Don’t Look Up: Ένας καθρέφτης του σήμερα;

των Αλέξη Γιαχούδη & Ανέστη Πολίτη

 

Με μία ακόμη επιτυχία κλείνει το Netflix, τη δεύτερη συνεχόμενη  χρονιά της πανδημίας. Στα μέσα Νοεμβρίου του 2021 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το trailer του «Don’t Look Up» -της νέας ταινίας του Άνταμ ΜακΚέι με το καστ γεμάτο από αστέρες του Χόλυγουντ. H ταινία αφηγείται την ιστορία δύο χαμηλόβαθμων αστρονόμων οι οποίοι καλούνται να προειδοποιήσουν την ανθρωπότητα για μία βιβλική καταστροφή που έπεται. Μέσα από την απόκριση του πληθυσμού απέναντι στο γεγονός αυτό αντανακλάται το πνεύμα των σύγχρονων «προηγμένων» κοινωνιών. Μπορεί να μην κατευθύνεται ένας μετεωρίτης προς τη Γη, αλλά ο διχασμός και ο πανικός στα μέσων κοινωνικής δικτύωσης που έχει προκαλέσει στις μέρες μας η πανδημία της COVID 19 δεν απέχει ιδιαίτερα από τη δυσπιστία και τη διχογνωμία που παρουσιάζονται στην ταινία.

Το ίδιο το έργο, ωστόσο, αποτέλεσε «σημείο αντιλεγόμενον». Ούσα ταινία που ανήκει στην κατηγορία των «Black Comedy» ενδεχομένως προσέβαλε μεγάλο μέρος των τηλεθεατών, οι οποίοι αισθάνθηκαν ότι θίγεται η νοοτροπία τους. Ο σκηνοθέτης φτάνει στο σημείο, μάλιστα, να επικρίνει ακόμη και το αξίωμα του προέδρου των ΗΠΑ, υποβιβάζοντας ουσιαστικά τον πλανητάρχη σε ένα εντελώς ανεύθυνο πρόσωπο, το οποίο ενδιαφέρεται, αποκλειστικά και μόνο, για την ικανοποίηση των ατομικών του συμφερόντων και εκλαμβάνει τους ψηφοφόρους του ως μονοδιάστατο παράγοντα εξοικονόμησης κέρδους. Καταδικάζει, παράλληλα, την απληστία και την πλεονεξία των ισχυρών οι οποίοι, αν και κατέχουν τον παγκόσμιο πλούτο και την τεχνογνωσία, για να οδηγήσουν το κοινωνικό σύνολο στην πρόοδο, επιλέγουν να ικανοποιήσουν την ακόρεστη δίψα τους για κέρδος.

Παρόλ’ αυτά, μέσα από το καυστικό χιούμορ, την υπερβολή, αλλά και σε ορισμένα σημεία ρεαλιστικότατα δημιουργούνται  κωμικοτραγικοί χαρακτήρες, οι οποίοι κάνουν την ταινία πιο εύληπτη στον αποδέκτη. Άλλωστε, μία από τις πιο συνήθεις μεθόδους για να μεταδώσει κανείς άριστα ένα μήνυμα, είναι  το χιούμορ· μέσω του κωμικού στοιχείου ο τηλεθεατής κατορθώνει να συγκρατήσει τα κεντρικά νοήματα της ταινίας χωρίς, ωστόσο, να «καταρρακώνεται» όταν έρχεται αντιμέτωπος με δυσάρεστες καταστάσεις. Αξίζει, ακόμη, να σημειωθεί ότι το χιούμορ στην ταινία έχει, συγχρόνως, διδακτικό χαρακτήρα και μπορεί να λειτουργήσει ως καθρέφτης για το άτομο στο οποίο ασκείται η κριτική.

Το «Don’t Look Up», λοιπόν, αποτελεί στην πραγματικότητα μία σάτιρα, μέσω της οποίας ο σκηνοθέτης αντανακλά άριστα τον σύγχρονο άνθρωπο, ο οποίος, πλέον, έχει σταματήσει «να βλέπει ψηλά». Η ταινία δεν έχει στόχο να αναδείξει τόσο το είδος της απειλής, όπως είναι, λόγου χάρη, η κλιματική αλλαγή, ένας γιγάντιος μετεωρίτης ή μία παγκόσμια υγειονομική κρίση, όσο την ανταπόκριση της ανθρωπότητας απέναντι σε τέτοιες προκλήσεις. Καλεί, έτσι, τον τηλεθεατή να βγάλει τις παρωπίδες του και να δραστηριοποιηθεί, καθώς μόνο αν απαγκιστρωθούμε από το «εγώ», βγούμε έξω από το κουκούλι του φιλήσυχου πολίτη και αναλάβουμε πρωτοβουλία, θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις επίλυσης ή έστω μετριασμού σοβαρών κοινωνικών ζητημάτων.

 

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης