Στις 20/12/2024, είχαμε την τιμή και τη χαρά να συναντήσουμε και να συνομιλήσουμε με την κυρία Τιτίκα Τζάλλα, διευθύντρια της εφημερίδας «Ηπειρωτικός Αγών», που εδρεύει στην πόλη μας. Στη συνέντευξη που ακολουθεί η κυρία Τζάλλα δέχθηκε με ενθουσιασμό ερωτήσεις τόσο για το έργο της όσο και για όσα συντελούν στην επίτευξή του, αναπολώντας γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία της εφημερίδας.
Είμαστε μαθητές του 4ου Γυμνασίου Ιωαννίνων και αρθρογράφοι στην ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου μας. Ευχαριστούμε πολύ που δεχθήκατε να μας παραχωρήσετε τη συνέντευξη.
Χαίρομαι πάρα πολύ που σας γνωρίζω.
Πώς νιώθετε που είστε η διευθύντρια σε μία από τις παλαιότερες εφημερίδες στα Γιάννενα αλλά και σε όλη την Ελλάδα;
Καθώς έχω μεγαλώσει σε αυτόν τον χώρο, τη θέση μου ως διευθύντρια της εφημερίδας δεν την αντιλαμβάνομαι ως εργασία αλλά ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Το αίσθημα της ευθύνης είναι έντονο, καθώς η εφημερίδα αποτελεί έργο της οικογένειάς μου και μου έχει ανατεθεί η διατήρηση και η συνέχισή του. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι το άγχος δεν απουσιάζει. Και το άγχος γίνεται εντονότερο, καθώς η εφημερίδα μας τυπώνεται σε χαρτί, που πλέον δεν είναι τόσο προσφιλές εξαιτίας κυρίως της τεχνολογίας που πρωτοστατεί παντού! Νιώθω, όμως, και περήφανη, καθώς μαζί με την ομάδα μου κατορθώνουμε να κρατάμε «ζωντανή» την εφημερίδα μας παρόλες τις αντιξοότητες. Δεν σας κρύβω, επίσης, ότι αισθάνομαι και μεγάλη χαρά, που αυτή τη στιγμή μοιράζομαι τις εμπειρίες και τα συναισθήματά μου με νέους ανθρώπους όπως εσείς.
Πώς καταφέρατε να διατηρήσετε ακμαία την εφημερίδα σας παρά το γεγονός ότι έχει περάσει ένας αιώνας από την ίδρυσή της;
Ακμαία εντελώς δεν την έχω κρατήσει, γιατί, όπως προανέφερα, δεν είναι μια περίοδος ευνοϊκή για τις εφημερίδες και γενικότερα για τον έντυπο τύπο. Η εφημερίδα μας, λοιπόν, δεν διάγει την πιο ακμαία περίοδό της και σίγουρα υπήρξαν καλύτερες εποχές. Γενικά στην Ελλάδα επικρατεί κρίση σε πολλούς τομείς και οι εφημερίδες είναι από τους πρώτους κλάδους που δέχτηκαν μεγάλο πλήγμα. Δεν σας κρύβω ότι υπάρχουν στιγμές που δυσκολευόμαστε πολύ, αλλά αντλούμε δύναμη από τους συνδρομητές μας, από τους οποίους, εκτός από την εκτίμηση, εισπράττουμε έμπρακτα και την υποστήριξή τους, καθώς αρκετοί ακόμα προτιμούν να αγοράσουν μία εφημερίδα από το να καταφύγουν σε ευκολότερα μέσα όπως το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και οι ιστοσελίδες. Ένας λόγος που είμαστε «όρθιοι» – γιατί ακμαίοι δεν είμαστε αυτή την περίοδο- είναι το ότι όσοι έχουμε απομείνει στο συγκεκριμένο επάγγελμα (και είμαστε πολύ λίγοι συγκριτικά με παλιότερα), αγαπάμε πολύ αυτό που κάνουμε και παράλληλα προσπαθούμε να παρακολουθούμε και τις εξελίξεις.
