Τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί σε όλες τις χώρες του κόσμου, λόγω της πανδημίας Covid – 19, μπορεί να περιόρισαν την οικονομική και κοινωνική ζωή μας, έχουν, όμως, ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη μείωση (περίπου 7%) στις ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, που έχει σημειωθεί ποτέ από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, σημείωσαν το 2020 τις μεγαλύτερες μειώσεις στα «αέρια του θερμοκηπίου» (15% και 13% αντίστοιχα). Αντιθέτως, η Κίνα, που ευθύνεται για το 27% των παγκόσμιων ατμοσφαιρικών ρύπων, επειδή ξεπέρασε γρήγορα τα προβλήματα της πανδημίας, εμφάνισε μείωση μόνο 1,7%.
Δυστυχώς, όμως, και σε αντίθεση με τον περιοροσμό των ατμοσφαιρικών ρύπων, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την απόρριψη των μασκών και πλαστικών γαντιών μίας χρήσεως, τη χρήση αντισηπτικών σπρέι και αντισηπτικών μαντηλιών είναι απειλητική για το περιβάλλον. Έκθεση του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (World Wide Fund for Nature) έχει προσεγγίσει την ποσότητα των μασκών και των γαντιών που μπορεί να καταλήξουν στους ωκεανούς. «Εάν απορρίφθηκαν με λάθος τρόπο έστω και μόνο το 1% των μασκών και κάποιες έχουν διασκορπιστεί στη φύση, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα 10 εκατομμύρια μάσκες το μήνα να διασκορπίζονται στο περιβάλλον», αναφέρει το WWF.
Ο Γκάρι Στόουκς, από την περιβαλλοντική οργάνωση Oceans Asia, βρήκε περίπου 100 χρησιμοποιημένες μάσκες σε ένα απομονωμένο μέρος, λίγα ναυτικά μίλια έξω από το Χονγκ Κονγκ. Και ήταν μόνο έξι με οκτώ εβδομάδες που οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ είχαν αρχίσει να φοράνε μάσκες υποχρεωτικά! Και μπορεί η χρήση των μασκών να είναι απαραίτητη, όχι μόνο για το ιατρικό προσωπικό αλλά και για όλους εμάς τους απλούς πολίτες, ως μέσο προστασίας από τον ιό, ελλοχεύουν, όμως, μεγάλοι κίδυνοι από τη συστηματική χρήση τους για το περιβάλλον και τα ζώα. Η Αναστασία Μήλιου, Διευθύντρια Έρευνας στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», δηλώνει πως, όταν πετάμε μάσκες και γάντια μιας χρήσης στον δρόμο, αυτά καταλήγουν στη θάλασσα, επιδεινώνοντας το πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης, ιδιαίτερα σε μία χώρα που η διαχείριση των απορριμμάτων είναι έτσι κι αλλιώς προβληματική.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ανησυχούν πως η κατάληξη των πλαστικών προστατευτικών μέσων κατά της Covid – 19 στη θάλασσα θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τον παγκόσμιο αγώνα κατά των πλαστικών. Οι μάσκες και τα γάντια αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για τη θαλάσσια ζωή, καθώς το πλαστικό μυρίζει στις θαλάσσιες χελώνες σαν φαγητό, με τις τραγικές συνέπειες που μπορεί να έχει η κατανάλωσή του για τις ίδιες. Αλλά και εμείς οι άνθρωποι κινδυνεύουμε, καθώς είναι γνωστό ότι το πλαστικό εισέρχεται και στον δικό μας οργανισμό μέσω της κατανάλωσης ψαριών, που έχουν πρώτα προσλάβει ποσότητες πλαστικού. Ακόμα κι όταν, όμως, οι μάσκες και τα γάντια δεν καταλήγουν στο περιβάλλουν μολύνοντάς το, δεν είναι εύκολη η ανακύκλωσή τους. Δεν είναι εύκολη η ανακύκλωση ακόμα και των γαντιών που είναι κατασκευασμένα από Latex, που είναι ένα φυσικό κατά τα άλλα υλικό.
Θα πρέπει, λοιπόν, να υιοθετήσουμε άλλους τρόπους προστασίας από τον ιό Covid – 19, αλλά και από οποιονδήποτε άλλον προκύψει στο μέλλον. Σύμφωνα και με τους ειδικούς, ένα πολύ καλό και επαναλαμβανόμενο πλύσιμο χεριών είναι πιο αποτελεσματικό από τη χρήση των γαντιών. Επίσης, η χρήση των επαναχρησιμοποιούμενων υφασμάτινων μασκών εξασφαλίζει μικρότερη εξάρτηση από τις πλαστικές μάσκες μίας χρήσης, κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, αν λάβουμε υπόψη μας ότι μπορεί να χρειαστεί να φοράμε μάσκες μέχρι και το 2022! Είναι ενθαρρυντικό, πάντως, ότι γίνονται προσπάθειες για εναλλακτικά προϊόντα στη θέση των μασκών και των πλαστικών γαντιών μίας χρήσης. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ η αυτοκινητοβιομηχανία Ford παράγει ιατρικές ποδιές από υλικά για αερόσακους, που μπορούν να πλυθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν μέχρι και 50 φορές, ενώ το πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα εξετάζει τη χρήση των υπεριωδών ακτινοβολιών για την απολύμανση των μασκών, προκειμένου να μειωθούν τα απορρίμματα.
Προς το παρόν, όμως, η πανδημία δε διαταράσσει μόνο τον τρόπο ζωής μας και την οικονομία των κρατών αλλά και την οικολογική ισορροπία. Σε καμία περίπτωση, όμως, η προστασία της δημόσιας υγείας δε θα πρέπει να συγκρούεται με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό! Σύμφωνα με την πρόεδρο του WWF Ιταλίας, Donatella Bianchi, όπως όλοι μας έχουμε αποδειχθεί συνεπείς και υπεύθυνοι στην τήρηση των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο (περιορίζοντας τις μετακινήσεις μας, τηρώντας τις αποστάσεις και τα μέτρα ατομικής υγιεινής), έτσι θα πρέπει να φανούμε εξίσου υπεύθυνοι στη χρήση και τη διαχείριση μεμονωμένων μέσων ατομικής προστασίας (γαντιών, μασκών και συσκευασιών αντισηπτικών), που πρέπει να απορρίπτονται σωστά και να μη διασκορπίζονται στη φύση.
Ζ. Φωτιάδη
ΠΗΓΕΣ
https://www.isalos.net
https://ecozen.gr
https://urbact.eu
https://www.businessdaily.gr
https://www.dw.com/el/τα-απόβλητα-του-κορωνοϊού-στη-θάλασσα/a-5326443
