ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ
ΤΩΝ ΠΛΕΣΣΑ ΔΙΟΝΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΡΕΓΚΛΗ ΜΑΡΙΑΣ
Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ταυτίζονται με την περίοδο του Τριωδίου, μια κινητή περίοδο στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινής.
Η ελληνική αποκριά έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Συνδέεται µε την λατρεία του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού και των εορτασµών. Οι άνθρωποι µεταµφιέζονταν σε σατύρους ή φορούσαν µάσκες και ξεχύνονταν στους δρόµους και στις γειτονιές συµπεριφερόµενοι «προκλητικά» µε τολµηρές φράσεις και πράξεις. Αυτό εξυπηρετούσε το σκοπό να επιτρέπεται να εκφράζονται ελεύθερα ερωτικές σκέψεις ενώ έκρυβαν την αληθινή τους ταυτότητα πίσω από τις µάσκες
Κατά την διάρκεια Αποκριών έχουµε κάποια πολύ ιδιαίτερα έθιµα:
Ψυχοσάββατα
Πηγαίνοντας πίσω στους αρχαίους Έλληνες, αυτή ήταν µια εποχή γιορτής για την αναµονή της άνοιξης. Παραδόξως, αυτή η γιορτή περιελάµβανε τελετουργικά αφιερωµένα και στην «νέα ζωή» (το µπουµπούκιασµα των δέντρων, των κληµάτων, των λουλουδιών, κτλ.) και στις ψυχές των νεκρών που πίστευαν ότι ανέβαιναν στον
«πάνω κόσµο» περίπου την 1η Μαρτίου. H εκκλησία προσπάθησε να υποβιβάσει τις τελετές αυτές και να τις αντικαταστήσει µε χριστιανικές πρακτικές. Για αυτό, κατά την διάρκεια αυτών των ηµερών βρίσκουµε την πρακτική ειδικών λειτουργιών και µνηµοσυνών στα τρία Ψυχοσάββατα όπου οι άνθρωποι πηγαίνουν βρασµένο σιτάρι (κόλλυβα) στην εκκλησία και τα µοιράζουν στο εκκλησίασµα µετά την λειτουργία στην µνήµη των αγαπηµένων τους. Αυτά τα Σάββατα είναι τα δύο Σάββατα πριν την «Κυριακή της Απόκρεω « και την «Κυριακή της Τυρινής» και το πρώτο Σάββατο µετά την Καθαρά∆ευτέρα (η µέρα των Αγ. Θεοδώρων, µην ξεχάσετε αυτήν την µέρα! Υπάρχει ένα παλιό έθιµο στο οποίο µαντεύετε ποιόν θα παντρευτείτε. Βάζετε λίγο σιτάρι κάτω από το µαξιλάρι σας και προσεύχεστε στους Αγ. Θεοδώρους να σας αποκαλύψουν τον
µελλοντικό σας σύζυγο στο όνειρό σας).
Τσικνοπέμπτη
Η Τσικνοπέµπτη είναι µια ετήσια τελετή, της οποίας η αρχή χάνεται µέσα στους αιώνες. Είναι η µέρα που τρώγεται κρέας. Είναι
µια µέρα χαράς αλλά και προετοιµασίας για τους Ελληνορθόδοξους χριστιανούς, καθώς η 40-ήµερη περίοδος της Σαρακοστής πριν το Πάσχα πλησιάζει. Σε κάποια µέρη στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στην επαρχεία της Πελοποννήσου, την εβδοµάδα της Τσικνοπέµπτης, οι άνθρωποι σφάζουν τα γουρούνια τους και ετοιµάζουν νόστιµους
µεζέδες
Γαϊτανάκι
Το παλιό έθιµο µε το γαϊτανάκι γίνεται στην κεντρική πλατεία πολλών πόλεων. Είναι ένας χορός όπου οι χορευτές, που ντύνονται µε παραδοσιακές στολές, χορεύουν σε κύκλο κρατώντας πολύχρωµες κορδέλες που στερεώνονται στην κορυφή ενός µακριού κονταριού το οποίο βρίσκεται στην µέση του κύκλου. Καθώς χορεύουν, οι κορδέλες τυλίγονται γύρω από το κοντάρι και µετά ξετυλίγονται.
Βλάχικος Γάμος
Είναι η αναπαράσταση του Γάµου της Βλάχας. Βλάχα είναι η γυναίκα που ζει στο χωριό και η κύρια ασχολία της είναι να είναι βοσκοπούλα. Στις µέρες µας, δύο άντρες υποκρίνονται το ευτυχές ζευγάρι. Η διαδικασία του γάµου ξεκινάει µε το ζευγάρι, συνοδευόµενο από «συγγενείς», να πηγαίνει στην κεντρική πλατεία τηςπόλης. Όλοι οι άνθρωποι συµµετέχουν και ντύνονται µε παραδοσιακές στολές. Μετά την άφιξη του ζευγαριού, συνοδευόµενο από παραδοσιακή µουσική που παίζεται από
παραδοσιακά όργανα, η τελετή του γάµου γίνεται µε έναν «ιερέα» και έναν«κουµπάρο «. Η γιορτή συνεχίζεται µε ζωντανή παραδοσιακή µουσική, τραγούδι,τοπικά εδέσµατα και κρασί.
