Ορισμός-εφηβεία
Η εφηβεία είναι ένα στάδιο στο οποίο συμβαίνουν αμέτρητες σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές. Στην πραγματικότητα, οι νέοι αυτοί συχνά δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν αυτή την περίοδο, καθώς μπορεί να υπάρχουν διάφορες συγκρούσεις στο οικογενειακό ή κοινωνικό τους περιβάλλον. Ένα από τα κλειδιά για την αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων είναι η γνώση του τρόπου αναγνώρισής τους.
Επειδή οι νέοι είναι οργανικό μέλος του κοινωνικού συστήματος, μπορούμε να ισχυριστούμε πως τα προβλήματα της κοινωνίας είναι και προβλήματα των νέων και αντίστροφα.
Τα πιο συχνά – και κοινά – είναι τα εξής:
- Αρνητική εικόνα για το σώμα τους.
- Ανάγκη ένταξης σε ομάδες.
- Άγχος.
- Πίεση από τους συνομηλίκους, τους γονείς και την κοινωνία να συμμορφωθούν με αντικρουόμενες προσδοκίες.
- Κίνδυνος ψυχικής και σωματικής υγείας.
- Απουσία υγιών προτύπων.
- Υπερβολική έκθεση σε βία.
- Υπερβολική έκθεση στα social media.
- Σχολικός και διαδικτυακός εκφοβισμός.
- Παραβατικές συμπεριφορές.
Απόρροια των προβλημάτων αυτών είναι και τα προβλήματα που εμφανίζονται με ιδιαίτερη οξύτητα για τους νέους.
- Το πρόβλημα της ουσιαστικής παιδείας.
- Οι εντατικοί ρυθμοί ζωής, για να είναι συνεπείς σε πολλές υποχρεώσεις με τις οποίες είναι επιφορτισμένοι, τους προξενούν άγχος και περιορίζουν δραματικά τον ελεύθερο χρόνο και την ψυχαγωγία τους.
- Η επαγγελματική αποκατάστασή τους.
- Ο σωστός προσανατολισμός τους, επειδή λείπουν ή έχουν κλονιστεί αξίες, οράματα και ιδανικά.
- Η ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία.
- Τα προβλήματα στις σχέσεις τους με τους μεγαλύτερους.
- Τα ναρκωτικά, η εγκληματικότητα, η διαφθορά.
Λόγοι για τους οποίους ορισμένοι νέοι εκτρέπονται σε βίαιες και αντικοινωνικές ενέργειες ( εγκληματικότητα, χουλιγκανισμός, εξτρεμισμός )
- Η αδυναμία της οικογένειας να διαπαιδαγωγήσει και να καθοδηγήσει σωστά τους νέους ανθρώπους.
- Το σχολείο, που δεν εμπνέει αρχές και οράματα και δε στρέφει το ενδιαφέρον των νέων σε δημιουργικούς σκοπούς, στην πραγματοποίηση των οποίων οι νέοι θα διοχετεύσουν το δυναμισμό τους.
- Η τηλεόραση με τα πρότυπα βίας, εγκληματικότητας και ανηθικότητας που προβάλλει.
- Ο καταναλωτισμός και η επιδίωξη, με κάθε τρόπο, του ευδαιμονισμού.
- Η ανεργία και η διάψευση προσδοκιών που συνεπάγεται. .
- Η ένταξή τους σε περιθωριακές ομάδες..
- Οι σύγχρονες μορφές παθητικής ψυχαγωγίας υποθάλπουν τη βιαιότητα, π.χ. η παρακολούθηση ποδοσφαιρικών αγώνων.
- Οι κοινωνικές ανισότητες, διακρίσεις και αδικίες.
- Οι πιεστικές συνθήκες διαβίωσης στις μεγαλουπόλεις, που δε δίνουν ευκαιρίες για διέξοδο και εκτόνωση της νεανικής ενεργητικότητας
- Ο αποκλεισμός των νέων από πολιτικές δημοκρατικές διαδικασίες, καθώς πολλές αποφάσεις, οι οποίες μάλιστα τους αφορούν, παίρνονται ερήμην τους.
- Ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία των νέων που είναι ενταγμένοι σε ομάδες.
