Από τη δεκαετία του 1960 και μετά είναι φανερή η στροφή που έχει συντελεστεί με την εισαγωγή νέων θεματικών στη διδασκαλία της ιστορίας, ακολουθώντας τις ταυτόσημες εξελίξεις που είχαν προηγηθεί στο χώρο της επιστήμης της ιστορίας. Με τη συμβολή των ιστορικών των Annales το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε από τα γεγονότα (βραχεία διάρκεια) στις συγκυρίες και στις δομές (μέση και μακρά διάρκεια). Επίσης, πραγματοποιήθηκε μια στροφή προς τις κοινωνικές προεκτάσεις της ιστορίας, ενώ χρησιμοποιήθηκαν νέα εργαλεία, όπως οι ποσοτικές μετρήσεις ποικίλων δεδομένων, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η μελέτη μακροπρόθεσμων τάσεων με ένα «αντικειμενικό» μέσο (σειραϊκή ιστορία στη Γαλλία, κλειομετρία στις ΗΠΑ). Ψηλαφώντας το πλαίσιο αυτού του είδους της ιστορίας, στο παρόν τεύχος του περιοδικού μας, οι μαθητές ασχολήθηκαν με τις αλλαγές που έχουν σημειωθεί στην τοπική κοινωνία από τη δεκαετία του 1950, έχοντας ως κριτήριο τα επαγγέλματα τα οποία άσκησαν και ασκούν οι δύο τελευταίες γενιές.
Το εργαλείο ποσοτικής μέτρησης που χρησιμοποιήθηκε ήταν τα ερωτηματολόγια, τα οποία μοιράστηκαν στο σύνολο των μαθητών και μαθητριών του σχολείου, που προέρχονται από πέντε διαφορετικά χωριά του ορεινού όγκου της Ξάνθης: τη Γλαύκη, τον Κένταυρο, την Πάχνη, το Δημάριο και την Κοτύλη. Τα αποτελέσματα αναλύθηκαν από τέσσερις διμελείς ομάδες παιδιών με καταγωγή από τα παραπάνω χωριά και σχολιάστηκαν στην ολομέλεια της τάξης. Από τις απαντήσεις 100 μαθητών της νεότερης γενιάς αναγόμαστε στις επαγγελματικές επιλογές περίπου 300 ατόμων της πρώτης γενιάς (δεκ.1950), ενός μάλλον αρκετά αντιπροσωπευτικού δείγματος της τοπικής κοινωνίας εκείνης της χρονικής περιόδου. Με αυτό τον τρόπο φαίνεται ξεκάθαρα η μεταμόρφωση που έχει υποστεί ένα σημαντικό κομμάτι του επαγγελματικού τοπίου της ορεινής περιοχής, η οποία, από τη μία πλευρά, σαφώς οφείλεται στις επιδράσεις ποικίλων παραγόντων, από την άλλη, αντανακλά αναπόφευκτα τις αλλαγές στις κοινωνικές δομές. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα που αφορούν στην τελευταία γενιά, δηλαδή στα παιδιά, καθώς οι προτιμήσεις τους διαφέρουν ριζικά από τα επαγγέλματα των γονιών ή των παππούδων/γιαγιάδων τους.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
1. Furet F., «Η ποσοτική ιστορία» στο Λε Γκοφ Ζ. – Νορά Π., Το έργο της Ιστορίας, μτφρ. Κ.Μιτσοτάκη, εκδ.Ράππα, 1981, σσ.67-89
2. Ίγκερς Γ., Η ιστοριογραφία στον εικοστό αιώνα. Από την επιστημονική αντικειμενικότητα στην πρόκληση του μεταμοντερνισμού, μτφρ.Π.Μάταλας, εκδ.Νεφέλη, Αθήνα 22005
3. Κόκκινος Γ., Από την Ιστορία στις ιστορίες. Προσεγγίσεις στην ιστορία της ιστοριογραφίας, την επιστημολογία και τη διδακτική της ιστορίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998
4. Πρεβελάκης Ε., «Η ποσοτική Ιστορία», Μνημοσύνη 8 (1980-81), σσ.285-304