Σε περίπτωση που εκλείψει εντελώς το χαρτί, σκέφτεστε να κινηθείτε στον ηλεκτρονικό τομέα;
Είναι γεγονός ότι πλέον το κόστος έντυπης έκδοσης μιας εφημερίδας είναι υψηλό και δυσανάλογα τα έξοδα συντήρησής της. Οπότε καταλαβαίνετε πως δεν είναι εφικτό πια να εκδίδονται εφημερίδες 24 – 30 σελίδων, όπως γινόταν παλιότερα. Στις μέρες μας κάθε εφημερίδα πρέπει να επενδύει και στην ηλεκτρονική της μορφή. Παλιότερα θεωρούσα το διαδίκτυο εχθρό της εφημερίδας, καθώς κατέλαβε μεγάλο μερίδιο από την αγορά της, τόσο σε επίπεδο καταχωρήσεων όσο και συνδρομών, αλλά πλέον παρατηρώ πως η μία μορφή (ηλεκτρονική) συμπληρώνει την άλλη (έντυπη). Άλλο αναγνωστικό κοινό επισκέπτεται την ιστοσελίδα και άλλο επιλέγει την έντυπη μορφή της εφημερίδας. Το πιο σημαντικό εξάλλου είναι να επενδύεις σε πρωτότυπα κείμενα και να μεταδίδεις την πληροφορία με τέτοιον τρόπο, ώστε να προσελκύεις τον αναγνώστη.
Ποια είναι η σχέση σας με τη Λογοτεχνία και πόσο πιστεύετε πως σας βοήθησε στη συγγραφή των άρθρων;
Καταρχάς, είναι πολύ σημαντικό όλοι και ιδιαίτερα εσείς τα παιδιά να διαβάζετε βιβλία και εφημερίδες, ώστε να εξοικειώνεστε με τη γλώσσα. Η γλώσσα μας, τα ελληνικά μας, είναι ιδιαίτερα κακοποιημένα. Το να ξέρετε πώς να συντάξετε ένα κείμενο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αν θέλει κάποιος να ασχοληθεί με το επάγγελμα του αρθρογράφου και του δημοσιογράφου, πρέπει να ξέρει να γράφει σωστά ελληνικά! Προσωπικά διάβαζα και διαβάζω πολύ. Το διάβασμα αποτελεί καθημερινότητα όλων όσων ασχολούμαστε με το συγκεκριμένο επάγγελμα. Ο καλύτερος τρόπος για να αποδώσεις στη συγγραφή ενός άρθρου, μιας επιστολής, αλλά ακόμα και μιας απλής παραγράφου είναι η ενασχόληση με το βιβλίο.
Πιστεύετε, λοιπόν, πως η μελέτη βιβλίων ενισχύει τη σκέψη και «ξεδιπλώνει» τη γλώσσα;
Όταν διαβάζεις βιβλία, τότε έχεις εμπιστοσύνη στον τρόπο που γράφεις. Όσο πιο πολύ διαβάζεις, τόσο περισσότερη αυτοπεποίθηση αποκτάς γι’ αυτό που γράφεις.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε από το γεγονός ότι είστε γυναίκα σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο; Πώς αντιμετωπίζεστε από τους άνδρες συναδέλφους σας;
Καταρχάς να αναφέρω ότι οι εργαζόμενοι στην εφημερίδα μας έχουν συμφιλιωθεί με την κατάσταση αυτή, καθώς ο πατέρας μου απεβίωσε νωρίς και η μητέρα μου αναγκάστηκε να αναλάβει τη διεύθυνσή της εντελώς ξαφνικά, οπότε δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο γι’ αυτούς το να τους διευθύνει μία γυναίκα. Υπήρχαν, όμως, και υπάρχουν ακόμα κάποιοι συνάδελφοι του χώρου που θεωρούν ανεπαρκείς τις γνώσεις μου στο αντικείμενο της δουλειά μας, με επικρίνουν έντονα, όταν κάνω κάποιο λάθος, αλλά και πάλι αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω του φύλου μου. Το θετικό, όμως, είναι ότι αυξανόμαστε όλο και πιο πολύ οι γυναίκες δημοσιογράφοι.