Μπουρμπούλια
Τα Μπουρµπούλια είναι ένα από τα παλαιότερα και τα πιο δηµοφιλή γεγονότα του Καρναβαλιού της Πάτρας, όπου γίνεται η µεγαλύτερη παρέλαση καρνάβαλων στην Ελλάδα . Τα παλιά χρόνια, οι γυναίκες δεν µπορούσαν να βγουν την νύχτα και να διασκεδάσουν στους εορτασµούς της αποκριάς. Τα µπουρµπούλια έδιναν στις γυναίκες την ευκαιρία να συµµετέχουν στον χορό της αποκριάς. Έπρεπε να φορούν µαύρα ντόµινο (ένα είδος µαύρου φορέµατος µε κουκούλα) καθώς και µία µάσκα, ενώ οι άντρες ήταν ακάλυπτοι και ντυµένοι
φυσιολογικά. Με αυτόν τον τρόπο, οι γυναίκες δεν αναγνωρίζονταν, και έτσι είχαν την ευκαιρία να φλερτάρουν. Βέβαια, σήµερα τα πράγµατα έχουν αλλάξει, αλλά ο χορός των Μπουρµπούλιων διατηρεί την µαγεία του.
Μπούλες και Γιαννίσαροι
Τις µέρες της αποκριάς στη Νάουσα οι άνθρωποι των επαρχιακών πόλεων ξαναζούν το έθιµο που λέγεται «ΜΠΟΥΛΑΣ» και αυτό του «ΓΙΑΝΝΙΣΑΡΗ» – ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΣ. Υπάρχει µια παρέλαση µε παραδοσιακές και σατυρικές στολές. Η ιστορία της χορευτικής οµάδας πηγαίνει πίσω στο 1705. Αυτήν την χρονιά οι άνθρωποι της Νάουσας τιµούσαν την µνήµη των νεαρών συµπολιτών τους, οι οποίοι έπεσαν στον αγώνα κατά των Τούρκων. Εµφανίζονται στα καρναβάλια ντυµένοι µε τις φορεσιές των µαχητών της ελευθερίας, µε κέρινες µάσκες και θώρακες φτιαγµένους από χιλιάδες ασηµένια νοµίσµατα. Τα κουστούµια, η µουσική και οι χοροί είναι όλα αυθεντικά και έχουν παραδοθεί από γενιά σε γενιά χωρίς µοντέρνες επιρροές. Οι χορευτικοί θίασοι, συνοδευόµενοι από την µπάντα της πόλης, χορεύουν στους δρόµους και σε πολλές ταβέρνες, όπου και τους κερνάνε τοπικό κρασί, µήλα και άλλα εδέσµατα.
Αλμυροκουλούρα
Είστε ελεύθερες? Τι ωραία ευκαιρία να µάθετε ποιον θα παντρευτείτε. Την νύχτα πριν την «Κυριακή της Τυρινής», ανακατέψτε αλεύρι, αλάτι (πολύ αλάτι) και νερό και ψήστε το. Αυτό είναι η
«αλµυροκουλούρα» που σηµαίνει πολύ αλµυρό ψωµί. Μετά φάτε το. Ναι, είναι πολύ αλµυρό αλλά στο όνειρό σας ο µελλοντικός σας σύζυγος θα σας φέρει νερό… Αν δεν δείτε καθόλου όνειρα, µην ανησυχείτε! Η ελληνική παράδοση θα σας δώσει πολλές ευκαιρίες να µάθετε ποιος θα είναι ο τυχερός (βλέπε ηµέρα των Αγ. Θεοδώρων) …
Καθαρά Δευτέρα
Είναι η πρώτη µέρα της Σαρακοστής, είναι Καθαρά∆ευτέρα. Οι άνθρωποι µαζεύονται για τους τελευταίους εορτασµούς Το παραδοσιακό ψωµί «λαγάνα» είναι διαθέσιµο αυτήν την
µέρα στους φούρνους. ∆εν επιτρέπεται να φαγωθεί κρέας ή ελαιόλαδο, αλλά αυτό δεν εµποδίζει κανέναν από το να διασκεδάσει. Οι άνθρωποι συνήθως πάνε στην εξοχή αυτήν την µέρα. Και το πιο φαντασµαγορικό έθιµο είναι το πέταγµα των χαρταετών. Ο ουρανός γεµίζει από πολύχρωµους χαρταετούς, που πετάνε σαν πουλιά
και καλωσορίζουν την άνοιξη.
ΠΗΓΕΣ:
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%B5%CF%82
http ://voltagr.page.tl
http://www.arcadians.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=358:-p-&catid=89
Σχολιάστε
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.