Στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού της Νάξου, περίπου 8 χιλιόμετρα από τη Χώρα και κοντά στο χωριό Άγιος Αρσένιος, βρίσκεται η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Η τοποθεσία όπου είναι κτισμένη είναι ήσυχη και γραφική, ανάμεσα σε φυσικό τοπίο που προσφέρει γαλήνη και κατάνυξη. Αν και σήμερα δε λειτουργεί ως κανονικό μοναστήρι, η μονή έχει ιστορική και πολιτιστική σημασία για την περιοχή.
Η Μονή ανήκει στην Ενορία του Αγίου Σπυρίδωνα και πρόκειται για ένα ιδιόκτητο «μοναστήρι-κάθισμα», δηλαδή έναν μικρό μοναστηριακό χώρο που δεν είναι οργανωμένος όπως τα μεγάλα μοναστήρια. Ανήκει στην οικογένεια Μιχάλη Τζιβή και χρονολογείται από τον 19ο αιώνα, κάτι που φανερώνει τη μακρά παρουσία και συμβολή της οικογένειας στη θρησκευτική ζωή του τόπου.
Το συγκρότημα της Μονής περιλαμβάνει διάφορα κτίσματα: τον κύριο ναό αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, ένα μικρό παρεκκλήσι του Αγίου Βασιλείου, το αρχονταρίκι (δηλαδή τον χώρο υποδοχής των επισκεπτών), καθώς και κελιά και ξενώνες. Εκεί βρίσκεται επίσης και ο οικογενειακός τάφος των ιδιοκτητών, γεγονός που δείχνει τη στενή σύνδεση της οικογένειας με τον χώρο.
Ο κυρίως ναός είναι μικρός, αλλά εντυπωσιακός, καθώς διαθέτει θολωτή κατασκευή. Πριν από πέντε χρόνια ανακαινίστηκε, γεγονός που συνέβαλε στη διατήρηση της πολιτιστικής του κληρονομιάς και στην αναβίωση του θρησκευτικού ενδιαφέροντος για τη μονή.
Η Μονή δεν ήταν μόνο χώρος προσευχής. Λόγω της θέσης της ψηλά και προς τη θάλασσα, λειτουργούσε και σαν παρατηρητήριο. Από εκεί μπορούσαν να βλέπουν αν πλησίαζαν πειρατές ή άλλοι εχθροί. Έτσι, βοηθούσε επιπλέον και στην προστασία του νησιού.
Η Μονή γιορτάζει κάθε χρόνο στις 29 Αυγούστου, ημέρα αφιερωμένη στην Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Εκείνη τη μέρα πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι, με συμμετοχή ντόπιων και επισκεπτών, που προσέρχονται για να τιμήσουν τη μνήμη του Αγίου.
Συμπερασματικά, η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου αποτελεί ένα σημαντικό θρησκευτικό και ιστορικό σημείο του νησιού, που αξίζει να γνωρίσουμε και να σεβαστούμε, τόσο για την πνευματική του αξία όσο και για την παραδοσιακή του αρχιτεκτονική.
ΖΟΥΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (Α1)
