Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ
Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα οι γυναίκες ήταν σχεδόν αποκλεισμένες από τη μισθωτή εργασία. Εργάζονταν αποκλειστικά στο σπίτι κάνοντας οικιακές δουλειές. Ακόμα κι όταν η εργασία θεωρήθηκε απαραίτητη για την ανάπτυξη της καπιταλιστικής κοινωνίας, τα επαγγέλματα που τους επιτρέπονταν ήταν τα λεγόμενα «γυναικεία επαγγέλματα», που αποτελούσαν μια προέκταση του παραδοσιακού ρόλου των γυναικών μέσα στην οικογένεια.
Από το τέλος του 19ου αιώνα η γυναίκα σε όλο τον κόσμο αρχίζει να εισβάλλει σε περισσότερα επαγγέλματα και επιστήμες, να αποκτάει το δικαίωμα ψήφου και να προωθείται στα δημόσια αξιώματα, ακόμα και στα κυβερνητικά. Όσον αφορά την Ελλάδα ως το 1917 η γυναίκα δεν μπορούσε να αναλάβει άλλο δημόσιο λειτούργημα εκτός της δασκάλας.
Στις αρχές του 20ου αιώνα άρχισαν να μεταβάλλονται σταδιακά οι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες και να δημιουργούνται προοπτικές για την είσοδο των γυναικών στην αγορά εργασίας και τα επαγγέλματα, πράγμα που προανήγγειλε την αναβάθμιση της γυναικείας εκπαίδευσης. Στη δημοτική εκπαίδευση το ποσοστό των μαθητριών αυξήθηκε κατά 10 τοις εκατό, ενώ στη μέση εκπαίδευση συνέχισε να παραμένει χαμηλό. Η γυναικεία εκπαίδευση βελτιώθηκε, αλλά οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα δυσκολεύουν το έργο της και υποβαθμίζουν την ποιότητά της.
Αλλάζει ο ρόλος της γυναίκας στην οικογένεια, στην κοινωνία, στην οικονομία. Η μέχρι τότε καταπίεση και η υποβαθμισμένη θέση, ωθούν τις γυναίκες στην ενδυνάμωση του γυναικείου κινήματος για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Πρόκειται για το γνωστό και στην εποχή μας κίνημα του φεμινισμού.
Ειδικότερα στην Ελλάδα, στον αγώνα για τη συμμετοχή των γυναικών στα πολιτικά πράγματα της χώρας μας, πρωτοστατεί η σημαντική φωνή έκφρασης των διεκδικήσεων, εκείνη της Καλλιρρόης Παρρέν, το γένος Σιγανού. Πρόκειται για την πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που δημοσιογραφεί και εκδίδει από το 1887 και για 31 χρόνια την «Εφημερίδα των Κυριών», με το θαρραλέο σύνθημα «Ψήφος στη Γυναίκα».
Στα μέσα του περασμένου αιώνα, η θέση της γυναίκας αναβαθμίζεται θεσμικά. Στις 28 Μαΐου 1952, ο νόμος 2159, κατοχυρώνει το δικαίωμα ψήφου της Ελληνίδας γυναίκας και της δίδει το δικαίωμα όχι μόνο του εκλέγειν, αλλά και του εκλέγεσθαι. Έτσι εκλέγεται στη Θεσσαλονίκη η πρώτη γυναίκα βουλευτής στην ιστορία της Ελλάδας, η Ελένη Σκούρα.
Με το Σύνταγμα του 1975, καθιερώθηκε στην Ελλάδα η Αρχή της Ισότητας των δύο φύλων σύμφωνα με το οποίο οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Άρχισαν να ψηφίζονται και να θεμελιώνονται νόμοι, που είχαν ως στόχο την εξάλειψη των διακρίσεων απέναντι στις γυναίκες και την επίτευξη της ισότητας. Παρ’ όλα αυτά η ισότητα των γυναικών άργησε να επιτευχθεί και στη ζωή, εξαιτίας του χαρακτήρα και της νοοτροπίας των περισσότερων ανδρών, στην καθυστέρηση των νομοθετικών ρυθμίσεων και στην μη πληροφόρηση μεταξύ των γυναικών. Η ισότητα στις εργασιακές σχέσεις ενισχύθηκε περαιτέρω στη χώρα μας με την ένταξη της στην ευρωπαϊκή ένωση.
Σοφία Γκαγκαουδάκη Β1’
