Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι η πιο σημαντική αθλητική διοργάνωση στον κόσμο που πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια. Η καταγωγή των αγώνων είναι από την Αρχαία Ελλάδα και στα τέλη του 19ου αιώνα, αναβιώθηκαν από τον Γάλλο Βαρώνο Πιερ ντε Κουμπερτέν και τον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα. Κάθε δύο χρόνια οι χώρες που επιθυμούν να φιλοξενήσουν τους αγώνες καταθέτουν φάκελο στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, στον οποίο παρουσιάζουν τις αθλητικές τους εγκαταστάσεις, τους χώρους που θα φιλοξενηθούν οι αθλητές και οι δημοσιογράφοι, το σχέδιο που έχουν για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων κ.α.. Στη συνέχεια η επιτροπή ανακοινώνει τη χώρα που έχει επιλέξει καθώς και μια ακόμα σε περίπτωση που η πρώτη επιλογή δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε όσα έχει υποσχεθεί. Οι Αγώνες της Ολυμπιάδας, γνωστοί και ως Θερινοί Ολυμπιακοί, τελούνται κάθε τέσσερα
χρόνια από το 1896 και μετά, με εξαίρεση τις χρονιές των Παγκόσμιων πολέμων και του έτους 2020 λόγω της πανδημίας. Το 1924 άρχισαν οι ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί, για χειμερινά αθλήματα. Από το 1994 οι χειμερινοί αγώνες δεν γίνονται την ίδια χρονιά με τους Θερινούς Ολυμπιακούς.
Μαζί με την αναβίωση των Ολυμπιακών του 1896 στην Ελλάδα ήρθε η αναβίωση της τελετής αφής της φλόγας καθώς και της λαμπαδηδρομίας που σε σύγχρονη μορφή παρουσιάστηκαν το 1936 στην Ολυμπιάδα του Βερολίνου. Ο Βαρώνος Πιερ ντε Κουμπερτέν μετά από πολλές συναντήσεις που είχε με σημαντικούς ανθρώπους της εποχής, άρχισε να καλλιεργεί την ιδέα της φλόγας, ενώ καθιερώθηκαν από τον Καρλ Ντιμ, πρόεδρο της Γερμανικής Ολυμπιακής Επιτροπής και τον Έλληνα Ιωάννη Κετσέα. Από τότε, πριν από κάθε Ολυμπιάδα η αφή της Φλόγας και το τελετουργικό τελούνται στην Αρχαία Ολυμπία και σηματοδοτούν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Στην τελετή αυτή συμμετέχουν η πρωθιέρεια και οι ιέρειες, οι οποίες εκτελούν μια λιτή χορογραφία με την καθοδήγηση χορογράφου. Από το 1964 έως το 2004 χορογράφος της τελετής ήταν η Μαρία Χορς, ενώ στη συνέχεια ανέλαβε η Άρτεμις Ιγνατίου, Καθηγήτρια Χορού στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης, στη Σχολή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής κλπ, που εξέλιξε τη χορογραφία τόσο στην κίνηση όσο και στη μουσική αλλά και στα κοστούμια.
Το συμβολικό τελετουργικό πραγματοποιείται στο βωμό που υπάρχει στον χώρο του ναού της Ήρας (Ηραίον). Η Πρωθιέρεια, με επίκληση στον θεό Απόλλωνα ανάβει τη δάδα με τη βοήθεια κοίλου κατόπτρου. Για πρώτη φορά έγινε το 1936 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου με πρωθιέρεια την Κούλα Πράτσικα. Σύμφωνα με το τελετουργικό που έχει καθιερωθεί την αφή κάνει η πρωθιέρεια στο χώρο του ναού της Ήρας, που βρίσκεται απέναντι από το ναό του Δία, στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας. Εκεί η πρωθιέρεια ζητά τη βοήθεια του θεού του ήλιου Απόλλωνα, ώστε να ανάψει η δάδα απαγγέλοντας την παρακάτω επίκληση:
ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Ιερά σιωπή!
Να ηχήσει όλος ο αιθέρας, η γη, η θάλασσα και οι πνοές των ανέμων.
Όρη και Τέμπη σιγήστε.
Ήχοι και φωνές πουλιών παύσατε.
Γιατί μέλλει να μας συντροφεύσει ο Φοίβος, ο Φωσφόρος Βασιλεύς.
Απόλλωνα, θεέ του ήλιου και της ιδέας του φωτός,
στείλε τις ακτίνες σου και άναψε την ιερή δάδα
για τη φιλοξενη πόλη της …(όνομα της διοργανώτριας πόλης).
Και συ, ω Δία, χάρισε ειρήνη σ” όλους τους λαούς της Γης
και στεφάνωσε τους νικητές του Ιερού Αγώνα.
Στη συνέχεια η πρωθιέρεια με τη συνοδεία των ιερειών κατευθύνεται προς το Στάδιο, μεταφέροντας τη φλόγα σε πήλινο αγγείο. Η πομπή αφού σταματήσει για λίγο στην ιερή Ελιά, κόβει ένα κλαδί, σύμβολο ειρήνης και έπαθλο νίκης που δίνονταν κατά τους αρχαίους Ολυμπιακούς αγώνες στους νικητές. Στο Στάδιο, η πρωθιέρεια ανάβει τη δάδα του πρώτου δρομέα και η λαμπαδηδρομία ταξιδεύει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, ενώ καταλήγει στο Παναθηναϊκό Στάδιο όπου εκεί παραδίδεται στη διοργανώτρια πόλη.
Η τελετή της αφής της Ολυμπιακής Φλόγας είναι μία από τις πιο σημαντικές, εντυπωσιακές καθώς και συγκινητικές τελετές της Ελλάδας, αφού η φλόγα, αποτελεί σύμβολο ενότητας των λαών με στόχο την «Ολυμπιακή Εκεχειρία», δηλαδή να σταματήσουν οι πόλεμοι μεταξύ των λαών κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων και να κυριαρχήσει παγκόσμια Ειρήνη.
Αθηνά Ιντζέ