Τι είναι αυτό που κάνει το επάγγελμα του δημοσιογράφου ξεχωριστό; Γιατί το επιλέξατε και τι θα συμβουλεύατε τους νέους που επιθυμούν να ακολουθήσουν το συγκεκριμένο επάγγελμα;
Όσο και να σας φανεί περίεργο, το συγκεκριμένο επάγγελμα δεν το επέλεξα, με επέλεξε. Το επάγγελμά μου για την ακρίβεια δεν είναι δημοσιογράφος αλλά εκδότρια εφημερίδας, καθώς δεν σπούδασα σε σχολή δημοσιογραφίας. Έχω αναλάβει την αρχισυνταξία της εφημερίδας μας και περιστασιακά βοηθάω και σε άλλους τομείς. Το επάγγελμα του δημοσιογράφου είναι ξεχωριστό, γιατί μέσω της δημοσιογραφίας συμμετέχεις στα κοινά και ενδόμυχα παρακινείς τους γύρω σου για τη βελτίωση των πραγμάτων, προβάλλοντας, για παράδειγμα, τα κακώς κείμενα ή προτείνοντας μια λύση σε ένα πρόβλημα. Αν κάποιος επιθυμεί να ασχοληθεί με το επάγγελμα του δημοσιογράφου, θα πρέπει να γνωρίζει ότι το συγκεκριμένο επάγγελμα δεν είναι εύκολο. Το ωράριο είναι πολύ δύσκολο, απρόβλεπτο και υπάρχουν φορές που χρειάζεται να μένει κάποιος στη δουλειά όλη την ημέρα. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι όποιος επιθυμεί να γίνει δημοσιογράφος, πρέπει να διαθέτει αντοχές και μεγάλη υπομονή. Σημαντική είναι, επίσης, η φυσική εξωστρέφεια που πρέπει να διαθέτει, σε συνδυασμό με την αποδοχή των «ιδιαιτεροτήτων» του συνεντευξιαζόμενου, η πολύ καλή γνώση της ελληνικής γλώσσας και η διαρκής μελέτη και ενημέρωση.
Πόσο προσωπικό απασχολείται στην εφημερίδα σας και ποια η σχέση σας μαζί τους;
Παλιότερα ήμασταν περισσότεροι, τώρα, όμως, μόνο 10, καθώς έχουν συνταξιοδοτηθεί πολλοί συνάδελφοι. Πέρα από τις καθημερινές τριβές, διατηρούμε πολύ καλές σχέσεις, λόγω του ότι είμαστε μία μικρή επιχείρηση και όχι ένας μεγάλος εκδοτικός οίκος, οπότε υπάρχει στενή επικοινωνία καθημερινά και μεγάλη οικειότητα μεταξύ μας.
Το έργο σας αντιμετωπίζει δυσκολίες λόγω του περιορισμένου αριθμού εργαζομένων;
Και βέβαια, καθώς είμαστε ελάχιστοι. Δεν υπάρχουν αρμόδιοι για την αρχισυνταξία των τομέων της εφημερίδας και έτσι αναγκαζόμαστε να αναλαμβάνουμε πολλές αρμοδιότητες ταυτόχρονα. Αυτό, όμως, έχει σαν αποτέλεσμα να κάνουμε υπερωρίες.
Έχετε δεχθεί κάποια παρέμβαση για κάποιο άρθρο που δημοσιεύσατε ή κάποιου είδους απειλή;
Πολλές φορές!!! Για παράδειγμα, κάθε φορά που γράφαμε κάτι αρνητικό για τον πρόεδρο του Πας Γιάννενα, ακολουθούσε επίθεση με πέτρες εναντίον των γραφείων της εφημερίδας μας. Όπως κι όταν πήραμε θέση για τα επεισόδια που σημειώθηκαν στο εβραϊκό νεκροταφείο και είχαμε κατονομάσει ένα ακραίο κόμμα ως υπαίτιο, δεχθήκαμε πολλές απειλές.
