ΠΥΡΓΟΣ ΟΣΚΕΛΟΥ

Ο πύργος του Όσκελου είναι από μια από τις πολυάριθμες ενετικές πυργοκατοικίες της Νάξου και ένας από τους λίγους που βρίσκονται σχετικά κοντά στη θάλασσα. Βρίσκεται στον παραλιακό δρόμο κοντά στον οικισμό «Καστράκι», που βρίσκεται 15 χιλιόμετρα έξω από τη Χώρα της Νάξου.

Χρονολογείται γύρω στον 17ο αιώνα και ανήκε αρχικά στον Ιερώνυμο Κόντε και μετά πέρασε στην ιδιοκτησία της οικογένειας Σωμαρίππα.

Ξεχωρίζει για το μεγάλο του ύψος και τον έντονα αμυντικό του χαρακτήρα. Επιπλέον προσφέρει πολύ ωραία θέα προς την Πάρο και την Ίο.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ ΟΣΚΕΛΟΥ

 Δομική Σύνθεση: Ο Πύργος του Όσκελου είναι κατασκευασμένος από ασβεστόλιθο και πέτρα.Η πυκνότητα του υλικού δείχνει την ανάγκη για αμυντική αντοχή, καθώς οι πύργοι του νησιού σχεδιάστηκαν για να αντέχουν επιθέσεις, κυρίως από πειρατές και άλλες απειλές της εποχής. Η χρήση  της πέτρας για τα τοιχώματα ενίσχυε την ανθεκτικότητα του πύργου.

Αμυντικά Στοιχεία: Όπως οι περισσότεροι ενετικοί πύργοι, ο Πύργος του Όσκελου διαθέτει πολεμίστρες – μακρόστενα ανοίγματα στους τοίχους που επιτρέπουν στους υπερασπιστές να πυροβολούν ή να ρίχνουν αντικείμενα στον εχθρό, ενώ προστατεύονται από τα τείχη. Οι πολεμίστρες είναι συνήθως τοποθετημένες ψηλά και προσφέρουν εξαιρετική θέα στον περιβάλλοντα χώρο.

Φόρμα και Σχήμα:Το σχήμα του πύργου είναι τυπικό για την ενετική αρχιτεκτονική της Ενετοκρατίας στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο Πύργος του Όσκελου έχει ορθογώνιο ή τετράγωνο σχήμα με αυστηρές γραμμές και λειτουργική δομή που προσανατολίζεται περισσότερο στην αμυντική του λειτουργία παρά στη διακόσμηση.

Πύργος και Προαύλιο: Στην αρχική του μορφή, ο Πύργος του Όσκελου είχε κεντρική αυλή για την προστασία των κατοίκων και των ζώων. Στην αυλή αυτή, υπήρχαν αποθηκευτικοί χώροι για τρόφιμα και όπλα, ενώ ενδεχομένως υπήρχε και χώρος για την καλλιέργεια  τροφίμων σε περιορισμένη κλίμακα.

Στέγη: Η στέγη του πύργου είναι σπάνια διατηρημένη και δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί  με ακρίβεια το αρχικό της σχέδιο. Ωστόσο, για τους περισσότερους πύργους της Νάξου, η στέγη ήταν συνήθως επίπεδη ή ελαφρώς κεκλιμένη, ενώ το πάνω μέρος του  πύργου πιθανότατα  είχε προστατευτικά στοιχεία, όπως αμυντικούς πυργίσκους ή καμπύλες με μικρές πολεμίστρες.

Κτίρια και Εσωτερικοί Χώροι: Ο εσωτερικός χώρος του πύργου ήταν πιθανώς απλός και χρηστικός. Συνήθως, οι εσωτερικοί χώροι είχαν πολλές διαχωρισμένες αίθουσες, με αυστηρά διαμορφωμένα δωμάτια για τον φρουρό, την οικογένεια του ιδιοκτήτη και τους υπηρέτες. Οι τοίχοι είναι χοντροί και σταθεροί, ώστε να απομονώνουν τους εσωτερικούς χώρους από τον εξωτερικό κίνδυνο.

Θέα και Στρατηγική Σκοπιά: Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του πύργου είναι η στρατηγική του τοποθεσία κοντά στη θάλασσα, που του επιτρέπει να έχει εξαιρετική θέα και εποπτεία της περιοχής γύρω από το Καστράκι και τις παρακείμενες ακτές. Οι ενετικοί πύργοι συνήθως τοποθετούνται σε ύψωμα για να προσφέρουν καλή εποπτεία και να παρακολουθούν την κίνηση στο Αιγαίο, κυρίως τις επιθέσεις πειρατών ή άλλων εχθρών.

Αναστηλωτικές Παρεμβάσεις: Ο Πύργος του Όσκελου, όπως και άλλοι πύργοι του νησιού, έχει υποστεί κάποιες αναστηλωτικές παρεμβάσεις για να διατηρηθεί. Παρ΄όλα αυτά, έχει διατηρήσει αρκετά από τα αρχικά του χαρακτηριστικά, με τους εσωτερικούς χώρους και την εξωτερική του μορφή να δείχνουν την αυθεντικότητα του έργου.

 

Σήμερα ο Πύργος είναι κατά το ήμισυ κατοικήσιμος και βρίσκεται στην κατοχή των Ηλία Ψαρρά και Αντωνίου Μάλαμα.

 

 

Βιβλιογαφία:

https://www.kastra.eu

https://www.allovergreece.com

https://2steps.gr

 

ΚΟΤΤΑΚΗ ΝΕΦΕΛΗ (Α1)