Ήταν ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986, όταν οι εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό «Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν», στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας, άρχισαν τις προγραμματισμένες εργασίες για ένα πείραμα, που σκοπό είχε να ελέγξει τα συστήματα ασφαλείας, αλλά οδήγησε στο μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα. Στο πλαίσιο του πειράματος αυτού, οι τεχνικοί έκλεισαν τα αυτόματα συστήματα ρύθμισης της ισχύος της τέταρτης μονάδας του σταθμού, καθώς και τα συστήματα ασφαλείας, αφήνοντας, ωστόσο, τον αντιδραστήρα να λειτουργεί με το 7% της ισχύος του. Στη 1:23 το πρωί, η αλυσιδωτή αντίδραση στον τέταρτο αντιδραστήρα προκάλεσε διαδοχικές εκρήξεις, οι οποίες τίναξαν στον αέρα το ατσάλινο κάλυμμα του αντιδραστήρα, βάρους χιλίων τόνων. Τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού σκορπίστηκε στον αέρα, μέσω του οποίου μεταφέρθηκε στις γύρω περιοχές με ταχείς ρυθμούς.
Στις 28 Απριλίου, σουηδικοί σταθμοί παρατήρησης άρχισαν να καταγράφουν υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας και απαίτησαν μια εξήγηση. Παρότι η σοβιετική κυβέρνηση αποπειράθηκε αρχικά να συγκαλύψει το γεγονός, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι υπήρξε ένα «μικρό ατύχημα». Από αυτό το «μικρό ατύχημα» πέθαναν επιτόπου 2 από τους εργάτες του σταθμού. Μέσα σε τέσσερις μήνες, από τη ραδιενέργεια και από τα εγκαύματα λόγω της θερμότητας, πέθαναν 28 πυροσβέστες, που έσπευσαν στον χώρο του ατυχήματος και διαπιστώθηκαν 19 επιπλέον θάνατοι ως το 2004. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι επηρεάστηκε η υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων εξαιτίας της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια. Οι ποσοστιαίες αυξήσεις των καρκίνων ήταν άνω του 15% στους πληθυσμούς που εκτέθηκαν, με χιλιάδες θανάτους από καρκίνο και λευχαιμία να συνδέονται με το ατύχημα.
Η καταστροφή που προκάλεσε το ατύχημα φάνηκε από τις μετέπειτα συνέπειές του, καθώς ο χώρος και οι γύρω περιοχές εκκενώθηκαν, λόγω της μεγάλης διαρροής ραδιενέργειας, ενώ πολλοί άνθρωποι εκτέθηκαν σε αυτήν τη ραδιενέργεια και οι εργάτες εγκατέλειψαν τον τόπο εργασίας τους. Τα Μέσα Ενημέρωσης, αργότερα, αναφέρθηκαν στο περιστατικό ως ένα «πυρηνικό ατύχημα» με καταστροφές ευρείας κλίμακας και εκτίμησαν ότι η ζημιά που προκλήθηκε στο Τσέρνομπιλ είχε ολέθριες συνέπειες και για την υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Πριπιάτ, μία πόλη τρία χιλιόμετρα από το Τσέρνομπιλ, συνεχίζει να έχει υψηλά επίπεδα ρύπανσης και, γι΄ αυτό, παραμένει και θα παραμείνει εγκαταλελειμμένο, αφού το πλουτώνιο χρειάζεται περισσότερα από 24.000 χρόνια, για να μειωθεί η έντασή του μόλις στο μισό.
Ι. Τουρνής
Πηγές
https://www.sansimera.gr
https://www.greenpeace.org
