Ο Κωνσταντίνος Κανάρης γεννήθηκε το 1793 στα Ψαρά και η οικογένειά του είχε μεγάλη ναυτική παράδοση. Ακολούθησε το ναυτικό επάγγελμα, δουλεύοντας αρχικά ως μούτσος στο μπρίκι του θείου του, που μετέφερε τους Σουλιώτες από την Πάργα στη Λευκάδα. Στη συνέχεια, ανέλαβε καπετάνιος και έκανε πολλά ταξίδια στη Μεσόγειο. Όταν ξέσπασε η επανάσταση, ήταν από τους πρώτους που έλαβαν μέρος στον Αγώνα, χωρίς να έχει μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία. Από τις πρώτες επιχειρήσεις άρχισε να εξειδικεύεται στα πυρπολικά και να τρομοκρατεί τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο.
Όταν τον Ιούνιο του 1822 ο ελληνικός στόλος δεν κατάφερε να σώσει τη Χίο από την τουρκική επίθεση, μαζί με το πυρπολικό του Ανδρέα Πιπίνου, έβαλε μπουρλότο στη ναυαρχίδα του Καρά Αλή, επικεφαλής του τουρκικού στρατού, που σκότωσε τους κατοίκους της Χίου κατά την τουρκική επίθεση. Η φωτιά από το μπουρλότο μεταδόθηκε με μεγάλη ταχύτητα στο καράβι και έφτασε στην πυριτιδαποθήκη, η οποία ανατινάχθηκε. Τα θύματα ήταν πάρα πολλά, μεταξύ αυτών ο ναύαρχος Καρά Αλή, αξιωματικοί του και πολλοί ναύτες. Η ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση στην Ευρώπη και ο Κανάρης έγινε ήρωας. Μετά από αυτό το γεγονός, η δράση του στη θάλασσα συνεχίσθηκε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Στις 29 Οκτωβρίου 1822, ο Κανάρης, συνοδευόμενος από τον Δημήτριο Βρατσάνο, πέρασε ανάμεσα από τον τουρκικό στόλο του νέου Τούρκου ναυάρχου Κακλαμάν Μεχμέτ, που ήταν αγκυροβολημένος στην Τένεδο για ανεφοδιασμό, και πυρπόλησε την αντιναυαρχίδα, με αποτέλεσμα ο Τούρκος ναύαρχος να καταφύγει στον Ελλήσποντο. Το καλοκαίρι του 1825, ο Κανάρης ανέλαβε να φέρει σε πέρας ένα παράτολμο σχέδιο, την καταστροφή του αιγυπτιακού στόλου του Μωχάμετ Άλη στην Αλεξάνδρεια. Στις 10 Αυγούστου 1825, ο Τομπάζης και ο Αντώνιος Κριεζής, μαζί με τα πυρπολικά του Αντώνιου Βώκου, του Μανώλη Μπούτη και του Κανάρη, έφθασαν έξω από την Αλεξάνδρεια. Ο Κανάρης έκρινε ότι έπρεπε να επιτεθούν άμεσα, εκμεταλλευόμενοι τον ούριο άνεμο και τη διάταξη των αιγυπτιακών πλοίων. Δυστυχώς, όμως, το σχέδιο δεν πέτυχε, χωρίς βέβαια αυτό να οφείλεται σε λάθος του Κανάρη.
Οι συναγωνιστές του Κανάρη εκτιμούσαν τη σωφροσύνη του και τη συμβολή του στον Αγώνα, κι αυτός είναι και ο λόγος που ανήλθε στα υψηλότερα αξιώματα της Πολιτείας μετά την απελευθέρωση. Το 1827 αντιπροσώπευσε τα Ψαρά στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας και υπήρξε ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Καποδίστρια. Με την ανάδειξη του Καποδίστρια ως πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας, ο Κανάρης διορίστηκε φρούραρχος της Μονεμβασιάς και βοήθησε στην αντιμετώπιση των ανταρτών σε Μάνη και Ύδρα. Μετά τη δολοφονία του, όμως, αποσύρθηκε στη Σύρο.
Κατά την Οθωνική περίοδο, ο Κανάρης ανακλήθηκε στην υπηρεσία και έφτασε μέχρι τον βαθμό του ναυάρχου. Μετά την έξωση του Όθωνα, έγινε μέλος της τριανδρίας υπό τον Δημήτριο Βούλγαρη και τον Μπενιζέλο Ρούφο, σχηματίζοντας προσωρινή κυβέρνηση. Ταξίδεψε μαζί με άλλους μέχρι τη Δανία προσφέροντας τον ελληνικό θρόνο στον βασιλιά Γεώργιο Α’ και ανέλαβε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ρούφου αλλά και δύο φορές Πρωθυπουργός, ενώ κατόπιν αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική σκηνή έχοντας ήδη φτάσει 75 ετών. Επέστρεψε, όμως, στην ενεργό πολιτική δράση κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού Πολέμου σχηματίζοντας οικουμενική κυβέρνηση και άφησε την τελευταία του πνοή στις 2 Σεπτεμβρίου του 1877.
Pώτησαν κάποτε τον πυρπολητή Κανάρη:
– Πώς τον έκανες τον άθλο Ναύαρχε;
Κι αυτός απάντησε:
-Να, ξύπνησα εκείνο το πρωί και είπα:
Απόψε, Κωσταντή, θα πεθάνεις για την Ελλάδα.
Α. Κουδωνάς
ΠΗΓΕΣ
https://hellenic-college.gr
https://el.wikipedia.org
https://www.sansimera.gr
