Ζάλογγο

           Το Ζάλογγο ανήκει στην οροσειρά των Κασωπαίων της Ηπείρου. Το όνομά του συνδέθηκε πρωταρχικά με την προεπαναστατική περίοδο αλλά κυρίως με τον περίφημο «Χορό του Ζαλόγγου», ένα από τα πιο συγκλονιστικά γεγονότα στην ιστορία της Ελλάδας. Στα τέλη του 1803 ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων πολιορκεί στενά τους Σουλιώτες και είναι αποφασισμένος να τους εκτοπίσει, αν όχι να τους εξοντώσει, μιας και δημιουργούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα πολλά προβλήματα τόσο στον ίδιο, όσο και στον Σουλτάνο. Στις 12 Δεκεμβρίου 1803 οι Σουλιώτες αναγκάζονται να συνθηκολογήσουν και υπογράφουν τη συνθήκη εκπατρισμού τους. Λαμβάνουν, μάλιστα, έγγραφες υποσχέσεις ότι μπορούν να εγκατασταθούν όπου θέλουν και αποφυλακίζονται όλοι οι Σουλιώτες που βρίσκονταν στα μπουντρούμια του Αλή Πασά. Στο Κούγκι, όμως, ο καλόγερος Σαμουήλ με τους συντρόφους του αρνήθηκαν να παραδοθούν και ανατινάχθηκαν σκοτώνοντας πολλούς άνδρες του Αλή Πασά, ο οποίος θεώρησε πως η συμφωνία τους με τους Σουλιώτες έπαυσε πια να ισχύει.

          800 Σουλιώτες πρόσφυγες με επικεφαλής τον Κίτσο Μπότσαρη, τον Κουτσονίκα και τον Φωτομάρα φτάνουν στο Ζάλογγο και καταφεύγουν στην ιερά Μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ. Ο Αλή Πασάς, όμως, έχει ήδη στείλει στρατό εναντίον τους, που γρήγορα τους περικυκλώνει και ακολουθούν σκληρές μάχες. Ορισμένοι Σουλιώτες με επικεφαλής τον Κίτσο Μπότσαρη ξεφεύγουν, ενώ άλλοι αιχμαλωτίζονται. Οι γυναίκες (κάποιες πηγές αναφέρουν 22, ενώ άλλες 56) ανέβηκαν στην υψηλότερη κορυφή του Ζαλόγγου (το Στεφάνι) και αφού πρώτα έριξαν τα παιδιά τους στον γκρεμό έπεσαν και οι ίδιες. Μαζί τους ήταν και λίγοι άντρες.

           Σύμφωνα με την παράδοση οι Σουλιώτισσες σχημάτισαν χορό και καθεμιά φθάνοντας στο χείλος του γκρεμού αποχωριζόταν τις άλλες και έπεφτε σ΄αυτόν τραγουδώντας το θρυλικό τραγούδι: «Έχε γεια καημένε κόσμε, έχε γεια γλυκιά ζωή, κι εσύ δύστυχη πατρίδα, έχε γεια παντοτινή…». Αναφέρεται μάλιστα πως πιθανότατα επέζησαν ορισμένες γυναίκες και παιδιά είτε γιατί ανέκοψαν την πτώση τους τα δέντρα είτε γιατί έπεσαν πάνω σε πτώματα. Η μοναδική μαρτυρία για τον «Χορό του Ζαλόγγου» είναι αυτή του Σουλεϊμάν αγά, Τούρκου αξιωματικού, που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας. Ο Σουλεϊμάν αφηγήθηκε την ιστορία σε έναν Γάλλο εξισλαμισμένο μισθοφόρο (τον Ιμπραήμ Μανσούρ Εφέντι), που τη συμπεριέλαβε σε βιβλίο του, το 1828, στο οποίο αναφερόταν στις εμπειρίες του από τότε που υπηρετούσε στην Αυλή του Αλή Πασά.

 

 Ι. Τουρνής

Πηγές

Ι. Λαμορίδης, «Ηπειρώτικα μελετήματα»

Γ. Καραμπελιάς, «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο»

Β. Ψιμούλη, «Σούλι και Σουλιώτες»

Μ. Τσώλης, «Σουλιωτών ολοκαύτωμα»

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης