της Νικολέττας Πάσογλου
Η Γιούντιτ Πόλγκαρ, γεννημένη στις 23 Ιουλίου 1976 είναι Ουγγαρέζα σκακίστρια grandmaster. Θεωρείται γενικά η ισχυρότερη γυναίκα σκακίστρια όλων των εποχών.
Ήταν η μικρότερη κόρη του Λάζλο και της Κλάρα Πόλγκαρ, δύο εκπαιδευτικών με πρωτοποριακές, για την εποχή, πεποιθήσεις. Μέχρι τότε, γυναίκες και άντρες αγωνίζονταν στο σκάκι χωριστά. Σε αντίθεση με άλλα αθλήματα που ο διαχωρισμός των φύλων γίνεται λόγω της σωματικής διάπλασης, στο σκάκι δεν υφίσταται σωματική υπεροχή. Παρόλα αυτά, η καθιερωμένη πεποίθηση ήθελε τις γυναίκες να είναι κατώτερες πνευματικά και ως εκ τούτου, χειρότερες. Τόσο ο Λάζλο, όσο και οι κόρες του, ήταν αντίθετοι σε τέτοιου είδους απόψεις. Οι Πόλγκαρ έδωσαν μάχες με την Σκακιστική Ομοσπονδία, προκειμένου να μπορούν να αγωνίζονται στα ανοιχτά τουρνουά με τους άνδρες.
Το γεγονός ότι το σκάκι ήταν ως επί το πλείστον ανδροκρατούμενο οφειλόταν στο ότι ελάχιστα κορίτσια ασχολούνταν εντατικά. Και όσο μικρότερο το δείγμα, τόσο πιο δύσκολη η ανάδειξη ενός γυναικείου ταλέντου. Έτσι υποστήριζαν οι κοπέλες. Ιδιαίτερα η Τζούντιτ έθεσε ως στόχο ζωής να αναδειχθεί Παγκόσμια Πρωταθλήτρια ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες. Σε ηλικία 12 ετών έγινε η νεότερη σκακίστρια -ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες- που μπήκε στο παγκόσμιο τοπ 100. Στην ηλικία των 15 έγινε η νεότερη Γκραν Μάστερ όλων των εποχών, καταρρίπτοντας το ρεκόρ του Μπόμπι Φίσερ. Το 1988, συμμετείχε μαζί με τις αδελφές στο Ολυμπιακό Πρωτάθλημα Σκακιού τα οποίο διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη, κατακτώντας για την Ουγγαρία την πρώτη θέση και για τον εαυτό της ένα χρυσό μετάλλιο.
Αποτελεί ακόμη, τη μόνη γυναίκα που μπόρεσε να προκριθεί σε ένα τουρνουά Παγκόσμιου Πρωταθλήματος, μετέχοντας στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2005. Άλλωστε μέχρι και το 1980 οι γυναίκες απαγορευόταν να λαμβάνουν μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. «Στην πραγματική ζωή, οι άνδρες δεν μπορούν να αντέξουν ότι μία γυναίκα θα τους νικήσει στο σκάκι», τονίζει η Judit, που δεχόταν ταπεινώσεις και προσβολές ακόμα κι όταν κατατρόπωσε στη Μόσχα τον Garri Kasparov. Καμία γυναίκα μέχρι τότε δεν είχε καταφέρει να τον νικήσει. Εκείνος δύο χρόνια πριν από τον θρυλικό αγώνα τους, που τον έκανε έξαλλο, την είχε αποκαλέσει «μαριονέτα τσίρκου», λέγοντας ότι «θα ήταν καλύτερα οι γυναίκες να επικεντρώνονταν στο να έχουν μωρά».
Εν τω μεταξύ, διαγωνιζόταν σε διεθνή τουρνουά και κέρδιζε χρηματικά έπαθλα, αφήνοντας πίσω της μεγάλους σκακιστές της περιόδου. Συνεπώς η οικογένεια Πόλγκαρ κατέβαλε προσπάθειες κατάρριψης των προκαταλήψεων που ήθελαν τις γυναίκες να είναι πνευματικά κατώτερες. Άλλες παράλογες απόψεις όπως για παράδειγμα ότι δήθεν ο εγκέφαλος των ανδρών είναι καταλληλότερος για ένα παιχνίδι σαν το σκάκι, που διατυπώθηκαν από τον Nigel Short, γνωστό σκακιστή, το 2005, προκαλούσαν θύελλα αντιδράσεων.
Η σκακιστική της πορεία και η άρνησή της να αγωνίζεται χωριστά από τους άντρες, ενέπνευσε χιλιάδες γυναίκες να ασχοληθούν με αυτό το ανδροκρατούμενο άθλημα. Σήμερα, τα κορίτσια που ασχολούνται με το σκάκι είναι περισσότερα απ’ ό,τι στο παρελθόν, το «στίγμα» έχει υποχωρήσει, αλλά δεν έχει εξαλειφθεί.
Πηγές:
Judit Polgar. (n.d.). Ανάκτηση 4 18, 2021, από chess24: https://chess24.com/en/read/players/judit-polgar
Polgar, J. (2012). JUDIT POLGAR Olympic Champion – 1988, Thessaloniki. Ανάκτηση 4 18, 2021, από YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=a–9nYBX3vc&t=3s&ab_channel=JuditPolgarVideos
The Queen’s Gambit: Γυναίκα παγκόσμιος πρωταθλητής σκακιού; Μόνο στις ταινίες… (2020, 11 30). Ανάκτηση 4 18, 2021, από Εφημερίδα Έθνος. Πολιτισμός: https://www.ethnos.gr/politismos/135278_queens-gambit-gynaika-pagkosmios-protathlitis-skakioy-mono-stis-tainies
Οι ιδιοφυΐες δεν γεννιούνται, γίνονται… (2021, 4 18). Ανάκτηση από Μηχανή του Χρόνου: https://www.mixanitouxronou.gr/tzoyntit-polgkar-i-kalyteri-skakistria-olon-ton-epochon-kai-to-peirama/
Πηγή εικόνας: Εδώ