Ενερίσα Μαξουτάι
Η φιλία είναι ένα από τα πιο πολύτιμα συναισθήματα στη ζωή του ανθρώπου. Δεν εξαρτάται από την ηλικία, την εποχή ή τις κοινωνικές συνθήκες. Είναι δεσμός ψυχής, στηρίζεται στην ειλικρίνεια, την εμπιστοσύνη, την κατανόηση και την αλληλοστήριξη. Αν και οι τρόποι επικοινωνίας και η καθημερινότητα έχουν αλλάξει με τα χρόνια, ο άνθρωπος συνεχίζει να έχει ανάγκη από αληθινούς φίλους που να στέκονται δίπλα του στις χαρές και τις δυσκολίες. Στην εποχή του Ξενόπουλου, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, οι φιλίες ήταν πιο σταθερές και πιο «χειροπιαστές». Βασίζονταν σε καθημερινή επαφή, στη φυσική παρουσία και σε βαθιά ηθικά θεμέλια. Ο Ξενόπουλος, μέσα από τα λογοτεχνικά του έργα, απεικόνιζε φιλίες δυνατές, που άντεχαν σε κοινωνικές πιέσεις και δυσκολίες. Αντίθετα, στη σημερινή εποχή, όπου η τεχνολογία κυριαρχεί και οι σχέσεις πολλές φορές παραμένουν επιφανειακές, η φιλία δοκιμάζεται. Οι άνθρωποι επικοινωνούν πιο εύκολα, αλλά όχι πάντα ουσιαστικά. Ωστόσο, είτε στην παλιά εποχή είτε στη σύγχρονη, η φιλία που είναι αληθινή δεν χάνεται, δεν ξεθωριάζει. Παραμένει σταθερή, όπως αποδεικνύει και το παρακάτω διήγημα:
Διήγημα: Το παγκάκι του πάρκου
Ήταν εκεί, στη σκιά μιας γέρικης λεύκας, ένα ξύλινο παγκάκι που έμοιαζε να ανήκει σε άλλη εποχή. Τα σανίδια του σκασμένα από τον καιρό, οι βίδες του σκουριασμένες, κι όμως στεκόταν εκεί, σταθερό, όπως κι η μνήμη. Εκεί καθόντουσαν κάθε απόγευμα ο Σπύρος κι ο Θανάσης. Φίλοι από παιδιά, μεγαλωμένοι στην ίδια γειτονιά, στις ίδιες αλάνες που κάποτε ηχούσαν από γέλια, φωνές και κυνηγητά. Τότε που η φιλία δεν χρειαζόταν εξηγήσεις, δεν απαιτούσε λόγια – ένα βλέμμα αρκούσε για να φανερώσει εμπιστοσύνη. Τα χρόνια πέρασαν. Ο κόσμος άλλαξε. Η ζωή τους πήρε διαφορετικές κατευθύνσεις. Ο Θανάσης ταξίδεψε, έψαχνε έμπνευση σε ξένες πόλεις και παλιά βιβλιοπωλεία. Ο Σπύρος, πιο προσγειωμένος, βυθίστηκε σε αριθμούς, deadlines και την ψυχρότητα της τεχνολογίας.
Χάθηκαν!
Ώσπου ένα απόγευμα του φθινοπώρου –όταν τα φύλλα έπεφταν σαν παλιές αναμνήσεις – ο Σπύρος πέρασε από το παλιό πάρκο, δίχως σκοπό.
Και τον είδε!
Ο Θανάσης, καθισμένος στο ίδιο παγκάκι, κρατούσε ένα βιβλίο στο χέρι και χαμογελούσε όπως τότε. Δεν αντάλλαξαν πολλές κουβέντες στην αρχή. Δεν χρειάστηκε. Η φιλία τους δεν είχε φθαρεί από τον χρόνο, απλώς είχε μείνει για λίγο σιωπηλή. Από τότε, κάθε απόγευμα, ξαναβρίσκονταν εκεί. Ο Θανάσης διάβαζε δυνατά αποσπάσματα από αγαπημένα του βιβλία, ενώ ο Σπύρος άκουγε προσεκτικά, ξεχνώντας τον θόρυβο του κόσμου.«Τι νόημα έχει όλη αυτή η τεχνολογία, αν δεν έχεις κάποιον να μοιραστείς τη σιωπή σου;» αναρωτήθηκε ένα απόγευμα ο Σπύρος.«Η φιλία είναι το μόνο “δίκτυο” που δεν πέφτει ποτέ», απάντησε ο Θανάσης, με το γνωστό του χαμόγελο. Και το παγκάκι – που για τους περαστικούς ήταν απλώς ένα παλιό έπιπλο– έγινε το σύμβολο μιας σχέσης που άντεξε στον χρόνο, στους δρόμους που χώρισαν, και στις σκιές της καθημερινότητας.
————————————
Η φιλία είναι αναντικατάστατη. Είναι η ήρεμη δύναμη που στηρίζει τον άνθρωπο στις πιο δύσκολες στιγμές του. Από τις αγνές σχέσεις της εποχής του Ξενόπουλου μέχρι τις πιο σύνθετες επαφές του σήμερα, η φιλία παραμένει σταθερή, όταν είναι αληθινή. Δεν εξαρτάται από το αν μιλάμε πρόσωπο με πρόσωπο ή μέσα από οθόνες. Αυτό που μετράει είναι η ειλικρίνεια, η στήριξη και η αποδοχή. Στη ζωή, οι φίλοι δεν είναι μόνο για τις γιορτές και τις επιτυχίες. Είναι εκεί, στα ήσυχα απογεύματα, στα παγκάκια του πάρκου, στις πιο αληθινές σιωπές.
