Διάβασα τον κατάλογο και σεις λείπατε,
γράφατε την ορθογραφία σας στους τοίχους.
Διάβασα τον κατάλογο
Και σεις βρισκόσαστε στα οδοφράγματα
Διάβασα τον κατάλογο
και σεις γράφατε στις φυλακές
στα μικρά σας γόνατα
την Ιστορία του ανθρώπου.
Κι έγραψα στον κατάλογο: όλοι παρόντες!
Και πλάι το βαθμό του καθενός σας: Άριστα.
Διαβάζοντας αυτό το ποίημα: «Άδεια θρανία» του Ανδρέα Παστελλά μου έρχονται στον νου οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ και ιδιαίτερα ο νεότερος από αυτούς, δηλαδή ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης.
Ο Παλληκαρίδης ήταν ένας Ελληνοκύπριος μαθητής, που αγωνίστηκε για την ελευθερία της χώρας του, συμμετέχοντας στον αγώνα της ΕΟΚΑ, ενώ αυτό το ποίημα είναι γραμμένο από έναν καθηγητή και μιλάει για τους μαθητές που πολέμησαν στο πλευρό της.
Φαντάζομαι τον νεαρό αγωνιστή να λείπει από το σχολείο και να γράφει συνθήματα στους τοίχους της πόλης, επιθυμώντας βαθιά την απελευθέρωση της χώρας του από τους Άγγλους, όπως αναφέρεται ότι έκαναν και οι μαθητές του ποιήματος. Ακόμη τον κάνω εικόνα, όταν μέσα στην φυλακή έγραφε τα ποιήματά του, στα οποία εξέφραζε την μεγάλη αγάπη του για την Ελλάδα και την ελευθερία. Μάλιστα, η τελευταία του επιθυμία ήταν η ανιψιά του να ονομαστεί Ελευθερία. Τον σκέφτομαι, επίσης, κατά την διάρκεια του αγώνα του, χάρη στον οποίο κατάφερε να γίνει σύμβολο της αντίστασης κατά των Άγγλων και να συγκινήσει την Ελληνική κυβέρνηση, ώστε να ζητήσει, με όποιον τρόπο μπορούσε, χάρη από την Αγγλία, για να μην εκτελεστεί ο μικρός επαναστάτης. Η χάρη αυτή λέγεται πως έφτασε, αφού ο αγωνιστής είχε εκτελεστεί, ενώ, σύμφωνα με άλλες πηγές, δεν έφτασε ποτέ.
Η περίπτωση του Ευαγόρα είναι μία χαρακτηριστική και τραγική περίπτωση της αντίστασης των νέων, οι οποίοι είναι οι πρώτοι που μάχονται, κάθε φορά που παραβιάζονται η ελευθερία και τα δικαιώματα, όπως έχουμε δει πολλές φορές στην ιστορία. Μάχονται άοπλοι, όπως και οι Κύπριοι μαθητές στα οδοφράγματα, χωρίς φόβο για την υπεροπλία του εχθρού και δέχονται τις σφαίρες του. Έτσι και ο Ευαγόρας, όπως και οι υπόλοιποι νέοι, έγραψε την ιστορία του ανθρώπου, μία ιστορία αξιοπρέπειας, σεβασμού και ελευθερίας.