Ποια θεωρείτε τα πιο σημαντικά γεγονότα που έχει «καλύψει» η εφημερίδα σας;
Καθώς η εφημερίδα μας λειτουργεί από την εποχή της Κατοχής, θεωρώ πως όλα τα θέματα που έχει καλύψει είναι σημαντικά. Στα χρόνια, όμως, που εργάζομαι εδώ, πιστεύω πως το πιο εντυπωσιακό γεγονός που δημοσιεύτηκε είναι το «Χρονικό των Εβραίων», το οποίο συνοδεύτηκε με άγνωστες μέχρι τότε φωτογραφίες και αναδείχθηκε μια πτυχή της ιστορίας του τόπου μας, για την οποία επικρατούσε σιωπή ή ακόμα και άγνοια. Δεν μπορώ, επίσης, να παραλείψω τη νίκη του Πας Γιάννενα στην Ευρώπη!
Ποια υπήρξε η πιο δύσκολη στιγμή για την εφημερίδα σας;
Η εφημερίδα αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες, όταν «έφυγαν» οι άνθρωποί της, ο παππούς μου και ο πατέρας μου, που απεβίωσαν δυστυχώς πρόωρα. Παρόλες τις δυσκολίες, όμως, συνέχισε απτόητη η κυκλοφορία της. Οι επιθέσεις εναντίον των γραφείων της εφημερίδας, οι ζημιές στα μηχανήματα αλλά και τα απρόοπτα στον εργασιακό χώρο δεν μας δυσκολεύουν λιγότερο.
Ποια είναι η γνώμη σας για το αναγνωστικό κοινό;
Για την εφημερίδα μας το αναγνωστικό κοινό αποτελεί τη δύναμή της. Αυτό μας ενισχύει, αποτελεί τον λόγο ύπαρξής μας, καθώς, αν δεν μας προτιμούσε, τότε εμείς δεν θα είχαμε λόγο να συνεχίσουμε το έργο μας. Το κακό, βέβαια, είναι πως το κοινό «γερνάει», καθώς όχι μόνο εσείς οι νέοι, αλλά και η δική μου γενιά δεν ενδιαφέρεται πια τόσο πολύ για τον έντυπο τύπο.
Για ποιους λόγους πιστεύετε πως έχει μειωθεί η ενασχόληση με την ανάγνωση βιβλίων και εφημερίδων;
Τα κινητά και η ενασχόληση με τα social media είναι οι βασικές αιτίες. Όλα έχουν γίνει πολύ εύκολα. Καθώς η πληροφορία αναρτάται, δεν χρειάζεται να την αναζητήσουμε, και αν συναντήσουμε μακροσκελές κείμενο, τότε δεν μπαίνουμε στον κόπο να το διαβάσουμε, εντυπωσιαζόμαστε και δίνουμε έμφαση μόνο στον ελκυστικό τίτλο τις περισσότερες φορές. Κατ’ επέκταση, η ευρεία χρήση του κινητού μας αποξενώνει και μας καθιστά εξαρτημένους από αυτό, επηρεάζοντας έτσι την προσήλωσή μας.
Μία τελευταία ερώτηση. Ποιο πιστεύετε πως είναι το μέλλον της έντυπης εφημερίδας έναντι της ηλεκτρονικής- ψηφιακής;
Δυσοίωνο… Γενικά, μετά από τους πολέμους έχει αυξηθεί πολύ το κόστος παραγωγής του χαρτιού, γεγονός που επιβαρύνει οικονομικά όσους το προμηθεύονται. Μάλλον έρχεται το τέλος στην ευρεία χρήση του, αν αναλογιστούμε τα όσα προείπαμε. Εμείς, πάντως, θα επιμείνουμε στο χαρτί.
Μαρία- Σοφία Καρανίκα
Στη συνέντευξη συμμετείχαν οι μαθητές/τριες: Ινές Αναγνώστου, Νικόλαος Δραγατσούλης, Μαρία – Σοφία Καρανίκα, Μαρία Λαμπρούση, Αλκμήνη Μαλάμου, Αθανάσιος Μεράντζας, Κυριάκος Μεράντζας, Μαρία Μπλέτσου
Μπράβο σας!!