Γράφει η Ισμήνη Περράκη,

Τα Τεμένια είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Καντάνου- Σελίνου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Βρίσκεται 62 χλμ. από την πόλη των Χανίων και είναι από τα πιο ορεινά χωριά του νομού Χανίων , κτισμένο σε υψόμετρο 700 μέτρα.

Ο Ι. Ναναδάκης αναφέρει ότι το όνομα του χωριού σχετίζεται με την αρχαία πόλη Υρτακίνα, που βρίσκεται κοντά στο χωριό. Όπως αναφέρει η αρχαία αυτή πόλη λεγόταν παλαιότερα Τεμένη και το όνομα αυτό λίγο παραλλαγμένο διατήρησε το χωριό.  Η πόλη αυτή βρίσκεται πολύ κοντά στο χωριό και ήταν μια πόλη φρούριο. Την πόλη περιέβαλλαν δύο σειρές από κυκλώπεια τείχη, ερείπια τον οποίων σώζονται μέχρι και σήμερα και το ιερό της ήταν αφιερωμένο στο θεό Πάνα. Οι σημερινοί κάτοικοι του χωριού είναι γνήσιοι Κρητικοί και πολλοί από αυτούς έχουν έρθει από τα γύρω μέρη.

Κατά τη διάρκεια της κατοχής ολόκληρο το χωριό γυναίκες και άνδρες πήραν μέρος στον αγώνα κατά των κατακτητών. Στο «Ανεξάρτητο Τάγμα Σελίνου », που έδρασε εκείνη την εποχή έχοντας σημαντικές επιτυχίες κατά των Γερμανών, συμμετείχε και μια ομάδα από τα Τεμένια, που είχε επικεφαλής της τον Ιωάννη Μαρκετάκη.

Ο ναός του Σωτήρος, του 14ου αιώνα

Οι κάτοικοι του χωριού, ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια της ελιάς και την κτηνοτροφία. Επίσης, τα Τεμένια φημίζονται για τα κάστανα, τα καρύδια και το εξαιρετικό μέλι τους.

Το χωριό είναι γνωστό για τις ιαματικές πηγές που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε άλατα και μεταλλικές ουσίες. Τα νερά αυτά θεωρούνται κατάλληλα για την θεραπεία παθήσεων των νεφρών και είναι τα καλύτερα στην Ελλάδα. Στο χωριό μάλιστα υπήρχε ξενώνας, που μπορούσαν να προσέρχονται ασθενείς που πάσχουν από νεφρολογικές παθήσεις.  Επίσης στο χωριό υπάρχουν πολλοί ενδιαφέρουσες εκκλησίες. Μια από αυτές είναι η Μεταμόρφωση του Σωτήρα. Είναι μια εκκλησία του 14ου αιώνα πλούσια σε τοιχογραφίες. Επίσης, υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, θαυματουργή όπως λέγεται.