Στην οδό Τατοΐου 50 στην Κηφισιά υπάρχει η εξοχική κατοικία της οικογένειας του ήρωα Μακεδονομάχου, Παύλου Μελά. Η εν λόγω κατοικία φιλοξένησε, από το 1895 και για τα τελευταία εννέα χρόνια της ζωής του, τον ήρωα, τη σύζυγό του Ναταλία Δραγούμη (αδερφή του Ίωνα Δραγούμη) και τα παιδιά τους, τον Μιχαήλ και τη Ζωή. Τα σχέδια της συγκεκριμένης εξοχικής κατοικίας τα είχε κάνει ο ίδιος ο Παύλος Μελάς, ο οποίος είχε σημειώσει πάνω τους και ποιος θα έμενε σε κάθε δωμάτιο.
Πρόκειται για ένα κτήριο μικρής κλίμακας, με σαφείς επιρροές από το γραφικό στιλ της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής των εξοχικών κατοικιών των μέσων τού 19ου αι. Οι εν λόγω επιρροές εντοπίζονται στην πολύπλοκη διαμόρφωση της κάτοψης με τη χρήση διάτρητων ξύλινων στοιχείων, που κοσμούν ως δαντέλα την κύρια όψη της κατοικίας. Το κτήριο έχει μεικτό εμβαδόν 198 τ.μ., είναι μονώροφο, κεραμοσκεπές και ελαφρά υπερυψωμένο κατά ένα μέτρο από το έδαφος, γεγονός που του εξασφάλιζε στεγανότητα, ενώ περιβάλλεται και από έναν μεγάλο κήπο. Είναι εκπληκτικό ότι οι κορμοί, πάνω στους οποίους εδράζεται το οικοδόμημα, παραμένουν μέχρι και σήμερα άθικτοι (οι κορμοί είναι από αγιορείτικη καστανιά). Εσωτερικά το κτήριο αποτελείται από ένα μεγάλο καθιστικό με τζάκι, και αριστερά και δεξιά βρίσκονται τέσσερα μεγάλα, ψηλοτάβανα δωμάτια, στα οποία διατηρούνται τα αρχικά χρώματα και η οροφοδιακόσμηση, ενώ υπάρχουν και βοηθητικοί χώροι.
Στη δεκαετία του ΄80, η εξοχική κατοικία του Παύλου Μελά εγκαταλείφθηκε. Το 1982 ανακηρύχτηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ως μνημείο και από τότε, δυστυχώς, αφέθηκε στον χρόνο. Τον Αύγουστο του 2019 ξεκίνησε η αποκατάστασή της με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και τη γενναία χορηγία του Δραμινού εφοπλιστή Άρη Θεοδωρίδη. Η αποκατάσταση του κτηρίου γίνεται με απόλυτη ακρίβεια, χάρη στα σχέδια του κτηρίου που διασώθηκαν, το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, αλλά και τη ζωντανή μαρτυρία της Ναταλίας Ιωαννίδη, της κόρης της Ζωής Μελά – Ιωαννίδη και εγγονής του Παύλου Μελά, που περνούσε τα καλοκαίρια της σ’ αυτό το σπίτι της γιαγιάς της μαζί με τον αδελφό της. Η κυρία Ιωαννίδη είναι αυτή που δώρισε την οικία Παύλου Μελά στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Πλέον, το σπίτι του Παύλου Μελά λειτουργεί ως ένα μνημείο ζωντανής ιστορίας, ώστε οι νεότερες γενιές να μάθουν μέσα από τα προσωπικά αντικείμενα και τις φωτογραφίες ποιος ήταν ο Παύλος Μελάς, ο άνθρωπος που άφησε τα πάντα πίσω του, για να πάει να πολεμήσει για την απελευθέρωση της Μακεδονίας το 1904.
Β. Κασσώλη
ΠΗΓΕΣ
Athensvoice.gr
https://www.kathimerini.gr
https://www.amna.gr
