Εφηβικά προβλήματα
Των Μάτσκου Κωνσταντίνου και Μαρκόπουλου Γιώργου
Η εφηβεία είναι μία ξεχωριστή αναπτυξιακή φάση, εξαιτίας των ραγδαίων ορμονικών και σωματικών αλλαγών και των εξελίξεων στις νοητικές ικανότητες των εφήβων.Οι έφηβοι αναπτύσσουν αισθήματα και στάσεις απέναντι στο σώμα τους, που συμβάλλουν σημαντικά στη διαμόρφωση του »Εγώ». Ο έφηβος έχει επίσης την τάση να υιοθετεί τις στάσεις των σημαντικών άλλων (γονείς και συνομήλικοι) απέναντι στο δικό του σώμα. Έτσι, μπορεί να αποκτήσει μία θετική αντίληψη για το σώμα του, που να του προσφέρει ικανοποίηση, ή μπορεί να φτάσει να θεωρήσει το σώμα του απωθητικό και επαίσχυντο.Είναι η μεταβατική περίοδος που το παιδί γίνεται ενήλικος και σχεδόν πάντα παρουσιάζονται κάποιες δυσκολίες τόσο για το ίδιο, όσο και για τους γονείς του. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους.
Ξεκινώντας, η συγκεκριμένη περίοδος της ζωής είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διαμόρφωση του χαρακτήρα. Το άτομο στρέφεται σε μια αναζήτηση ταυτότητας, κάτι τέτοιο όμως παραξενεύει τους γονείς, καθώς βλέποντας το παιδί τους να μεγαλώνει, δεν μπορούν παρά να χαρούν αλλά και να συνειδητοποιήσουν πως ήρθε ο καιρός το να ανεξαρτητοποιηθεί. Σ” αυτή τη φάση δημιουργούνται συχνά παρεξηγήσεις, αφού οι γονείς αρνούνται να δεχτούν το πόσο γρήγορα πέρασε η παιδική ηλικία του παιδιού, ενώ από την άλλη μεριά οι νέοι απαιτούν να τους συμπεριφέρονται ανάλογα.
Επιπρόσθετα, οι νέοι σε αυτή την ηλικία προβληματίζονται για το μέλλον τους. Καλούνται να πάρουν αποφάσεις για τις οποίες θεωρούν πως δεν έχουν αναπτύξει την απαιτούμενη κριτική ικανότητα π.χ ποια επαγγελματική κατεύθυνση θα ακολουθήσουν. Αυτή η αβεβαιότητα οδηγεί πολλές φορές στην εσωστρέφεια και επιβαρύνει με περισσότερες ευθύνες τον έφηβο. Σ’αυτές τις περιπτώσεις είναι καλό οι γονείς να συμβουλεύουν το παιδί τους, δίχως να του επιβάλλονται.
Ένα ακόμα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νέοι κατά την περίοδο της εφηβείας είναι οι απότομες αλλαγές στην διάθεση τους. Ένα παιδί που μπαίνει στην εφηβεία μπορεί να παρουσιάσει συχνές και δραματικές μεταπτώσεις στη διάθεση και τη συμπεριφορά του, περνώντας από συναισθήματα έντονης χαράς σε καταστάσεις έντονης λύπης, απ’ την κοινωνικότητα στην εσωστρέφεια κλπ. Οι αλλαγές σε διάφορους τομείς της ζωής του σε συνδυασμό με τις ορμονικές μεταβολές στο εφηβικό του σώμα, συμβάλλουν σε αυτές τις μεταπτώσεις. Οι γονείς σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να κατανοήσουν αυτού του είδους τις συμπεριφορές και να συμπαρασταθούν στα παιδιά τους .
Τέλος, ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που εμφανίζονται κατά την περίοδο της εφηβείας είναι οι εσωτερικές συγκρούσεις . Πλέον έχει περάσει η περίοδος που η εξάρτηση από τους γονείς ήταν απαραίτητη και έχει αρχίσει μία νέα η οποία είναι συνυφασμένη με έντονη επιθυμία για ανεξαρτησία. Όμως η αλλαγή αυτή δεν γίνεται από την μια μέρα στην άλλη. Η ανάγκη του εφήβου για απαγκίστρωση συγκρούεται με την ανάγκη του παιδιού για υποστήριξη και τα όρια είναι στην αρχή θολά. Εάν η μεταβολή αυτή γίνει πολύ γρήγορα μπορεί να οδηγήσει σε βίαιη απόρριψη στοιχείων της παιδικής ηλικίας για την διαμόρφωση μιας νέας. ταυτότητας η οποία αρμόζει περισσότερο στο εφηβικό περιβάλλον. Αυτό το γεγονός μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία ενός ακόμη εσωτερικού πεδίου μάχης.
Εν κατακλείδι, η εφηβεία είναι ίσως η ηλικία εμφάνισης των περισσότερων προβλημάτων λόγω της ραγδαίας ψυχολογικής και σωματικής αλλαγής των εφήβων. Ως εκ τούτου, χρειάζεται συμπαράσταση από τους γονείς και κατανόηση στις εντάσεις που θα συμβούν, ώστε να μην ψυχραθούν ανεπανόρθωτα οι μεταξύ τους σχέσεις. Η πείρα του παρελθόντος που εκφράζουν οι γονείς , αν συνδυαστεί με την ορμητικότητα της νιότης, μπορεί να οδηγήσει σε ένα πιο δημιουργικό αύριο.
