Από το Νίκο Τσιφτσή

     OFromm, με το βιβλίο του «Ο Φόβος Μπροστά Στην Ελευθερία» διακρίνει και αναλύει την ελευθερία σε δύο κατηγορίες την ελευθερία από κάτι και την ελευθερία σε κάτι.

     Η πρώτη αναφέρεται στη χειραφέτηση από τους περιορισμούς, όπως οι κοινωνικές συμβάσεις που διατίθενται στους ιδιώτες με άλλα άτομα ή ιδρύματα.  Αυτό  το είδος της ελευθερίας που χαρακτηρίζεται ως υπαρξισμός από τον Σαρτρ, σύμφωνα με τον Fromm,  από μόνη της μπορεί να είναι μια καταστροφική δύναμη, εκτός αν συνοδεύεται από ένα δημιουργικό στοιχείο, τη χρήση της για να εκφράσει αυθόρμητα την προσωπικότητά του ο  άνθρωπος σε δημιουργικές πράξεις. Αυτό συνεπάγεται κατ’ ανάγκη μια πραγματική σχέση με άλλους που πηγαίνει πέρα από τις επιφανειακές κοινωνικές επαφές. Ωστόσο όταν γίνεται εφικτή η χειραφέτηση,  ανεξαρτησία μας, έχουμε συχνά ένα αίσθημα κενού και άγχους που δεν θα υποχωρήσουν μέχρι να χρησιμοποιήσουμε  την ελευθερία  μας για να αναπτύξουμε μια νέα «εμφάνιση» με σκοπό την αντικατάσταση της παλαιάς τάξης.

     Ο ίδιος χαρακτηρίζει αυτό ως μια διαλεκτική ιστορική διαδικασία με την οποία η αρχική κατάσταση είναι η θέση και η χειραφέτηση από αυτήν η αντίθεση. Η σύνθεση επιτυγχάνεται μόνο όταν κάτι έχει αντικαταστήσει την αρχική διάταξη και εφόσον οι άνθρωποι νιώθουν ασφάλεια. Αλλά η νέα σύνθεση δεν θα είναι κατ’ ανάγκην μια βελτίωση.

Σας συνιστώ, επίσης, το έργο του ίδιου «Ο άνθρωπος για τον εαυτό του».