Οι σύγχρονες παρεμβάσεις σπανίως προετοιμάζουν τους εφήβους για τις μεγάλες κοινωνικές αλλαγές αν και καταγράφουν κάποιους άξονες προσαρμογής των νέων στις σύγχρονες απαιτήσεις όπως:
Χαρακτηριστικά εφηβικής ηλικίας
Σταδιακή διαμόρφωση της προσωπικότητας του νέου: Στο πλαίσιο της μεταβατικής αυτής περιόδου ο νέος καλείται να διερευνήσει συστηματικά τις δυνατότητες μα και τις ελλείψεις του, ώστε να γνωρίσει καλύτερα, και εν τέλει να αποδεχτεί, τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι η ηλικία κατά την οποία η νοητική ικανότητα του ανθρώπου ενισχύεται σημαντικά, επιτρέποντας την ουσιαστική κατανόηση και επιλογή των ηθικών αρχών, αλλά και των γενικότερων αξιών, που θα διέπουν την κοινωνική του παρουσία.
Ο νέος, επηρεαζόμενος ως ένα βαθμό από τα πρότυπα του άμεσου περιβάλλοντός του, δοκιμάζει και σταδιακά επιλέγει τις συμπεριφορές εκείνες που εκφράζουν καλύτερα την εικόνα που έχει διαμορφώσει για τον εαυτό του, και την οποία επιθυμεί να παρουσιάσει στους γύρω του.
Η εικόνα αυτή επηρεάζεται σημαντικά από τα ιδιαίτερα σωματικά και πνευματικά χαρακτηριστικά του κι από το κατά πόσο ο ίδιος έχει κατορθώσει να τα αποδεχτεί ως πλήρως ικανοποιητικά ή όχι. Εύλογα, οποιοσδήποτε κλονισμός της αυτοπεποίθησης του εφήβου μπορεί να τον ωθήσει στην υιοθέτηση μιας αλλοιωμένης εικόνας του εαυτού του.
Ποια θα πρέπει να είναι η στάση των ενηλίκων
Στο ιδιαίτερα απαιτητικό πλαίσιο της σύγχρονης κοινωνίας οι ενήλικες καλούνται να δείξουν κατανόηση απέναντι στα προβλήματα, στις ανησυχίες και στις κάποτε έκδηλα αναποτελεσματικές συμπεριφορές των εφήβων. Εκείνο που χρειάζονται οι έφηβοι δεν είναι κάποιον να τους κρίνει και να τους επικρίνει, αλλά κάποιον να τους αποδεχτεί και να δείξει έμπρακτα πως αντιλαμβάνεται το πλήθος των ζητημάτων που τους απασχολούν και τους πιέζουν.
Υπό τη διαρκή πίεση της ανασφάλειας για το μέλλον, αλλά και υπό την εσωτερική ένταση που προκαλείται από την ανάγκη διαμόρφωσης μιας ολοκληρωμένης και ανεξάρτητης προσωπικότητας, οι έφηβοι θέλουν να αισθανθούν πως οι γονείς τους είναι εκεί για να τους στηρίξουν και να τους αποδεχτούν, χωρίς όρους και απαιτήσεις. Μόνο, άλλωστε, ένα σταθερό κλίμα ψυχολογικής και συναισθηματικής στήριξης, μπορεί να επιτρέψει στον έφηβο να αισθανθεί ότι έχει τη δυνατότητα και να προσπαθήσει μα και να αποτύχει στις επιμέρους επιδιώξεις του.
Η διάθεση για ανοιχτή και χωρίς επικριτικό σχολιασμό συζήτηση, θα δημιουργήσει σταδιακά στον έφηβο την αίσθηση πως μπορεί να εμπιστευτεί στο γονιό του όλα εκείνα τα μικρά ή σημαντικά που τον απασχολούν, και θα επιτρέψει την από κοινού προσπάθεια αντιμετώπισης των προβλημάτων του νέου.
Το σημαντικότερο, άλλωστε, που αποζητά ο έφηβος από τους γονείς τους είναι η διάθεσή τους να στηρίξουν και να αποδεχτούν τις επιλογές του στον προσωπικό και επαγγελματικό τομέα.
ΠΗΓΕΣ:
- https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/oikogeneia-kai-paidi/efiviki-ilikia/13155-ta-okto-pio-synithismena-provlimata-stin-efiveia.html
- http://repository.edulll.gr/edulll/bitstream/10795/1090/4/1090_02_oaed_summary_enotita03b_v01.pdf
- https://www.mothersblog.gr/paidi/efiveia/story/135402/ta-pio-syxna-provlimata-poy-antimetopizoyn-oi-efivoi-simera
- https://tovivlio.net/%CE%AD%CE%BA%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CE%B1-%CE%BB%CF%85%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%86%CE%B7%CE%B2%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84/
- https://paidikosteki.weebly.com/pirhoomicronbetalambdaetamualphataualpha-nuepsilonomeganu.html
- http://2lyk-chalk.eyv.sch.gr/school/projects/PROJ14/Addictions%20in%20Adolescence_B3.pdf
- https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTo6oSSLSmKV_yvfXrW_5Si1jyxraa1upq_uQ&s
