Κρήτη

Γενικά

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο μεγαλύτερο σε έκταση της Μεσογείου. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο. Αποτελεί σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ελλάδας, διατηρώντας τα δικά της πολιτισμικά στοιχεία. Κατά τα έτη 3000 π.Χ.–1400 π.Χ. ήκμασε στο νησί ο Μινωικός πολιτισμός, ο αρχαιότερος πολιτισμός της Ευρώπης, με κυριότερα κέντρα του την Κνωσό, τη Φαιστό, τα Μάλια, τη Ζάκρο και τα Γουρνιά όπου βρέθηκαν ανακτορικά συγκροτήματα.

Η Κρήτη από άκρη σε άκρη έχει 250 χιλιόμετρα μήκος και πλάτος που ποικίλλει από 15 χιλιόμετρα στο πιο στενό σημείο, μέχρι 65 χιλιόμετρα στο πιο φαρδύ. Το μέγεθος της Κρήτης και η ποικιλία των τοπίων της ξεγελάει τον επισκέπτη που συχνά χάνει την αίσθηση ότι βρίσκεται σε ένα νησί. Η Κρήτη ανήκει στη μεσογειακή κλιματολογική ζώνη που προσδίδει τον κύριο κλιματικό χαρακτήρα της, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως εύκρατο.

Αξιοθέατα

• Τα Ενετικά τείχη του Ηρακλείου

Τα Ενετικά τείχη Ηρακλείου αποτελούν μεγάλου μεγέθους οχυρωματικό έργο στην κρητική πόλη του Χάνδακα, για την κατασκευή του οποίου εργάστηκαν πολλοί μηχανικοί και τεχνίτες και δαπανήθηκαν υπέρογκα ποσά. Τα τείχη άρχισαν να κατασκευάζονται το 1462 και ουσιαστικά ολοκληρώθηκαν το 1669, με την κατάληψη του Χάνδακα από τους Οθωμανούς.

• Μονή Αρκαδίου

Η Μονή Αρκαδίου είναι ιστορική Μονή στην περιοχή της Κοινότητας Αμνάτου του Δήμου Ρεθύμνης. Η πρώτη μορφή της μονής πιθανολογείται ότι οικοδομήθηκε είτε κατά την περίοδο 961 με 1014, είτε στα πρώτα χρόνια της Βενετοκρατίας. Βρίσκεται σε ένα εύφορο οροπέδιο 23 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου στο νησί της Κρήτης στην Ελλάδα.

• Λουτρό

Το χωριό ονομάστηκε έτσι από τα λουτρά που βρέθηκαν εκεί, το νερό των οποίων ερχόταν από την Aνώπολη. Ανάμεσα στα παλιά κτίρια που μπορεί κανείς να δει εδώ, μπορεί να δει επίσης το κυβερνείο που χρησιμοποιήθηκε το 1821(κατά την επανάσταση).

• Φαράγγι Σαμαριάς

Είναι από τα μεγαλύτερα φαράγγια της Ευρώπης και για πολλούς επισκέπτες ο πρώτος και κύριος λόγος για να έρθουν στην Κρήτη. Το φαράγγι της Σαμαριάς έχει συνολικό μήκος 18 χλμ., με τη διαδρομή να ξεκινάει από τη θέση Ξυλόσκαλο, κοντά στο χωριό Ομαλός (38 χλμ. από τα Χανιά) και να φτάνει μέχρι την Αγία Ρουμέλη. Για την κατάβαση υπολογίστε περίπου 5 με 7 ώρες, σύμφωνα με τα πακέτα οργανωμένων εκδρομών που προσφέρουν σχεδόν όλα τα τουριστικά γραφεία στην Κρήτη. Το 1962 η Σαμαριά ανακηρύχθηκε και Εθνικός Δρυμός, κυρίως για την προστασία του σπάνιου κρητικού αίγαγρου (κρι κρι).

• Aγιος Νικήτας, Αχεντριάς – Αγνωστο φοινικόδασος

Η Πρέβελη και το Βάι είναι διάσημα για τα φοινικοδάση τους, όμως, εξίσου εντυπωσιακό και εκτεταμένο είναι το φοινικόδασος πλησίον του Αγίου Νικήτα, στην άνυδρη γη των ανατολικών Αστερουσίων. Ένα από τα πιο δύσβατα (και μη τουριστικά) κομμάτια του νότιου Ηρακλείου, είναι προσβάσιμο από χωματόδρομο μέσω του Αχεντριά και σε φέρνει αντιμέτωπο με το ανέγγιχτο από τα πλοκάμια του τουρισμού θέαμα. Ολοκλήρωσε την εκδρομή σου με μια επίσκεψη στο εν λόγω θαυματουργό σπηλαιοεκκλησάκι (χρονολογείται στο 1640) και γιατί όχι, κάνε μια βουτιά στην παραλία που ξεδιπλώνεται στα πόδια σου, στην οποία έχεις πρόσβαση μέσω της μονής.

