην Κύπρο, η οποία θα λήξει το 1571 με την κατάληψή της από τους Οθωμανούς.

Τουρκοκρατία και ο ισλαμισμός στην Κύπρο:

Οθωμανική Εισβολή του 1570

Το καλοκαίρι του 1570, οι Οθωμανοί εισέβαλαν στον νησί με 60 χιλιάδες στρατιώτες, υπό την ηγεσία του Μουσταφά Πασά. Το στράτευμα αποβιβάστηκε στις 2 Ιουλίου, κοντά στην Λεμεσό. Πορεύτηκαν προς την Λευκωσία την οποία κατέκτησαν στις 9 Σεπτεμβρίου 1570, προκαλώντας θανάτους και λεηλασίες. Ακολούθως, τα τουρκικά στρατεύματα κατέλαβαν την Κερύνεια και ένα χρόνο αργότερα την Αμμόχωστο. Έτσι σηματοδοτείται η έναρξη της Οθωμανικής κυριαρχίας στην Κύπρο.

Αρχιτεκτονική και Αναβάθμιση Υποδομών

Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής εποχής, χτίστηκαν πολλά τζαμιά, μπάνια, σχολεία, βιβλιοθήκες και δημόσια κτήρια. Η αρχιτεκτονική που ακολουθήθηκε ήταν Οθωμανική, αλλά είχε γοτθικές επιρροές των Λατίνων. Επιπλέον, η οθωμανική διοίκηση έφερε σημαντικές προόδους στην άρδευση και ύδρευση της Κύπρου.

Η Κύπρος κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821

Αρκετοί Ελληνοκύπριοι στήριξαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, γεγονός που οδήγησε σε εκδικητικά μέτρα από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στις 15 Οκτωβρίου, όχλος από Οθωμανούς κρέμασε τον Αρχιεπίσκοπο, πέντε μητροπολίτες και 36 εκκλησιαστικούς. Επιπλέον, σκοτώθηκαν και Έλληνες κάτοικοι του νησιού. Μέχρι τον Σεπτέμβρη του 1822, 62 χωριά είχαν εξαφανιστεί ολοκληρωτικά.

Οι τρεις εξεγέρσεις του 1833

Τη χρονιά 1833 σημάδεψαν τρεις εξεγέρσεις: αυτή του Νικολάου Θησέα στη Λάρνακα, του καλόγερου Ιωαννίκιου στην Καρπασία και του Γκιαούρ Ιμάμ στην Πάφο. Αρχική αφορμή ήταν η επιβολή ενός έκτακτου φόρου, ο οποίος θεωρήθηκε δυσβάσταχτος τόσο από τον μουσουλμανικό όσο και τον χριστιανικό αγροτικό πληθυσμό. Και τις τρεις εξεγέρσεις καταδίκασε ο Αρχιεπίσκοπος ΠΑνάρετος.

Μετά το τέλος του Ρωσο-Τουρκικού πολέμου 1877-1878 και την ήττα της Τουρκίας, πραγματοποιήθηκε το Συνέδριο του Βερολίνου όπου η Αγγλία και η Τουρκία συμμάχησαν. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος παραχωρήθηκε στους Άγγλους.

Αγγλοκρατία:

Η αγγλική διοίκηση είχε πολλά προβλήματα να αντιμετωπίσει. Ένα από αυτά ήταν η κοινωνική ανισότητα που επικρατούσε. Για την επίλυση αυτού του προβλήματος η Αγγλική κυβέρνηση έλαβε μέτρα για να μετριάσει τα προνόμια του κλήρου και της ανώτερης τάξης. Άλλες σημαντικές μεταρρυθμίσεις της αγγλικής διοίκησης είναι η δημιουργία συντάγματος και του λεγόμενου Εκτελεστικού Συμβουλίου. Ο πόθος για την ένωση εκδηλώθηκε από την πρώτη στιγμή της αγγλικής παρουσίας στο νησί.

Ο πρώτος παγκόσμιος Πόλεμος είχε έμμεσες μόνο συνέπειες για την Κύπρο, αφού αναμείχθηκε μόνο εμμέσως. Βοήθησε με την παροχή τροφίμων, ξυλείας, αλόγων και 13 χιλιάδων εθελοντών.

Για πρώτη φορά, οι Βρετανοί προσέφεραν την Κύπρο στην Ελλάδα με αντάλλαγμα ναυτική βάση στο Αργοστόλι Κεφαλλονιάς, τον Δεκέμβριο του 1912.

Στις 9 Νοεμβρίου 1933, νέος κυβερνήτης της Κύπρου ανέλαβε ο Ρίτσμοντ Πάλμερ. Ο Πάλμερ, εφάρμοσε δικτατορική διακυβέρνηση του νησιού. Οι δημοτικές εκλογές καταργήθηκαν, η παιδεία σταμάτησε να είναι ελληνοκεντρική, ενώ η φτώχεια ενδημούσε στο νησί.

Την 28η Οκτωβρίου 1940, η Ελλάδα μπήκε στον Πόλεμο παρά το πλευρό των συμμάχων. Ο κυπριακός λαός διακήρυξε την προθυμία του να συμμετάσχει στον κοινό αγώνα για την προάσπιση της ελευθερίας του κόσμου. Οι Άγγλοι υποδέχθηκαν με ευχαρίστηση τη στάση αυτή των Κυπρίων.

Τον Απρίλιο του 1955 η Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών αρχίζει να δρα με σειρά βομβιστικών επιθέσεων. Η ΕΟΚΑ ήταν ελληνοκυπριακή, εθνικιστική και αντάρτικη οργάνωση που έδρασε κατά την χρονική περίοδο 1955-1959 στην Κύπρο, με διακηρυγμένο σκοπό την αυτοδιάθεση της Κύπρου, απαλλαγή από την Αγγλία και τελικά την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ καταλήγει στις Συμφωνίας Ζυρίχης Λονδίνου και την δημιουργία ενός δικοινοτικού κράτους, ενώ οι Βρετανοί θα διατηρούσαν 2 κυρίαρχες στρατιωτικές βάσεις.

Αλιάγας Χαράλαμπος, Βρόντος Δημήτρης,

Γιαννακόπουλος Χρήστος, Καλλιμάνη Δανάη