Η Λέσβος είναι ένα νησί με πλούσια λογοτεχνική παραγωγή. Η λογοτεχνική κληρονομιά του νησιού ξεκινά από τη Σαπφώ και τον Αλκαίο και φτάνει μέχρι τη σύγχρονη ποιητική και πεζογραφική παραγωγή σημαντικών νεοελλήνων λογοτεχνών. Σ’ αυτή τη μακραίωνη πολιτιστική διαδρομή, αφορμή για τη ποίηση, τη πεζογραφία, τη ζωγραφική έδωσε, μεταξύ άλλων, και η λεσβιακή φύση, η οποία είναι αναπόσπαστα δεμένη με τα λιόδεντρα. Οι απέραντοι ελαιώνες της Λέσβου στήριξαν τους κατοίκους του νησιού και διαμόρφωσαν τον πολιτισμό τους. Γενιές ολόκληρες γαλουχήθηκαν με ιστορίες, παραμύθια, διηγήματα, ποιήματα που αναφέρονται στην ελιά και το λάδι.
Στις σελίδες του περιοδικού «Η ΕΛΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ» θα επιχειρήσουμε μια περιδιάβαση στα έργα σημαντικών λογοτεχνών και καλλιτεχνών της Λέσβου και της ευρύτερης περιοχής της Αιολίδας, τα οποία εμπνέονται από το λεσβιακό τοπίο και κυρίως από τα λιόδεντρα και το λάδι.
Η εποχή με την οποία θα ασχοληθούμε θα είναι η εποχή της Λεσβιακής Άνοιξης, της πνευματικής και πολιτιστικής κίνησης που άνθησε, στις αρχές του 20ού αιώνα, στην περιοχή της Αιολίδας με επίκεντρο τη Λέσβο.
Οι εκπρόσωποι της πνευματικής αυτής κίνησης δημιούργησαν υψηλό πολιτισμό και τα έργα τους αποτελούν σήμερα παγκόσμιο κτήμα. Ο πρωτεργάτης της Λεσβιακής Άνοιξης ήταν ο Στράτης Μυριβήλης, ο επικεφαλής της διανόησης του νησιού. Μεγάλες προσωπικότητες του νησιού ήταν και ο Αργύρης Εφταλιώτης, ο παιδαγωγός Μίλτος Κουντουράς, ο Βόμβας-Αλύτης Γιαννακός, ο Στρατής Αναστασέλλης, ο Θανάσης Παρασκευαΐδης κ.ά. Η Λεσβιακή Άνοιξη θα ενισχυθεί και από τους Μικρασιάτες συγγραφείς, όπως τον Ηλία Βενέζη, που έφθασαν στο νησί μετά τη μικρασιατική καταστροφή, έζησαν στη Λέσβο, ένωσαν τις δυνάμεις τους με τους ντόπιους λογοτέχνες και όλοι μαζί αποτέλεσαν τους «Συγγραφείς του Αιγαίου». Ακολουθεί η γενιά του 1930 με πρωτοπόρους τα μέλη της Λεσβιακής Άνοιξης. Σημαντικός εκπρόσωπος αυτής της γενιάς ήταν ο Οδυσσέας Ελύτης με καταγωγή από το νησί της Λέσβου.
Η Λεσβιακή Άνοιξη είναι μια κίνηση που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1910, πριν από την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους, αλλά μέχρι σήμερα συνεχίζει την πορεία της και ανθοφορεί με έργα σύγχρονων λογοτεχνών.
Εκτός από την ποίηση και την πεζογραφία, θα ασχοληθούμε και με τη ζωγραφική. Θα αναζητήσουμε έργα σπουδαίων Λέσβιων ζωγράφων, που αποτυπώνουν στους πίνακες τους τη λεσβιακή φύση με τα λιόδεντρα και τις ασχολίες των κατοίκων της που σχετίζονται με τη συγκομιδή της ελιάς. Επίσης, θα παρουσιάσουμε στο περιοδικό έργα ξένων καλλιτεχνών που εμπνέονται από την ελιά και την απεικονίζουν στα έργα τους.
Τέλος, θα παρουσιάσουμε έργα μαθητριών του ΓΕ.Λ. Παμφίλων, τα οποία δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος eTwinning 2023-24, Λ.Α.Δ.Ι. (Λιόδεντρα-Αιωνόβια-Διαχρονικής-Ιστορίας).
Καλή περιήγηση!
Πηγές:
https://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/education/urban/browse.html?urb=23