• Οροπέδιο Λασιθίου – Το μποστάνι της Κρήτης

25.000 στρέμματα στα 800 μ. υψόμετρο που καλλιεργούνται ασταμάτητα εδώ και αιώνες. Το οροπέδιο Λασιθίου («Οροπέδιο» ή απλώς «Λασίθι») είναι το μεγαλύτερο και πλέον καλλιεργημένο από τα «υψίπεδα» της Κρήτης. Περιτριγυρίζεται από τις κορυφές της Δίκτης και αγκαλιάζεται από 16 χωριά που κατά 90% στηρίζονται στην αγροτική καλλιέργεια. Οσπρια, σιτηρά, κηπευτικά και οι φημισμένες τους πατάτες ρίχνονται στην εύφορη γη το καλοκαίρι, καθώς τον χειμώνα το οροπέδιο πλημμυρίζει. Σήμα κατατεθέν του, οι αντλητικοί ανεμόμυλοι που κάποτε έφταναν τις 5.000 και το Δικταίο Aντρο (πάνω από το χωριό Ψυχρό), το σπήλαιο, δηλαδή, που «διεκδικεί» τη γέννηση του Δία από τον Ψηλορείτη.

Ήθη και ΄Εθιμα

Η περίοδος του Πάσχα αλλά και η προετοιμασία που αρχίζει με την νηστεία της σαρακοστής είναι ιδιαίτερη και στην Κρήτη. Τα κύρια φαγητά που παρασκευάζουν οι νοικοκυρές της Κρήτης για τη Σαρακοστή του Πάσχα είναι με άγρια χόρτα: καλίτσες (γλυκά πρώιμα άγρια ραδίκια), ασκολύμπροι (ασκόλυμπρα άγρια-αγκάθινα χόρτα), τζόχοι (ζοχοί), ψικοσιρίδες (πικρώδη άγρια χόρτα), χοιρομουρήδες (άσχημα στην εμφάνιση, όμως νοστιμότερα άγρια χόρτα), σταμναγκάθι (αγκαθωτό ραδίκι), ραπανίδες και βεβαίως οι χοχλιοί (σαλιγκάρια βραστά, μπουμπουριστά), τα διάφορα γιαχνί, τα παπούλια (βραστά όσπρια), ο χυλός (με αλεσμένο στάρι), οι βρουβόπιτες (πίτες με χόρτα ή γούλες), τα κουκιά (βραστά και πουρέ).

1. Από το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης οι γυναίκες καταγίνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν τα καλιτσούνια (χειροποίητες πιτες με μυζήθρα, που παλιά γινόταν τηγανιστά και όχι στο φούρνο, όπως γίνεται σήμερα με τα καλούμενα λυχναράκια), τα τσουρέκια και τις λαμπροκουλούρες.

2. Η λαμπροκουλούρα δεν έχει στη μέση τρύπα, όπως τα μικρά κουλούρια σήμερα για λόγους οικονομίας και στο κέντρο της μπαίνουν κανονικά τρία κόκκινα αβγά.

3. Το στόλισμα του Επιταφίου με λουλούδια και στεφάνια αρχίζει το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης με τις νοικοκυρές να προσπαθούν να στολίσουν τον «καλύτερο Επιτάφιο». Μετά την περιφορά παίρνουν τα λουλούδια στα σπίτια για να φέρουν ευλογία σε κάθε νοικοκυριό.

4. Την παραμονή της Ανάστασης τα παιδιά σχηματίζουν ένα μεγάλο σωρό από ξύλα και στην κορυφή βάζουν ένα σκιάχτρο που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο ιερέας λέει το »Χριστός Ανέστη», βάζουν φωτιά και καίνε τον Ιούδα. Η καμπάνα του χωριού χτυπά και ο ουρανός στολίζεται από πολύχρωμα βεγγαλικά. Σε πολλές περιοχές κυρίως στην ύπαιθρο ακούγονται και μπαλωθιές (πυροβολισμοί στον αέρα).

5. Το Σάββατο του Λαζάρου σε αρκετά χωριά, κορίτσια, που τα έλεγαν λαζαράκια, μάζευαν λουλούδια και στόλιζαν ένα καλαθάκι. Την ημέρα της εορτής, κρατώντας το καλαθάκι τους, πήγαιναν σε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου.

Πως να έρθετε στην Κρήτη

Το ταξίδι στην Κρήτη είναι πλέον εύκολη υπόθεση. Υπάρχουν διάφορες πτήσεις προς όλα τα αεροδρόμια του νησιού και, φυσικά, πολλά δρομολόγια πλοίων.

Μπορείς να ταξιδέψεις με πλοίο από τον Πειραιά προς την Κρήτη όλο το χρόνο. Τα πιο δημοφιλή δρομολόγια είναι προς το Ηράκλειο και τα Χανιά, με πολλές αναχωρήσεις κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.

Το αεροπλάνο είναι ένας άλλος τρόπος για να ταξιδέψεις από την Αθήνα στην Κρήτη. Το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών εξυπηρετεί συχνά δρομολόγια πτήσεων προς όλα τα αεροδρόμια της Κρήτης (Ηράκλειο, Χανιά και Σητεία). Το ταξίδι διαρκεί περίπου 1 ώρα και κάθε αεροδρόμιο βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης