των Ιωάννα Παπαβασιλείου και Ανδριάνα Χονδροκώστα
Ο κόσμος γύρω μας αποτελείται από όμορφα, φυσικά κομψοτεχνήματα και ανθρώπινα δημιουργήματα. Η καλαισθησία στην καθημερινότητά μας έχει βάλει τους ειδικούς σε σκέψεις σχετικά με την λεπτή γραμμή που την διαχωρίζει από την πραγματική τέχνη. Είναι κάθε τι καλαίσθητο τέχνη; Αντίστοιχα, είναι κάθε έργο τέχνης καλαίσθητο;
Ας δούμε, αρχικά, τους ορισμούς των δύο εννοιών. Η τέχνη πρέπει απαραίτητα να δημιουργείται από καλλιτέχνες, προϋποθέτει φαντασία και δεξιότητες και μέσω αυτής εκφράζονται σημαντικές ιδέες και συναισθήματα. Επιπλέον, απαραίτητες για τη δημιουργία της μέθοδοι και δεξιότητες αποκτώνται εμπειρικά ή μέσω μελέτης. Τέλος, βασικός στόχος της είναι η καλλιέργεια του μυαλού και η διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων του ανθρώπου. Συνεπώς, η τέχνη είναι ένας συνδυασμός της δημιουργικότητας και της γνώσης, μέσω σπουδών και εμπειρίας, των δημιουργών της. Από την άλλη, καλαίσθητο ονομάζεται το δημιούργημα που παρουσιάζει καλό γούστο, είναι γεμάτο χάρη και ελκυστικό, κομψό και, συχνά, απλό και έξυπνο.
Στην τέχνη, λοιπόν, υπάρχουν καθορισμένα κριτήρια, ενώ η αισθητική ενός δημιουργήματος είναι καθαρά υποκειμενική. Παρόλα αυτά, τα κριτήρια αυτά δεν επηρεάζουν ούτε καθορίζουν την άποψη του δέκτη προς αυτά, καθώς όπως προαναφέρθηκε το γούστο και η αισθητική είναι υποκειμενικά. Ένας καλλιτέχνης εκφράζει τον εαυτό του και χρησιμοποιεί το μέγιστο των δυνατοτήτων του είναι, όμως στην κρίση καθενός να εκφράσει την άποψη του.
Κοιτώντας το άλλο σκέλος αυτής της εξίσωσης, ένα καλαίσθητο αντικείμενο δεν πληροί απαραίτητα τις προϋποθέσεις του πρώτου ορισμού. Ας σκεφτούμε για παράδειγμα τις αισθητικούς ή τους διακοσμητές. Ανάλογα με την προσπάθεια και το ταλέντο τους, μπορούν να δημιουργήσουν πανέμορφα αποτελέσματα, αλλά δεν ανήκουν στην κατηγορία των καλλιτεχνών. Άρα, το αποτέλεσμα της προσπάθειας του ανθρώπου, μπορεί μεν να θεωρείται όμορφο από τη μάζα, αλλά αυτό δεν το μετατρέπει αυτόματα σε έργο τέχνης.
Βλέπουμε, λοιπόν ότι η συνεπαγωγή μεταξύ τέχνης και αισθητικού αποτελέσματος δεν είναι διπλή. Αυτό λόγω των προκαθορισμένων κριτηρίων που υπάρχουν και της διαφορετικής πρόσληψης του τελικού δημιουργήματος απ’ τον καθένα. Παρόλα αυτά, τόσο ένα έργο τέχνης όσο και η απλή προσπάθεια ενός επαγγελματία να πετύχει το ωραίο είναι αξιοσημείωτες και αξίζουν τον θαυμασμό μας.
Πηγές:
Art. Στο The Britannica Dictionary. Διαθέσιμο εδώ. Προσπέλαση 17/11/2024.
Elegant. Στο The Britannica Dictionary. Διαθέσιμο εδώ. Προσπέλαση 17/11/2024.
